Türk ve Rus Hukukunda Çocuğun Velayeti

Sağlıklı toplumun temeli çocuk ve çocuğun aile ile ilişkidir. Çocuğun korunması, yetiştirilmesi ve sağlıklı gelişimi direkt veliye bağlıdır. Anne ve babanın boşanması, anne ve babadan birisi veya ikisinin ölümü, gaiplik, çocuğa yeterli ilgi gösterilmemesi gibi durumlarda, velâyetin kime bırakılacağı söz konusudur. Bu çalışmada Türk ve Rus hukukundaki çocuğun velâyeti kıyaslanmaya çalışılacaktır. Çocuğun velâyeti ile ilgili kurallar iki hukuk sisteminde benzerlik gösterse de, bir takım farklılıklar vardır. Türk ve Rus hukukuna göre velâyetin tanımı, hukuki niteliği, velâyete sahip olanlar ve velâyete tabi olanlar, velâyetin kapsamı ve kullanımı, çocuğun mallarının yönetimi ve kullanımı, velâyetin sona ermesi ve kaldırılma koşulları incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmada boşanma sonucunda ortak velâyet, velâyeti anneye bırakılan çocuğa anne soyadı verilmesi gibi güncel konulara değinilmiştir. 

___

  • TÜRKÇE KAYNAKLAR*Akıncı, Ziya/ Demir Gökyayla, Cemile: Milletlerarası Aile Hukuku, 1.Baskı, İstanbul 2010. Akıntürk, Turgut/ Ateş Karaman, Derya: Aile Hukuku, 6098 Sayılı Yeni Borçlar Kanununa Uyarlanmış, C.2, 15.Baskı, İstanbul 2013 (Akıntürk/Ateş Karaman, Aile).Akıntürk, Turgut/ Ateş Karaman, Derya: Medeni Hukuk, 6098 Sayılı Yeni Borçlar Kanununa Uyarlanmış, 19.Baskıdan Tıpkı 27.Baskı, İstanbul 2013 (Akıntürk/Ateş Karaman, Medeni).Akyüz, Emine: Çocuk Hukuku, Çocukların Hakları ve Korunması, 5.Baskı, Ankara 2016.Arpacı, Abdülkadir: Gerekçeleri ve En Son Değişiklikleri ile Yeni Türk Medeni Kanunu, İstanbul 2008. Belgin, Derya: Anayasa’nın 90. Maddesinde (7 Mayıs 2004) Yapılan Değişikliğin Getirdiği Sorunlar ve Çözüm Önerileri, ABD, S.4, 2008, 110-113.Birinci Uzun, Tuba: Türk Medenî Kanunu’na Göre Velâyetin Kullanılması ve Çocuğun Yüksek (Üstün) Yararı İlkesi Doğrultusunda Boşanmada ve Evlilik Dışı İlişkide Birlikte Velâyet Modeli, Hacettepe HFD, 6(1) 2016, 135–166. Bozkurt, İkbal: Velinin Velâyetten Doğan Hak Görev Ve Yetkileri, YL Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul 2010 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: 7.09.18). Çelik, Cemil: Velâyetin Kaldırılması, AÜHFD, C.54, S.1, 2005. Çetinkaya, Volkan: İnsan Hakları Hukuku Açısından Velâyet Hakkı, YL Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul 2009 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: 7.09.18). Doğan, İzzet: Öğretide ve Uygulamada Milletlerarası Aile Hukuku ve Milletlerarası Usul Hukuku, 1.Baskı, Ankara 2010. Dural, Mustafa/ Öğüz, Tufan/ Gümüş, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku, Aile Hukuku, C.3, 13.Baskı, İstanbul 2018.Elçin, Evgen Gülçin: Türk Medeni Kanunu’nda Soybağı ve Çocuğun Korunmasında Revize Edilmesi Gereken Hükümler, MHB, Yıl 35, S.1, 2015. Gençcan, Ömer Uğur: 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu Yorumu, 1.Baskı, Ankara 2015.Gökçe, Ümit: Medeni Hukuk, Prestij Kitapları III, Ankara 2004. Görgeç, Başak: Türk Medeni Kanunu’nda Velâyet Hükümleri ve Özellikle Çocuğun Ko-runması, YL Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul 2011 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: 7.09.18). Grassınger, Gülçin Elçin: Türk Medeni Kanununda Yer Alan Velâyet Hükümleri Kapsamında Küçüğün Kişi Varlığının Korunması İçin Alınacak Tedbirler, 1.Baskı, İstanbul 2009. Hatemi, Hüseyin/ Kalkan Oğuztürk, Burcu: Aile Hukuku, 4.Bası, İstanbul 2004. Helvacı, Serap/ Erlüle, Fulya: Medeni Hukuk, İstanbul 2011.Karaca, Hilal: Türk Hukukunda Velâyetin Kapsamı ve Hükümleri, YL Tezi, İstanbul Ti-caret Üniversitesi, İstanbul 2014 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: 7.09.18).Karakayalı, Gökhan: Velâyet Hakkının Kullanılmasına İlişkin Hukukî Sorunlar Ve Özel-likle Koruyucu Aile Uygulaması, YL Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul 2009 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: 7.09.18). Kılıçoğlu, Ahmet: Medeni Hukuk, Temel Bilgiler, 3.Bası, Ankara 2013. Oy, Osman: Boşanmanın Hukukî Neticeleri, Nafaka-Tazminat- Velâyet -Mal Paylaşımı ve Aile konutu,1.Bası, İstanbul 2008.