TÜRKİYE’DE YAZILI BASINDA “ÇOCUK GELİNLER”İN TEMSİLİ

Kız ve erkek çocuklarının, çocukluk ve ergenlik dönemlerini tamamlamadan baskı ve şid- det yoluyla evlendirilmeleri olarak tanımlanan "çocuk evliliği", çocuk istismarının bir türüdür. Erken yaşta zorla evliliklerden erkek çocukları da olumsuz yönde etkilenmekle birlikte, bu uygulamadan en çok kız çocukları zarar görmektedir. Söz konusu evlilikler nedeniyle kız çocukları bir taraftan eğitim hakkından mahrum kalırken, diğer taraftan da erken yaşta anne olmaya zorlandıkları için de sosyal ve siyasal yaşamdan dışlanmaktadır- lar. Eşitsiz cinsiyet ilişkilerinin hakim olduğu toplumsal yapı içinde, kadın ve kız çocuk- ların maruz kaldığı cinsel, duygusal ve fiziksel bir şiddet türü olan erken yaşta zorla evli- liklerin diğer bir anlamı ise "çocuk gelin"ler sorununa işaret etmesidir. Bu çalışma, küre- sel çapta bir çocuk ve insan hakları ihlali olarak tanımlanan ve Türkiye' nin de önemli bir toplumsal sorunu olan "çocuk gelin"lerin gazete haberlerindeki temsiline odaklanmakta- dır. Çalışmada, Ocak 2012-Kasım 2013 tarihleri arasında anaakım medyanın önemli temsilcilerinden Hürriyet, Posta ve Zaman gazetelerinde yer alan "çocuk gelin" haberleri analiz edilmiştir. Haberlerin analizinde Van Dijk'ın söylem çözümlemesi yönteminden yararlanılmıştır. Çalışmanın temel amacı, söz konusu gazetelerde çocuk gelinlere ilişkin yer alan haberlerin, sorunun çözümüne yönelik toplumsal duyarlılığın ve etkin kamu politikalarının üretilmesine yönelik herhangi bir açılım sağlayıp sağlamadığının ortaya konulmasıdır

THE REPRESENTATION OF “CHILD BRIDES” IN THE TURKISH PRESS

analysis method was used during the analysis of the news. The main purpose of the study is, if the news related to child brides in newspapers are making any satisfying breakthrougs, in terms of finding a solition of the problems of social awareness and the production of effective public policy

