Engelli Çocuğu Olan Annelerin Sürekli Kaygı Düzeyi İle Durumluk Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırılması

Bu araştırmada, engelli çocuğu olan annelerin sürekli yaşadıkları kaygı düzeyleri ile çocukları ile birlikte sosyal ortamda (alışveriş, lokantada yemek yeme, çocuklarını kuruma götürme gibi) geçirdikleri zamandaki durumluk kaygı düzeylerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini, çocukları bir özel eğitim kurumuna devam eden 51 anne oluşturmaktadır. Araştırma verileri Spielberger’in Sürekli-Durumluk Kaygı Envanteri ile engelli çocuğu olan annelerin yaşadıkları kaygı düzeylerinin belirlenmeye çalışılmıştır. Anneler ile ilgili sosyo-demografik bilgi elde etmek için 10 soruluk bir bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma sonunda annelerin çoğunluğunda sürekli kaygı durumuna rastlanmıştır. Ayrıca, annelerin eğitim durumlarına göre kaygı düzeylerinin artış gösterdiği belirlenmiştir.

___

Aydemir Ö., Köroğlu E. (2000). Psikiyatride Kullanılan Klinik Ölçekler. Hekimler Yayın Birliği, Ankara,

Akıncı-Aydoğan, A. (1999), “Özürlü Çocuğa Sahip Anne Babaların Umutsuzluk Düzeylerinin Belirlenmesi”. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.

Bailey, D., B. (1988). Assessing family stress and needs. In D. B. Bailey, R. N. Simeonsson (Eds.). Family assessment in early intervention (pp. 95-118). Columbus: Merrill Publishing Company.

Bebko, J.M. , Konstantareas, M.M. & Sprınger, J. (1987) ‘Parent and Professional Evaluations of Family Stress Associated with Characteristics of Autism’, Journal of Autism and Developmental Disorders 17: 565–76.

Beckman, J. P. (1983). Influence of selected child characteristics on stress in families of handicapped infants. American Journal of Mental Deficiency, 88 (2), 150-156.

Crinic, K. A., Greenberg, M. T., Ragozin, A.S., Robinson, N. M., Basham, R. B. (1983). Effects of stress and social support on mothers and premature and full-term infants. Child Development, 54, 209-217

Duman, H.(1995) Zihinsel engelli çocuğa sahip anne babaların kaygı düzeylerinin karşılaştırılarak çocuğa yönelik beklentilerinin belirlenmesi.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.

Dyson, L. L. (1993). Responce to the presence of a child with disabilities: Parental stress and family functioning over time. American Journal on Mental Retardation, 98 (2), 207-218.

Dyson, L. L. (1997). Fathers and mothers of school-age children with developmental disabilities:pavental stress, family functioning, and social support. American Journal on Mental Retardation, 102 (3), 267-279.

Eripek, S, (1996) “Zihinsel Engelli Çocuklar” , 2. Baskı, Anadolu Üniversitesi yayınları, Eskişehir, ss:137-155.

Esoy, Ö.;(1997). İşitme ve Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Annelerin Kaygı Düzeyleri ve Çocuklarını Kabullenme Durumlarına Destekleyici Eğitim Programlarının Etkisi. Doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi Ev Ekonomisi Yüksek Okulu. Çocuk Sağlığı ve Eğitimi Bölümü. ANKARA

Floyd, F. J., Gallagher, E. M. (1997). Parental stress, care demands, and use of support services for school-age children with disabilities and behavior problems. Family Relations, 46 (4), 359-372.

Friedrich, W. N., Greenberg, M. T., Crnic, K. (1983). A short form of the questionnaire on resources and stress. American Journal on Mental Deficiency, 88 (1), 41-48.

Gallagher, J. J., Beckman, P., Cross, A. H. (1983). Families of handicapped children: Sources of stress and its amelioration. Exceptional Children, 50 (1), 10-19.

Honey, E., Hastings, R. P., & McConachie, H. (2005). Use of the Questionnaire on Resources and Stress (QRS-F) with parents of young children with autism. Autism, 9, 246-255.

Kaner, 2004 “Engelli çocukları olan ana babaların algıladıkları stres, sosyal destek ve yaşam doyumları”. Yayınlanmamış araştırma raporu. Ankara.

Kazak, A. E., Marvin, R. S. (1984). Differences, difficulties and adoptation: Stress and social networks in families with handicapped child. Family Relations, 33, 67-77.

Kuloğlu-Aksaz, N.(2001) Bilgi verici psikolojik danışma ve didaktik bilgi verme programlarının down sendromlu bebeği olan anne-babaların umutsuzluk, gereksinim ve eş ilişkisi düzeylerine etkisi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Metin,N.; San, P.(1992) ' Zeka Özürlü Çocuğu Olan Annelerin Çocuklarının Özürlü Olduğunu Öğrendikten Sonra Yaşadıkları Duygu, Düşünce ve Tepkilerinin Eğitim Düzeylerine Göre İncelenmesi', 1. Ulusal Özel Eğitim Kongresi, 11-12 Kasım 1992, Ankara, (Bildiri Özetleri Kitabı), YA-PA Yayınları, İstanbul.

Metin, N. (2001) “Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Yaşadığı Tepkiler”. Çoluk Çocuk Dergisi.Cilt1 sayı1.

Mert, E. (1997). Farklı engel grubunda çocuğu olan anne ve babaların gereksinimlerinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Nihira, K., Mink, I.T., Meyers,C.E. (1985). Home environment and development of slow-learning adolescents: Reciprocal relations. Developmental Psychology, 21 (5),784/794.

Öner N., Le Compte A., Süreksiz Durumluk/Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı, 1. Baskı, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 1983; 1-26.

Özusta H.Ş., (1995). Çocuklar İçin Durumlu-Sürekli Kaygı Envanteri Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Türk Psikoloji Dergisi, 10(34): 32-44.

Schilling, R. F., Kirkham, M. A., Snow, W. H., & Schinke, S. P. (1986). Single mothers with handicapped children: Different from their married counterparts? Family Relations, 35, 69-77.

Smıth,C. J. & Nastro M. (1993) ‘The Effect of Occupational Therapy Intervention on Mothers of Children with Cerebral Palsy’ , American Journal of Occupational Therapy 47: 811-817 .

Staub, D., and Hunt, P. (1993)."The Effects of Social Interaction Training on High School Peer Tutors of Schoolmates with Severe Disabilities." Exceptional Children 60/1 (1993): 41-57.

Şahin, N.H., Batıgün, A.D., Uğurtaş S. (2002)“Kısa Semptom Envanteri (KSE): Ergenler İçin Kullanımının Geçerlik, Güvenilirlik ve Faktör Yapısı”, Türk Psikiyatri Dergisi, 13(2)

Turnbull, A. P., Turnbull, H. R. (1995). Families, professionals, and exceptionality. NewJersey:Merril.

Wilton, K., Renaut, J. (1986). Stress levels in families with intellectually handicapped preschool children and families with nonhandicapped preschool children. Journal of Mental Deficits Research, 30, 163-169.

Yıldırım Doğru, S.S., (2006). “Özürlü Çocuk ve Aile”. Eğitime Yeni Bakışlar 1. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Konya s:431

Yıldırım Doğru, S.S.Durmuşoğlu, N., Turan, E. (2006). Zihin ve İşitme Engelli Çocukların Ailelerinin Kaygı Düzeyi ve Yaşam Kaliteleri Yönünden Karşılaştırılması. I Uluslararası Ev Ekonomisi Sürdürülebilirlik Gelişme ve Yaşam Kalitesi Kongresi 22-24 Mart 2006 s:377-82 Ankara.