YEREL BASINDA SURİYELİ SIĞINMACILARIN HABER VE OKUR YORUMLARINDAKİ TEMSİLLERİNİN KARŞILAŞTIRILMALI ANALİZİ

İdeolojik bir aygıt olarak medya, temsiller aracılığıyla belirli anlamların üretildiği başlıca alanlardan biridir. 'Yabancı' ve 'öteki' olarak Suriyeli sığınmacıların haber ve köşe yazılarındaki temsillerinin, okuyucular üzerinde belirleyici olduğu genel kabul görse de; kamuoyunun düşüncelerinin oluşmasında ve öteki temsilinin biçimlenmesinde medya temsili tek belirleyici değildir. Çalışmanın hipotezi, Suriyeli sığınmacıların Kocaeli yerel medyasında yer alan haber ve köşe yazılarındaki temsili ile okur yorumlarındaki öteki kurgusunun benzerlikler içerse de büyük ölçüde karşıt olduğudur. Çalışmada, Suriyeli sığınmacıların haber ve köşe yazıları ile okur yorumu temsillerindeki başlıca bakış açılarının ortaya çıkartılması; temsildeki farklılık ve benzerliklerin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Kocaeli’de en yüksek tiraja sahip ilk beş gazete içerisinden seçilen Özgür Kocaeli, Kocaeli Demokrat ve Kocaeli gazetelerinde, 2018 yılı boyunca çıkan Suriyeli sığınmacılara ilişkin haber ve köşe yazıları ile bunlara yapılan okur yorumları, niceliksel ve niteliksel içerik analiziyle incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre; gazetelerin neredeyse aynı olayları haberleştirdikleri, benzer temsil biçimleri ve söylem unsurları ürettikleri görülmüştür. Suriyeli sığınmacıların, haberlerde çoğunlukla yoksullukları ve mağduriyetleriyle olumlu veya tarafsız şekilde ele alındığı tespit edilmiştir. Haberlerdeki olumlu ve tarafsız temsillerin aksine okur yorumlarındaki ötekileştirici ve ayrımcı söylemlerle, stereotipik sığınmacı temsillerin yeniden üretildiği bulgusuna ulaşılmıştır. Çalışmada, Suriyeli sığınmacıların haber ve köşe yazılarındaki temsillerinin, okur yorumları üstünde birebir belirleyici olmadığı hipotezi doğrulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

TEMSİL, OKUR YORUMU, İÇERİK ANALİZİ, suriyeli sığınmacı, haber

COMPARATIVE ANALYSIS ON LOCAL PRESS REPRESENTATIONS OF SYRIAN REFUGEES ON NEWS AND READER COMMENTS

As an ideological medium, press is a major field that creates meanings through representations. Although it is an admitted fact that the representation of Syrian refugees as 'foreign' and 'marginal' is a determinant factor that affects readers’ opinions, press is not the only determinant that shapes the public opinion and the trends to represent certain groups as marginal. The hypothesis of this study is that the representation of Syrian refugees on news and columns published by the local press in Kocaeli and the concept of ‘marginal’ in readers’ comments are highly contradictory, despite the similarities they bear. This study aims to reveal major perspectives seen in the representation of Syrian refugees on news and column and readers’ comments and to identify differences and similarities between these representations. Özgür Kocaeli, Kocaeli Demokrat, and Kocaeli Daily newspapers were chosen among the top 5 local newspapers in Kocaeli Province with highest circulation rates and the news, columns, and readers’ comments published throughout 2018 were analyzed through quantitative and qualitative content analysis methods. According to the findings, it was identified that the newspapers published almost identical news and produced similar representations and discoursal elements. It was also seen that Syrian refugees were usually considered in a positive or neutral way by raising certain topics, such as poverty and suffering. Despite these positive and neutral representations on news, it was found out that readers’ comments produced the stereotyped refugee representation again through an otherizing and discriminative discourse. This study verifies the hypothesis that the representation of Syrian refugees on news and columns is not a direct determinant on readers’ comments.