PDF

___

Alankuş S (2007a) Önsöz, S Alankuş (der), İnsan Hakları Haberciliği, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul, 25-50.
Alankuş S (2007b) Önsöz: Neden Çocuk Odaklı Habercilik Kitabı?, S Alakuş (der), Çocuk Odaklı Habercilik, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul, 25-73.
Bianet (2012) “50 Bin İmza 8 Mart’ta Mecliste”, 7 Mart 2012
Bianet (2012) “Çocuk gelinlerin yüzde 73’ü okuma bilmiyor”, 29 Kasım 2012
Byerly C and Ross K (2006) Women & Media: A Critical Introdiction, Blackwell Publications, United Kingdom
Çakmak D (2009) Türkiye’de Çocuk Gelinler, www.umut.org.tr, HukukunGençle riTamMetinlerSunularDirenCakmak.pdf, erişim tarihi: 05.11. 2013.
Doğan S ve Kılınç Ö E (2013) Çocuk Gelinler Bilgi Seti: Çocuk Evlilikleri ve Ev İçi Şiddet, Uçan Süpürge Yayınları.
Doğan S ve Kılınç Ö E (2013) Çocuk Gelinler Bilgi Seti: Çocuk Evlilikleri ve İliş- kili Kavramlar Sözlüğü, Uçan Süpürge Yayınları.
Doğan S ve Kılınç Ö E (2013) Çocuk Gelinler Bilgi Seti: Çocuk Evlilikleri ve Hukuk, Uçan Süpürge Yayınları.
Doğan S ve Kılınç Ö E (2013) Çocuk Gelinler Bilgi Seti: Çocuk Evlilikleri ve Ekonomi, Uçan Süpürge Yayınları.
Durna T ve Kubilay Ç (2010a) Basının Şiddeti: Siyasal Gösterilerde Polise Taş Atan Çocuklar Örneği, SBF Dergi, 65 (3), 52-85
Dursun Ç (2007) Hak Haberciliğinin Doğası ve Olanağı, S Alankuş (der), İnsan Hakları Haberciliği, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul, 105-127
Fairclough N and Wodak R (1997) Critical Discourse Analysis, T. van Dijk (ed), Discourse as Social İnteraction, Sage Publications, London, 258-284.
Gangoli G, McCarry M and Razak A (2009) Child Marriage or Forced Marriage? South Asian Communities in North East England, Children & Society, 28 (6), 418- 429.
Gencel-Bek, M (2006) Medya ve Toplumsal Katılım Araştırması, www.british council.org, erişim tarihi: 25.10.2014
IFJ (2003) Promoting Children's Rights in the Media Workshop Report, http://africa.ifj.org/en/articles/promoting-childrens-rights-in-the-media--work shop-report, erişim tarihi: 01.11.2013.
İnal A (1996) Haberi Okumak, Temuçin Yayınları, İstanbul.
Kubilay Ç ve Durna T (2010b) Türk Basınında Çocuğa Yönelik Cinsel İstismar Tartışması: Haber Metinlerinde ve Köşe Yazılarında Hüseyin Üzmez Vakası’na İlişkin Eleştirel Bir Analiz, Kültür ve İletişim 13 (1) 31-68.
Mathur S, Greene M and Malhotra A (2003) Too Young to Wed: The Lives, Rights and Health of Young Married Girls, http://www.icrw.org/files/publications/TooYoung-to-Wed-the-Lives-Rights-and-Health-of-Young-Married-Girls.pdf, Erişim tarihi: 27. 11. 2013
Moschetti C (2003) Conjugal Wrongs Don’t make Rights: International Feminist Activism, Child Marriage and Sexual Relativism, http://dtl.unimelb.edu.au// exlibris/dtl/d3_1/apache_media/L2V4bGlicmlzL2R0bC9kM18xL2FwYWNoZV9tZ WRpYS84Mzk3OQ==.pdf, erişim tarihi: 25.11.2013
Mutman M (1999) Oryantalizmin Gölgesi Altında: Batı’ya Karşı İslam, M. Mutman, F. Keyman ve M. Yeğenoğlu (der), Oryantalizm, hegemonya ve Kültü- rel Fark, İletişim Yayınları, İstanbul.
Ponte C (2005) Our Child and the Others: Pictures of Children in the News Media, Kültür ve İletişim Derg, 8(2), 45-74.
Raj A (2010) When the Mother is a Child: The İmpact of the Child Marriage on the Health and Human Rights of Girls, Disease in Childhood, 95 (11), 931-935.
Said E (2001) Şarkiyatçılık, Berna Ülner (Çev), Metis Yayınları, İstanbul.
Tanrıöver U H (2012) Medyada Kadınların Temsilleri ve Kadın Hakları İhlalleri, S Alankuş (der), Kadın Odaklı Habercilik, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Van Dijk T (1985) Structure of News in The Press, Van Dijk T (ed), Discourse and Communication: New Approaches to the Analysis of Mass Media Discourse and Communication, de Gruyter Publication, Berlin, 69-93.
Van Dijk T (1988) Semantics of a Press Panic: The Tamil İnvasion, European Journal and Communication, 3, 167-187.
Van Dijk T (2008) Discourse and Power, Palgrave Macmillan, New York
Zoonen L van (1994) Feminist Media Studies, Sage Publications, London Unicef(2007a) Unicef 2007, http://www.unicef.org/progressforchildren/2007n6/ files/Progress_for_Children_-_No._6.pdf
Unicef (2007b) Çocuk Hakları ve Gazetecilik Uygulamaları: Hak Temelli Perspektif