Yönetimler Arası Mali İlişkiler ve Türkiye Uygulaması

Son yıllarda birçok ülke, kamu yönetim sistemlerinde, kamusal kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayabilmek ve vatandaşa daha iyi hizmet sunabilmek için önemli yapısal değişikliklere gitmiştir. En önde gelen yapısal değişikliklerden birisi1 de, mali yerelleşme ve yönetimler arası mali ilişkilerin yeniden düzenlenmesi olmuştur. Bu kapsamda, merkezi yönetime ait yetki ve sorumluluklar daha alt düzeyde bulunan yerel yönetimlere devredilmekte ve bunun bir sonucu olarak da kamusal kaynakların merkezi ye yerel yönetimler arasındaki dağılımı yeniden düzenlenmektedir. Çalışmada, dünya uygulamalarından yola çıkarak yönetimler arası mali ilişkilerin mantığı ve içeriği irdelenmiştir. Ayrıca, Türkiye'de yönetimler arası mali ilişkiler konusunda mevcut uygulamalar incelenmek suretiyle yerel yönetimler reformu kapsamında yapılmakta olan yeni düzenlemeler değerlendirilmiştir.

In recent years, several countries have undergone significant structural changes in their public management systems in order to ensure effective, economical and efficient utilization of public resources and to provide better services to the citizens. One of the leading structural changes has been the fiscal decentralization and rearrangement of intergovernmental fiscal relations. Within this, scope, the powers and responsibilities pertaining to the central government are transferred to lower tier local governments and consequently, the distribution of public resources between the central and local governments is rearranged. In this study, the logic and content of intergovernmental fiscal relations is examined by using practices on the world. Furthermore, through examining current practices in Turkey regarding intergovernmental fiscal relations the new arrangements made under the local governments reform are considered.

PDF

___

Ahmad, Ehtisham ve Craig, Jon (1997); "Intergovermental Transfers", Fiscal Federalism in Theory and Practice, Ed. Teresa Ter-Minassian, Washington D.C., International Monetary Fund, 73-107.

Allen, Richard and Tommasi, Daniel(2001); Managing Public Expenditures, A Reference Book for Transition Countries, OECD-SIGMA.

Arıkboğa, Ülkü(2004); Yönetimler Arası Mali İlişkiler, İstanbul, Yaylacık Matbaası.

Başbakanlık(2005); Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma-8: Türkiye'de Yönetimler Arası Mali İlişkiler: Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Ankara, Başbakanlık.

Emil, Ferhat ve Yılmaz, H. Hakan(2005); "Yerel Yönetimlerde Borçlanma", Mali Yerelleşme: Yoksulluk ve Bölgesel Eşitsizlik Sorunlarının Çözümü İçin Yeni Yaklaşım, İstanbul, TESEV & UNDP, 69-89.

Kerimoğlu, Baki(2005); "Merkezi Yönetim ile Yerel Yönetimler Arasında Kaynak Paylaşımı: İl Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanunu Tasarısının Değerlendirilmesi", Yayınlanmamış çalışma.

Kerimoğlu, Baki ve Yılmaz, H. Hakan(2005); "Türkiye'de Merkezle Yerel İdareler Arasında Gelir Paylaşım Sistemi ve Uygulaması", Mali Yerelleşme: Yoksulluk ve Bölgesel Eşitsizlik Sorunlarının Çözümü İçin Yeni Yaklaşım, İstanbul, TESEV & UNDP, 36-53.

Kerimoğlu, Baki ve Yılmaz, H. Hakan(2005); "Yerel Yönetimlerde Rol ve Sorumlulukların Belirleyiciliğinde Harcama Yapısı", Mali Yerelleşme: Yoksulluk ve Bölgesel Eşitsizlik Sorunlarının Çözümü İçin Yeni Yaklaşım, İstanbul, TESEV & UNDP, 5-35.

Kerimoğlu, Baki(2003); "Ulusal Ekonominin Sektörel Sınıflandırılması ve Ulusal Hesapların Konsolidasyonu", Mali Kılavuz,22,31-32.

Kopanyi, Mihaly-Daher, El Samir-Wetzel, Deborah-Noel, Michel-Papp, Anita(2004); "Modernizing the Subnational Government System", Intergovernmental Finance in Hengary A decade of Experience 1990-2000, Ed. Mihaly Kopanyi, Deborah Wetzel, Samir El Daher, Budapest, The World Bank, 15-75.

Neyaptı, Bilin(2005); "Mali Yerelleşme Aracılığı ile Mali Eşitleme", Mali Yerelleşme: Yoksulluk ve Bölgesel Eşitsizlik Sorunlarının Çözümü İçin Yem Yaklaşım, İstanbul, TESEV & UNDP, 104-127.

OECD(2005); Intergovernmental Transfers and Decentralised Public Spending, Paris, OECD.

Stiglitz, Joseph E.(2000); Economics of the Public Sector, New York, W.W. Norton & Company, Third Edition.

Tanzi, Vito(2000); "On Fiscal Federalism: Issues to worry about", http://www.imf.org/external/pubs/ft/seminar/2000/fiscal/tanzi.pdf.

Ter-Minassian, Teresa and Craig, Jon(1997); "Control of Subnational Government Borrowing", Fiscal Federalism in Theory and Practice,Ed. Teresa Ter-Minassian, Washington D.C., International Monetary Fund, 156-172.

Ter-Minassian, Teresa(1997); "Intergovermental Fiscal Relations in a Macroeconomic Perspective: An Overview", Fiscal Federalism in Theory and Practice, Ed. Teresa Ter-Minassian, Washington D.C., International Monetary Fund, 3-24.