Özer Taşkın, Özden: Velâyette Çocuğun Yüksek Yararı İlkesi, YL Tezi, Anadolu Üniver-sitesi, Eskişehir 2006 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: 7.09.18). Öztan, Bilge: Medeni Hukuk’un Temel Kavramları, Ankara 2014. Öztekin Gelgel, Günseli: Devletler Özel Hukukunda Velâyet, Çocuk Kaçırmaları, Evlat Edinmeye İlişkin Problemler, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:4 S.8 Güz 2005/2 s.119-148.Öztürk, Mehmet Atıf: Velâyetin kaldırılması, YL Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya 2009 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: 7.09.18). Öztürkmen İcan, Yeşim: Hâkimin Takdir Yetkisinin Velâyete İlişkin Yargıtay Karar Örnekleri Üzerinde Değerlendirilmesi, YL Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun 2015 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: 7.09.18). Partalcı, Rumeysa: Yabancı Devletlerden Alınan Velâyet Kararlarının Tenfizi, YL Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul 2014 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: 7.09.18). Polat, Oğuz/ Güldoğan, Evin: Uzman Görüşünün Boşanma Davalarında Velâyetin Saptanmasındaki Önemi, TBB Dergisi 2015 (118). Ruhi, Ahmet Cemal: Boşanma İle İlgili Mahkeme İlamlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi, 1.Basım, Ankara 2003.Serdar, İlknur: Birlikte Velâyet, DEÜHFD, C.10, S.1 2008, s. 155-197.Serozan, Rona: Çocuk Hukuku, 2.Baskı, İstanbul 2017. Şener, Esat: Vesayet ve Velâyet Hukuku, 1.Baskı, Ankara 1996.Tutumlu, Mehmet Akif: Teorik ve Pratik Boşanma Yargılama Hukuku, C.2, 2.Baskı, An-kara 2009.Uyumaz, Alper/ Erdoğan, Kemal: Aile Hukukundan Doğan Uyuşmazlıkların Alternatif Çözüm Yolları, DEÜHFD, C.17, S.1, 2015, s.119-169.Uyumaz, Alper: Eski ve Yeni Medeni Kanun Açısından Boşanmanın Kişisel Sonuçları, MÜHFD, 10.Yıl Kuruluş Armağan, 2008/2, s.271-300 (Uyumaz, Boşanma). Uyumaz, Alper: Türk Medeni Kanununa Göre Çocuğun İhmâli ve Anne Babaya Karşı Ko-runması, Legal Hukuk Dergisi, C.14, S.160, 2016, s.1973-2005 (Uyumaz, Çocuğun Ko-runması).Yavuz, Cevdet: Türk Medeni Kanunu, 11.Baskı, İstanbul 2014. Zevkliler, Aydın/ Havutçu, Ayşe: Yeni Medeni Kanuna Göre Medeni Hukuk (Temel Bilg-iler), 2.Baskı, Ankara 2002. Zeybek, Elvan: Velâyet Hakkının Kullanımı, YL Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara 2009 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: 7.09.18). Zeytin, Zafer/ Ergün, Örner: Türk Medeni Kanunu, 2. Baskı, Ankara 2013.RUSÇA KAYNAKLARВойтович Е.П.: Семейное Право, Учебное Пособие, Новосибирск 2014. Гомола А.И. / Гомола И.А.: Семейное право, Учебник, Москва 2014. Крашеников П.В.: Семейное Право, Учебник, г.Москва 2008. Кузнецова Е.М.: Организация Опеки и Попичительства Над Несовершеннолетними На Муниципальном Уровне, УДК 352, 364, г.Омск 2010. Максимов И.Н.: Опека и Попичителство Как Вид Социальной Заботы Государства, Издание Наука Вестник, г.Шадринск 2013. Мартынова Е.В.: Опека и Попичетелство, Учебное Пособие, г.Ростов На Дону 2014. Низамиева О.Н.: Семейное Право, учебно-методический комплекс дисциплины, Казанский (Приволжский) федеральный университет, Казань 2014.Попова Т.А.: Проблемы Правового Регулирования Отношений, Связанных С Установлением Над Несовершеннолетним (Опеки и Попечительства), Выпускная Квалификационная Работа, Томский Государственный Университет, г.Томск 2016. Пулатов Т.А.: Правовое регулирование опеки и попечительства в Российской Федерации, Магистерская Диссертация, Тольяттинский государственный университет, г.Тольятти 2017. https://dspace.tltsu.ru/handle/123456789/3239 (Erişim tarihi: 5.01.2018)Рузакова О.А.: Семейное Право, Учебник, г.Москва 2010. Сумбaа Ш.А.: Опека и попечительство как форма социальной защиты детей, оставшихся без попечения родителей, Выпускная Квалификационная Работа, Кызылский Педагогический Институт, Кызыл 2015.