ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN ANNE BABA TUTUMLARININ VE REHBERLİK İHTİYAÇLARININ MESLEKİ KARAR VERME ZORLUKLARINI YORDAMASI

Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin anne baba tutumlarıve rehberlik ihtiyaçlarının mesleki karar verme zorluklarının önemli bir yordayıcısıolup olmadığınısaptamaktır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma grubunu 2004-2005 eğitim-öğretim yılında Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğü Selçuklu, Meram ve Karatay İlçeleri’ne bağlıortaöğretim Okuluna devam eden 9.10. ve 11. sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Bu araştırmada veri toplama aracıolarak “Mesleki Karar Verme ZorluklarıÖlçeği”, “Ana-Baba Tutumu Envanteri” ve “Rehberlik İhtiyacınıBelirleme Formu” kullanılmıştır. Araştırmanın verilerinin çözümlenmesinde Pearson korelasyon katsayısıve stepwise regresyon analizi yöntemi kullanılmıştır. Ortaöğretim öğrencilerinin kişisel rehberlik ihtiyacıve mesleki rehberlik ihtiyacımesleki karar verme zorluklarının önemli bir yordayıcısıolarak bulunmuştur. Kişisel rehberlik ihtiyacı, mesleki karar verme zorluklarına ilişkin varyansın %13,9’unu açıklamaktadır. Kişisel rehberlik ve mesleki rehberlik ihtiyacı, mesleki karar verme zorluklarına ilişkin varyansın %15,5’ini açıklamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Mesleki Karar verme zorlukları, anne baba tutumları, rehberlik ihtiyaçları

The purpose of this study is to determine whether the parental attitudes and guidance needs are the important signs or not of the career decision making difficulties of high school students. The research is in connectionist survey model. The study group of the research consists of 9th, 10thand 11th grade students attending to the secondary school in Konya province in 2004-2005 academic year. In this study career decision making difficulties scale,, parental attitudes inventory and the form of guidance needs have been used as data collecting instruments. In order to analyze the data of the research Pearson’s correlation coefficient and stepwise regration analysis techniques have been used. Personal/social guidance and career guidance needs of the secondary school students have been found to be important signs of carreer decision making difficulties. Personal/social guidance needs explain the 13,9 percent of the variance related to the carrer decision making difficulties. Personal/social guidance and carreer guidance needs explain 15,5 percent of variance related to carreer decision making difficulties

Keywords:

Career decision making difficulties, parental atitudes, guidance needs,

PDF

___

Akkök, F.(1996a). İlköğretimde Sosyal Becerilerin Geliştirilmesi (Öğretmen El Kitabı). İstanbul: M. E. Basımevi.
Akkök, F.(1996b). İlköğretimde Sosyal Becerilerin Geliştirilmesi (Anne Baba El Kitabı). İstanbul: M. E. Basımevi.
Akman, Y. (1992). İlköğretim düzeyindeki öğrencilerin rehberlik gereksinimleri. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 1(3), 4-6.
Amir, T., & Gati, I. (2006). Facets of career decision-making difficulties. British Journal of Guidance and Counselling, 34, 483-503.
Austin J. S., and Partridge, E. (1995). Prevent school failure: treat test anxiety. Preventing School Failure 40,(1), 10-13.
Bacanlı, H.( 1999). Sosyal Beceri Eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Bansberg, B., & Sklare, J. (1986). The Career Decision Diagnostic Assesment. Monterey: Ca:McGraw-Hill.
Berríos-Allison, A. C., (2005). Family Influences on college students’ occupational ıdentity. Journal of Career Assessment, 13(2), 233-247.
Bilen, M.(2004). Sağlıklı İnsan İlişkileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Carney, C., & Wells, C. (1995). Discover the Career Within You. New York: Brook/Cole Publishing Company.
Erkan, S. (1997). İlköğretim öğrencilerinin rehberlik ihtiyaçlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,3, 333-406.
Gati, I., Krausz, M., & Osipow, S. H. (1996). A taxonomy of difficulties in career decision-making. Journal of Counseling Psychology, 43, 510-526.
Hambly, C.(1997). Özgüven. İstanbul: Rota Yayınları.
Hauck, P.( 1997). Hedeflere Ulaşmanın Yolları. İstanbul: Rota Yayınları.
Hartung, P. J., Lewis, D. M., May, K., ve Niles, S. G.(2002) Family ınteraction patterns and college student career development. Journal of Career Assessment, 10(1), 78-90.
Johnson, M.K., and Mortimer, J.T. (2002). Career Choice and development from a sociological perspective.. (Editör: Duane Brown and Associates). Career Choice and Development San Francisco: Jossey-Bass A Wiley Company.
Kesici, Ş. (2003). Başarısızlık kader değil . Eğitime Yeni Bakışlar II. (Editör: A. M. Sünbül). Konya: Mikro Yayınları.
Kesici, Ş. (2004). Sınav kaygısı ve baş etme yolları. Eğitime İlişkin Çeşitlemeler I.(Editör: M. Gürsel) Konya: Eğitim Kitabevi.
Kesici, Ş., Hamarta, E., & Arslan, Ç. (2007). İlköğretim öğrencilerinin anne baba tutumlarının ve rehberlik ihtiyaçlarının mesleki karar verme zorluklarını yordaması. IX. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, İzmir.
Kesici, Ş., Hamarta, E., & Arslan, Ç. (2007). Mesleki karar verme zorlukları ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, (Basımda).
Kelly, K. R., & Lee, W. C. (2002). Mapping the domain of career decision problems. Journal of Vocational Behavior, 41, 302-326.
Kleiman, T., Gati, I., Peterson, G., Sampson, J., Reardon, R., & Lenz, J. (2004). Dysfunctional thinking and difficulties in career decision making. Journal of Career Assessment, 12, 213-331.
Kulaksızoğlu, A. (2003). Kişisel Gelişim Uygulamaları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Kulaksızoğlu, A. (2004). Mesleğe ve Okula Yöneltme Amaçlı Bir Grup Rehberlik Programı. Örnek Grup Rehberlik Programları.(Editör: Adnan Kulaksızoğlu). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Kuzgun, Y.(2000). Meslek Danışmanlığı Kuramlar Uygulamalar. Ankara: Nobel Yayınları.
Kuzgun, Y.(2003). Meslek Danışmanlığına Giriş. Ankara: Nobel Yayınları.
Kuzgun, Y., ve Eldeklioğlu, J. (2005). Ana Baba Tutumları Ölçeği(Ergenler ve Yetişkinler için). PDR’de kullanılan Ölçekler: Rehberlik Ve Psikolojik Danışmada Kullanılan Ölçme Araçları Ve Programları Dizisi 1 (Editörler: Kuzgun, Y. Bacanlı, F.). Ankara: Nobel Yayınları
Nota, L., Ferrari, L., Solberg, V. S. H., & Soresi, S. (2007) Career Search Self-Efficacy, Family Support, and Career Indecision With Italian Youth. Journal of Career Assessment, 15( 2), 181-193.
Osipow, S. H., & Gati, I. (1998). Construct and concurrent validity of the career decision-making difficulties questionnaire. Journal of Career Assessment, 6, 347-364.
Öğülmüş, S.( 2001). Kişilerarası Sorun Çözme Becerileri ve Eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Özen, Y.(2001a). Yarına Kalmak Adına Sorumluluk Eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Özen, Y.(2001b). Yaşamı ve Bilgiyi Değerli Kılmak Adına İlköğretimde