Sinemasal Anlatıda Bakış Açısı Kavramı ve Örnek Çözümlemeler

Bu çalışmanın amacı öykü anlatım aracı olarak sinemada, öykülemenin asal unsurlarından biri olan bakış açısı kavramının nasıl biçimlendiğini irdelemek ve örnek çözümlemeler aracılığıyla bunun açınımı yapmaktır. Bakış açısı kavramı, anlatı tasarımında yer alan kişi, olay, zaman ve mekâna bakılan ‘optik açı’ olarak tanımlanabilir. Bakış Açısı`nı, kim ve kimlerin temsil ettiğini; bu açı`dan kime, neyin, nasıl anlatıldığını belirlemek sanatsal tasarım sürecinin önemli bir parçasıdır. Hangi karakterin varlığı ve bakışı belirleyici olmalıdır? Karakter, sahnedeki pek çok kişi gibi nesnel olarak mı işlenmelidir? Kamera öznel mi, yarı-öznel mi, nesnel mi olmalıdır? Kamera seyirciye kendisini aksiyonun içinde olduğunu hissettirecek şekilde sahnenin tam ortasında mı olmalı, yoksa farklı bir bakış açısı elde etmek için uzaklaştırma etkisi yaratan görüntülerle mi anlatmalıdır gibi sorular bakış açısını belirlemekte kullanılan sorulardır.

The aim of this work is to express the formation of “Point of View” notion as a tool of story-telling and to put samples about. The point of view can be described as an “optical angle” directed to a person, event, moment or place. An important part of the artistic creation is to decide on the person that the point of view represents or deciding on how, what and whom to narrate. Deciding on the character whom the camera will represent; whether the character is to be filmed with objective shots as others are to be taken; whether the camera is to be used subjective or half-subjective; whether to replace the camera in the middle of the location with aim to to put the spectator in the middle of the action or to use some alienating techniques are the issues to be solved.

___

Akyürek, Feridun (2004), Senaryo Yazarı Olmak, İstanbul: MediaCat Yayınları. Bal, Mieke (1997), Narratology-Introduction to the Theory of Narrative, Canada: University of Toronto Press

Bourneur, Roland & Quellet, Real (1989), Roman Dünyası ve İncelemesi (çev) Hüseyin Gümüş, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Branigan, Robert (1992), Film Narratology- New Vocabularies in Film Semiotic, (Ed) Robert Stam vd. USA: Routledge Press, p. 69-122.

Chatman, Seymour (1990), Coming to Terms-The Rhetoric of Narrative in Fiction and Films, USA: Cornell University Press.

Gürata, Ahmet (2004), “Öznel Zamanın İzinde: Sinemada Postmodern Zamanlar ve Görüş Noktası” Sinemada Anlatı ve Türler (ed) F.Küçükurt ve A.Gürata, Ankara:Vadi yayınları, s: 95- 114.

Jahn, Manfred (2003), A Guide to Narratological Film Analysis, http://www.uni-koeln.de/~ame02/pppf.htm

Henderson, Brian (1986), “Filmde Zaman, Kip ve Çatı”, Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu, Yıllık, VIII, s.1-22

Kıran, Ayşe &Kıran, Zeynel (2003), Yazınsal Okuma Süreçleri, Ankara: Seçkin Yayınları.

Lothe, Jakop (2000), Narrative in Fiction and Film, USA, Oxford University Press.

Monaco, James (2001), Bir Film Nasıl Okunur, (çev) E. Yılmaz, İstanbul, Oğlak Yayınları.

Tekin, Mehmet (2002), Roman Sanatı -1 (Romanın Unsurları), İstanbul: Ötüken Neşriyat.

www.Bilgi-Sayar.Com (2007), http:// www.bilgi-sayar.com/senaryo/15oykuleme.htm