Elipsoidal yüksekliklerin ortometrik yüksekliğe dönüşümünde enterpolasyon yöntemlerinin kullanılabilirliği

GPS ile belirlenen yükseklikler, elipsoidal yükseklikler olup, pratik haritacılıkta kullanılan ortometrik yüksekliklerden farklıdır. Bu nedenle, GPS ile belirlenen elipsoidal yükseklikler ortometrik yüksekliğe dönüştürülür. Dönüşümde farklı yöntemler kullanılabilir. Bu çalışmada, üç ayrı test alanında, ağırlıklı ortalama, polinom yüzeyleri multiquadratik enterpolasyon, kollokasyon ve universal kriging olmak üzere beş modelleme tekniği ve bu tekniklere ait 18 alt varyasyon kullanılmıştır. Test alanlarındaki ölçüler değerlendirilerek, elde edilen doğruluk ile modelleme tekniği arasındaki ilişki araştırılmıştır.

Usability of interpolation techniques for the transformation from ellipsoidal height to orthometric height

Elipsoidal heights determined by GPS is different from orthometric heights used in surveying applications. Therefore, elipsoidal height determined by GPS is transformed to orthometric height. It can be used several transformation methods to do this transforrheftion. İn this study, we used five surface fitting techniques which are Inverse Distance Weighted (IDW), Polinomal Regression, Multiquadratic interpolation, Least square collocation and Universal Kriging (UK) and eighteen subvariations which are related to these techniques in three different test areas. We were studied relationship between obtained accuracy and surface fitting tecniques by analizing results obtained from three test areas.

___

Akçin, H., 1998,. GPS Ölçülerinden Pratik Yüksekliklerin Elde Edilmesi Üzerine Bir Araştırma,Poktora Tezi,YTÜ,İstanbul
ASCE (American Society of Civil Engineers), ACSM (American Congress on Surveying and Mapping), ASPRS (American Society for Photogrammetry and Remote Sensing), 1994, Glassory of the Mapping of Sciences, 581 sf., USA
Ayhan, M.E., Demir, C., Lenk, O., Kılıçoğlu, A., Aktuğ, B., Açıkgöz, M., Fırat, O., Şengün, Y.S., Cingöz, A., Gürdal, M.A., Kurt, İ;, Ocak, M., Türkezer, A., Yıldız, H., Bayazıt, N., Ata, M., Çağlar, Y., Özerkan, A., 2002, Türkiye Ulusal Temel GPS Ağı-1999A, Harita Dergisi, Mayıs, Özel Sayı:16, Ankara.
Bardosy, A., 2002, Introduction to Geostatistics, Institute of Hydraulic Engineering University of Stuttgart, Technical note, 134 sf. Germany
Boogaart, K.Ç. Van Den, Schaeben H.,2002, Kriging of Regionalized Directions, Axes/and Orientations I. Directions and Axes, Mathematical Geology, Vol. 34, No. 5,479-503
Demirel, H., 1977, En Küçük Kareler Yöntemine Göre Prediksiyon ve Kollokasyon, İDMMA, İstanbul
Demirel, H., 1983, Kollokasyon, Harita Dergisi,, sayı 45-46-47, Ankara
Fogel, D.N., Tinney, L.R., 1996, Image Registration Using Multiquadratic Functions, the Finite Element Method, Bivariate Mapping Polynomials and Thin Plate Spline, Technical Report, 37 sf.,Santa Barbara
Golden Software, 2002, Surfer 8, User's Guide: Contouring and 3D surface mapping for scientist and engineers, Colorado, USA
Güler, A., 1978, Sayısal Arazi Modellerinde Enterpolasyon Yöntemleri, Harita Dergisi, sayı 85, 53-71,Ocak, Ankara
Güler, A., 1985, Sayısal Arazi Modellerinde İki Enterpolasyon Yöntemi ile Denemeler, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Dergisi, sayı 52-53, 98-118, Ankara
Hardy, R.L., 1971, Multiquadratic Equation Of Topography And Other Irregular Surface journal Of Geophysical Research,Vol.76,No8
Hardy, R.L., 1990, Theory and Aplications of the Multiquadric-Biharmonic Method, Computers Math. Applic, Vol. 19, No, 8/9, pp.163-208, Great Britain
Isaaks, E.H., Srivastava, R.M., 1989, An Introduction to Applied Geostatistics, Oxford University Press, 561 sf., Oxford
İnal, C., Turgut, B., Yiğit, C.Ö., 2003, Lokal Alanlarda Jeoit Ondülasyonlarının Belirlenmesinde Kullanılan Enterpolasyon Yöntemlerinin Karşılaştırılması, Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliğinde 30. yıl Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 97-106, Konya
İnal, C., 1996, Yerel Jeoit Geçirilerek GPS Sonuçlarından Yüksekliklerin Belirlenmesi,S.Ü Müh.Mim.Fak. Dergisi,11 .Cilt, 2.Sayı, S.15-21, Konya
King, R., Master, E.G., Rizos, C., Stolzs, A., Coolins, J., 1985, Surveying with Global Positioning System,Bonn
Leberl, F., 1973, Interpolation in a Square Grid DTM, ITC Journal, 1973-75
Martensson, S.G.,2002, Height Determination By GPS-Accuracy with Respect to Different Geoid Models in Sweden, FIG XXII international Congress, Washington,D.C. USA
Macedonio, G, Pareschi, M.T, 1991, An Algorithm for The Triangulation of Arbitrarily Distributed Points: Applications to Volume Estimates and Terrain Fitting, Computers and Geosciences, Vol 17, No 7, 859-879
Öztürk, E., Şerbetçi, M., 1992, Dengeleme Hesabı III, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Genel Yayın No 144, Fakülte Yayın No 40, Trabzon
Uluğtekin, N., 1994, Sayısallaştırılmış Kadastro Paftalarının Geometrik Niteliğinin Yükseltilmesi, İTÜ Dergisi, Cilt 52, Sayı1-2, İstanbul
Yanalak, M., 2002, Yön ve Ters Uzaklık Ağırlıklı Ortalama ile Enterpolasyon, Harita Dergisi, sayıl27, 55, Ocak, Ankara
Yıldırım, A., 2000, Modelling Difference Between Gravimetric and GPS/Levelling Geoids, M.Sc. D.Middle East Technical University, Ankara
Yiğit, C.Ö., 2003, Elipsoidal Yüksekliklerin Ortometrik Yüksekliğe Dönüşümünde KullanılanEnterpolasyon Yöntemlerinin Karşılaştırılması, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,Yükseklisans Tezi, Sf 131, Konya
Zhan-Ji.Y., 1998, Precise Determination Of Local Geoid And Its Geophysical Interpretation, Ph. D., Hong Kong Polytechnich University,Hong Kong