TÜRKÜLERİN DİLİNDE İSTANBUL SİLÜETİNİN GÖRÜNÜMÜ

Dünyanın en güzel şehirlerinin başında gelen İstanbul her devirde cazibe merkezi olmayı başarmış, coğrafi güzelliğiyle her devrin insanını büyülemeyi sürdürmüştür. Bugün İstanbul’un bu büyüsü bütün olumsuzluklara rağmen hâlâ devam etmektedir.İstanbul, Türklerin fethiyle başlayan başkentliğinin yanında kültür başkentliğini de üstlenmiş ve özellikle klasik edebiyatımız içerisinde kendisine ayrı bir yer edinmiştir. Öyle ki klasik edebiyatımız ve âşık edebiyatımızda İstanbul’un pek çok güzelliğini görmek mümkündür. Bu bağlamda İstanbul her devirde sayısız âşık edinmiş ve âşıklarını kendisine tutkuyla bağlamıştır. Türk tarihinde birçok açıdan öneme sahip bir şehrin kültürümüz içerisinde de sönük kalması düşünülemezdi. İstanbul geçmişte ve bugün kültürel ürünlerimize konu olmuş, âşığının karşısında maşuk olmuş ya da aşklarla bütünleşen bir mekân olmuştur.Birçok kültürel ürünümüz içerisinde karşımıza çıkan İstanbul, türkülerimiz içerisinde de kendine ayrı bir yer edinmiştir. İstanbul’un güzelliklerini işleyen türküler olduğu gibi, İstanbul’un havasını aşkla, sevgiyle birleştiren türkülerimiz de vardır. Bu makalede İstanbul’u konu edinen türkülerdeki İstanbul silüeti çıkarılmaya çalışılacak, İstanbul’un türkülerimize etkisi çeşitli yönleriyle değerlendirilecektir.

THE VIEW OF THE SILHOUETTE OF ISTANBUL IN THE LANGUAGE OF FOLK SONGS

Istanbul, which is one of the most beautiful cities in the world, has prospered to become a center of attention in every age and has continued to charm the people of every period with itsgeographical beauty. Today, this glamour of the city of Istanbul is still alive despite all unfavorable conditions. Istanbul, which became the capital city with the conquest of the Turks, has besides assumed to become the cultural capital of the country and attained a special place for itself especially in our classical literature. That is, it is possible to see the numerous beauties of Istanbul in our classical literature and Ashik (Minstrel) literature. In this context, Istanbul has had lovers in every period in history and it has beguiled its lovers with passion. It could not be thought that a city which has great significance in several aspects in the Turkish history would remain stagnant. Istanbul has been the subject of our cultural products from the past to the present. It has been the beloved of the lover, or has been a place that unites with adorations. Istanbul, which we come across in numerous cultural products, has also achieved a distinct place among our folk songs. While there are folk songs which are about the beauties of Istanbul, there are also folk songs which combine the weather of Istanbul with love and passion. In this paper, it will be endeavored to extract the silhouette of Istanbul from the folk songs about Istanbul and the effects of the city on our folk songs will be evaluated from different perspectives. 

___

  • ÇOBANOĞLU, Özkul (2007), Âşık Tarzı Edebiyat Geleneği ve İstanbul, İstanbul.
  • ERGUN], Sadettin Nüzhet-[UĞUR] Mehmet Ferit (2002), Konya Vilâyeti Halkîyat ve Harsiyyatı (hzl. Hüseyin Ayan), Konya.
  • ESEN, Ahmet Şükrü (1986), Anadolu Türküleri (hzl. Pertev Naili Boratav-Fuat Özdemir), Ankara.
  • KÖPRÜLÜ, Fuad (1993), Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Ankara.
  • KÚNOŞ, Ignáz (1998), Türk Halk Türküleri (hzl. Ali Osman Öztürk), Ankara.
  • ÖZBEK, Mehmet (1994), Folklor ve Türkülerimiz, İstanbul 1994.
  • ÖZTELLİ, Cahit ( 2002), Evlerinin Önü / Türküler, İstanbul.
  • RADLOFF, Wilhelm-KÚNOŞ, Ignáz (1998), Proben VIII (hzl. Saim Sakaoğlu- Metin Ergun), Ankara.
  • ULUDEMİR, Muammer (1970), Türküler I, Ankara.
  • YAKICI, Ali (2007), Anonim Halk Şiirinde Türkü, Ankara.
  • YARDIMCI, Mehmet (1999), Başlangıcından Günümüze Halk Şiiri, Âşık Şiiri, Tekke Şiiri, Ankara.