MUHASEBEDE ESKİNİN YENİSİBİR KAVRAM: İNSAN KAYNAKLARI MUHASEBESİ

Entelektüel sermaye bileşenlerinden insan sermayesini içeren, insan kaynaklarına ilişkin bilgileri saptamak, ölçmek ve elde edilen verileri işletme ile ilgili bilgi kullanıcılara iletmek işlevini üstlenen muhasebe olarak tanımlanan ve insana yapılan yatırımın maliyetini ve personel yenileme maliyetini ve insanın örgüt için değerini hesaplamayıiçeren İnsan KaynaklarıMuhasebesi İKM 1960’lıyıllardan itibaren literatüre ve uygulamaya girmiştir. Ancak 1970 ve daha sonraki yıllarda araştırmacıların çok az ilgisini çekmesine rağmen İKM ile ilgili çalışmalar 1980 yılına kadar devam etmişve 1980 yılından 1995’e kadar pek gündeme gelmemiştir. 1995’den sonra, insan kaynağının güncellik kazanmasıve personel yönetimi yerine İnsan KaynaklarıYönetimi kavramının genel kabul görmesi İKM’yi tekrar gündeme taşımıştır. Böylece, Amerikan ve Japon işletmeleri arasındaki yoğun rekabet baskısının İKM anlayışınıyeniden ortaya çıkarmasıyla on yıldan fazla bir zamandır İKM tek başına bir kavram olarak ya da Yeşil Muhasebe veya Entelektüel Sermaye kavramlarıiçinde ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

İnsan Kaynağı, Entelektüel Sermaye, İnsan Kaynakları Muhasebesi

Human resource accounting that consists of human capital as a component of intellectual capital and, can be described as a subset of accounting used to gather and measure information about human resources and forward this information to related parties. Human resources accounting can be used to calculate the amount of investments on human resources in benefitcost analysis related with human capital. This concept has emerged in 1960s. However, the interest on this subject has relatively decreased in the period of 1980-1995. Nevertheless, due to growing importance of human resources and its management, and the existence of pressure of high competition between American and Japanese companies, the concept has been popular especially after 1995s. Human resources accounting can be considered as both a single concept and a component of intellectual capital and Green Accounting

Keywords:

Human Resources, Intellectual Capital, Human Resources Accounting,

PDF

___

Akmut, Ö., Aktaş, R., Aykaç, B., Doğanay M. M., Durukan, T., Müftüoğlu, M. T. & Yüksel, Ö. (2003), Girişimciler İçin İşletme Yönetimi, Ankara: Gazi Kitabevi.
Aslanoğlu S. & Zor, İ. (2006), “Bilgi Varlıklarının Değerlemesi: Entelektüel Sermaye Ölçüm ve Değerleme Modelleri; Karşılaştırmalı Bir Analiz”, MUFAD- Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:29, İstanbul: Avcıol Basım-Yayın, Ocak 2006, 152-165.
Barutçuğil, İ. (2004), Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
Büyükmirza, K. (1998), Maliyet ve Yönetim Muhasebesi, 5. Baskı, Ankara: Barış Yayınevi.
Chambers, N. & Çifter, A. (2006), “Beşeri Sermayenin Karşılaştırmalı Analizi”, MUFAD-Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:29, İstanbul: Avcıol Basım Yayın, Ocak 2006, ss. 51-63.
Fındıkçı, İ. (2000), İnsan Kaynakları Yönetimi, 2. Baskı, İstanbul: Alfa Yayınevi.
Gebauer, M. & Wall, F. (2002), “Human Resource Accounting zur Unterstützung der Unternehmensrechnung”, Controlling, 14. Jg. Heft:12., München-Frankfurt:: Verlage C.H. Beck und Vahlen, Dezember 2002, ss. 685- 690.
Hacırüstemoğlu, R. (2000), Maliyet Muhasebesi, 3. Baskı, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Iynn, B. (2000), “Entelektüel Sermaye Gelecek Binyılın Katma-Değer Başarısında Anahtar”, Çeviren: Ercan Bayazıtlı, Muhasebe ve Denetime BAKIŞ, Yıl:1, Sayı:2, TÜRMOB Yayını, Ankara: Ekim-2000, ss. 119-126.
Jung, H. (2003), Controlling, München-Wien: R.Oldenbourg Verlag.
Karacan, S. (2004), “Muhasebeye Farklı Bir Bakış Açısı, İnsan Kaynakları Muhasebesi Genel Tanıtım”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı:66, İSMMMO Yayını, İstanbul: Ocak-Şubat-Mart 2004, ss. 94-103.
Karakaya, M. (2007), Maliyet Muhasebesi, 3. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
Noe, R. A. (1999), İnsan Kaynaklarının Eğitim ve Gelişimi, Çeviren: Canan Çetin, İstanbul: Beta Basım Yayım.
Piber, M. & Ranacher, C. (2005), “Performance Measurement Für Humanressourcen Am Beispiel Von Hilti”, Controlling, 17.Jg., Heft:1, München-Frankfurt:: Verlage C.H. Beck – Vahlen, ss. 49-55.
Selimoğlu, S. K. (2001), İşletmelerin Etkinliğini ve Verimliliği Artırmada İnsan Kaynağı Muhasebesinin Rolü, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No:1290, İ.İ.B.F. Yayınları No:171, Eskişehir.
Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (2007), Türkiye Muhasebe Standartları- TMS / TFRS, TMSK Yayınları-2, Ankara: Fersa Matbaası.
Uzay, Ş. & Savaş, O. (2003), “Entelektüel Sermayenin Ölçülmesi: Mobilya Sektöründe Karşılaştırmalı Bir Uygulama Örneği”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 20, Ocak-Haziran 2003, Kayseri: ss. 163-181.
Wall, F. & Gebauer, M. (2002), “Human Resource Accounting considered harmful…? Ein Stakeholder-orientierter Argumentationsleitfaden für ein neues altes Instrumentarium des Rechnungswesens”, krp-Kostenrechnungspraxis, 46. Jg., Heft:5, Wiesbaden: Dr. Th. Gabler GmbH, September/Oktober 2002, ss. 311-318.
Yaman, M. (2000), İnsan Kaynakları: Kişi ve Kurumlara Öneriler, İstanbul: Papatya Yayıncılık.