Keywords:

Syrian refugee representation, readers’ comment, news, content analysis, kocaeli local press,

PDF

___

Alver F. (2003). Basında Yabancı Tasarımı ve Yabancı Düşmanlığı, Der Yayınları, İstanbul.
Boztepe V.(2017) "Televizyon Haberlerinde Suriyeli Mültecilerin Temsili", İlef Dergisi, 4 (1), 91-122.
Burton G. (1995). Görünenden Fazlası: Medya Analizlerine Giriş, (Çev. Nefin Dinç), Alan Yayıncılık, İstanbul.
Çağlar İ. ve Özkır Y. (2014). "Suriyeli Mültecilerin Türkiye Basınında Temsili", Ortadoğu Yıllığı, 485- 501.
Posos Devrani, A.E. (2017) “Medyada ‘Öteki’nin Temsili: Etnik Komediler”, E-Gifder (Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi ), 5(2), 926-949.
Dijk, V. (1999). "Söylemin Yapıları ve İktidarın Yapıları", Mehmet Küçük (Der.) Medya İktidar İdeoloji, Ark Yayınları, Ankara, 315-375.
Dursun Ç. (2001). Televizyon Haberlerinde İdeoloji, İmge Kitabevi, Ankara. Dursun Ç. (2004).“Haberde ‘Gerçekliğin İnşa Edilmesi’ Ne Demektir?”, Çiler Dursun (Der.), Haber, Hakikat ve İktidar İlişkisi, Kesit Tanıtım, Ankara, 37-65.
Doğanay Ü. & Keneş H. (2016). "Yazılı Basında Suriyeli Mülteciler: Ayrımcı Söylemlerin Rasyonel ve Duygusal Gerekçelerinin İnşası", Mülkiye Dergisi, 40 (1), 143-184.
Efe İ. (2015). Türk Basınında Suriyeli Sığınmacılar, SETA (Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı) Yayınları, İstanbul.
Ekinci, Y.; Hülür, A. ve Deniz, A. (2017). "Yabancı ve Marjinal Olarak Öteki: Yerleşik ve Yabancı İlişkisi Bağlamında Suriyeli Sığınmacılar", Tarih Okulu Dergisi, 10 (XXX), 365-392.
Erdoğan, İ. (2007). Pozitivist Metodoloji: Bilimsel Araştırma Tasarımı, İstatistiksel Yöntemler, Analiz ve Yorum, 2. bs., Erk Yayınları, Ankara.
Erkal A. (2017). Türk Basınında Sığınmacı Algısı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Garfinkel H. (2016). "Başarılı Bir İtibarsızlaştırma Töreninin Koşulları", Levent Ünsaldı (der.) Yabancı: Bir İlişki Biçimi Olarak Ötekilik, Heretik, Ankara, 107-117.
Hall S. (1997a). “The Work of Represantation”, (Ed. Stuart Hall), Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, Londra: Thousand Oaks, Calif, Sage, 15-74.
Hall S. (1997b). “The Spectacle of The Other”, (Ed. Stuart Hall), Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, Londra: Thousand Oaks, Calif, Sage, 223-290.
Hall S. (2002). "İdeoloji ve İletişim Kuramı", Süleyman İrvan (der.), Medya, Kültür ve Siyaset, 2. bs., Alp Yayınevi, Ankara, 101-126. İnal A. (1996). Haberi Okumak, Temuçin Yayınları, İstanbul.
İnceoğlu Y. & Çoban, S. (2014). "Ötekileştirme Sürecinde Medyanın Yeri", Yasemin İnceoğlu ve Savaş Çoban (der.) Azınlıklar Ötekiler ve Medya, Ayrıntı, İstanbul.
Kovucu M. (2016). "Suriyeli Sığınmacıların Gaziantep Yerel Basınında Temsili", Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
Laughey D. (2010). Medya Çalışmaları: Teoriler ve Yaklaşımlar, (Çev. Ali Toprak), Kalkedon, İstanbul.
Mollaer F. (2008). "Görünmez Ötekiler Çingeneler Örneği ve Ötekiliğin Dayanılmaz Hali", Doğu Batı, 11 (4), 251-257.
Pandır M., Efe İ. ve Paksoy A. (2015). "Türk Basınında Suriyeli Sığınmacıların Temsili Üzerine Bir İçerik Analizi", Marmara İletişim Dergisi, 24, 1-26.
Schiller H. (2005). Zihin Yönlendirenler, Çev. Cevdet Cerit, Pınar Yayınları, İstanbul.
Simmel G. (2016). "Yabancı", Levent Ünsaldı (der.) Yabancı: Bir İlişki Biçimi Olarak Ötekilik, Heretik, Ankara, 27-34.
Ünsaldı L. (2016). Yabancı: Bir İlişki Biçimi Olarak Ötekilik, (Takdim Kısmı) Heretik, Ankara.
Yavuz B. (2016) Yerelde Öteki Olmak: Suriyeli Sığınmacıların Trabzon Yerel Gazetelerinde Söylemsel Temsili, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:9, Sayı: 42, 1416- 1430.