DÜNYANIN TEKNOLOJİK VE TOPLUMSAL DÖNÜŞÜMÜ: KUROSAWA'NIN ZAMANA AİT 'DÜŞLER'İ

İnsanlar araç yaparken basit veya karmaşık amaçlarla hareket edebilirler. Yapılan her araç, kaçınılmaz olarak, insanların hayatı yaşama ve algılama biçiminde dönüşümlere yol açacaktır. Araçlar tasarlanırken ne tür dönüşümlere yol açabilecekleri az çok düşünülmektedir. Ancak dönüşümler düşünülenin çok ötesine geçebilmektedir. Sanayi Devrimi ve onun ürettiği araçların getirdikleri, insanlık tarihinin en büyük dönüşümü olarak kabul edilmektedir. Ancak bu dönüşüm, doğal kaynakları tüketme hızı, insan sağlığına karşı ölümcül etkileri gibi nedenlerle gelecek hakkında kaygılar uyandırmakta, dünyanın daha ne kadar sürdürülebileceği sorusunu akıllara getirmektedir. Çeşitli meslek grupları insanlığın ortak geleceğinin nasıl olabileceğini farklı şekillerde dile getirebilirler. Ortak geleceğin neye benzeyeceği hakkında tasarımlar üreten alanlardan biri de sinemadır. Öykünün ikna ediciliğini görselliğiyle güçlendiren sinema, kitlelere ulaşabilme özelliğiyle ortak geleceğe dair imgeleri küresel çapta dolaşıma sokabilmekte, gündem oluşturabilmekte ve bilinç üretebilmektedir. Ortak gelecek hakkında ciddi kaygılar besleyen dünya çapında yönetmenlerden biri de, dünyanın en büyük teknoloji üreticilerinden Japonya'nın yetiştirdiği Akira Kurosawa'dır. Kurosawa özellikle Düşler adlı filmiyle geleceğe yönelik kaygılarını güçlü bir görsellikle ortaya koymuştur. Bu çalışmada Kurosawa'nın Düşler filmiyle dünyanın sürdürülebilirliğine yönelik kaygıları, doğanın korunması, savaşlar ve özellikle nükleer enerji konularına yaklaşımı incelenmiştir. Söylem analiziyle yapılan bu incelemede Kurosawa'nın cennetin ve cehennemin bu dünyaya özgü olduğunu ve bunların insan eliyle kurulduklarını düşündüğü anlaşılmaktadır. Kurosawa, dünyanın cehenneme dönüşmesi noktasında bilim insanlarını ve politikacıları suçlu bulmaktadır.

-

People create tools with simple or complex aims. Transformations in lives/life perceptions that tools cause are hardly considered in creating tools although they may go way beyond the considerations. The most significant transformation, Industrial Revolution and the tools it created, generated concern for the future due to resources consumption and its effects. This brings the question: how long the world can sustain. Various occupations have different articulations about this. Cinema, as one of the areas producing ideas of what the common future shall look like, reinforces the persuasiveness of the story with its visuality. It can put images about the future into global circulation, create the agenda, and produce consciousness by using its virtue of reaching out to the masses. Akira Kurosawa, one of the worldwide directors concerned about the common future, is coming from

___

  • Andrew J D (2010) Büyük Sinema Kuramları, Zahit Atam (çev), Doruk Yayımcı- lık, İstanbul.
  • Aristotales (2002) Poetika, İsmail Tunalı (çev), Remzi Kitabevi, 10.Basım, İstan- bul.
  • Büker S (2010) Auteur Kuramına Giriş, Seçil Büker ve Y.Gürhan Topçu (der),
  • Sinema: Tarih-Kuram-Eleştiri, Kırmızı Kedi Yayınevi, İstanbul. Chatman S (2008) Öykü ve Söylem, Özgür Yaren (çev), De Ki Basım Yayım, İs- tanbul.
  • Çotuksöken B (2002) Felsefe: Özne ve Söylem, İnkilâp Kitabevi, İtanbul.
  • Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu (1989) Ortak Geleceğimiz, Belkıs Çorakçı
  • (çev), Türkiye Çevre Sorunları Vakfı Yayını, Ankara. Edgar-Hunt R, Marland J and Rawle S (2012) Film Dili, Senem Aytaç (çev), Lite- ratür Yayınları, İstanbul.
  • Kabadayı L (2013) Film Eleştirisi: Kuramsal Çerçeve ve Sinemamızdan Örnek
  • Çözümlemeler, Ayrıntı Yayınları, İstanbul. Komatsu H (2003) Akira Kurosawa, Geoffrey Nowell-Smith (ed), Dünya Sinema
  • Tarihi, Ahmet Fethi (çev), Kabalcı Yayınevi, İstanbul. Özden Z (2004) Film Eleştirisi, İmge Kitabevi, 2. Baskı, Ankara.
  • Shiner L (2010) Sanatın İcadı, İsmail Türkmen (çev), Ayrıntı Yayınları, 2.Basım, İstanbul.
  • Şenel A (2001) İlkel Topluluktan Uygar Topluma, Bilim ve Sanat Yayınları, Basım, Ankara.