Türkiye’de Özel/Tecimsel Radyo Yayıncılığının Gelişim Süreci ve Konya’daki Tecimsel Radyolar Üzerine Bir İnceleme

Bu çalışmada, Türkiye’de özel radyo yayıncılığının 1990 yılından günümüze kadar olan gelişim süreci incelenmektedir. Radyo yayınları 1927 yılında devlet desteği ve kontrolünde başlamıştır. 1990 yılından itibaren özel radyoların da yayın hayatına girmeleri ile birlikte, Türkiye’de hem kamusal hem de tecimsel yayınlar birlikte varolmuşlardır. Özel radyo istasyonlarının yayınlara geçmesi ile çok sesli, demokratik bir ortamın doğacağı düşünülmüş, ancak az sayıdaki nitelikli kanal dışında, durum hayal edildiği gibi olmamıştır. Öncelikli amacı, daha çok kazanç elde etmek olan özel radyo istasyonlarının çoğu, daha çok dinleyici çekebilmek için, popüler müziğe yönelmişler, eğitimsiz elemanları ve niteliksiz yayınları ile birbirinin benzeri olan çok sayıda radyo istasyonu ortaya çıkmıştır. Diğer bir problem ise, bu radyoların denetimlerinin halen tam olarak yapılamamasıdır. Bu, hem frekans kirliliğine hem de niteliksiz bazı yayınların halen devam etmesine sebep olmaktadır. Bu problemler Konya’da özel radyo istasyonları üzerine yapılan araştırmada da tespit edilmiştir.

Private Radio Broadcasting's Development Process in Turkey and a Survey About Private Radio Stations in Konya

In this study, the development process of private radio broadcasting in Turkey from 1990 to present day will be researched. Radio broadcasts started with government support and control in 1927. With the joining of private radios to broadcast life after 1990, not only public but also private broadcasts become exist in Turkey. With the beginning of private radio broadcasts, it was thought that a democratic environment would be formed, but except for a few number of radio station it was not the same with it had been dreamed before. Private radio stations’ first priority became to get more profit and reach more listeners audiences that is why they tended to popular music and with uneducated staff and featureless broadcasts a lot of number of private radio stations emerged. Another problem is that these radio stations can not be checked out. This caused not only frequency pollution but also continuing of featureless broadcasts. These problems also were determined in the study about private radio stations in Konya.

PDF

___

Akarcalı S (1993) Radyonun Dayanılmaz Hafifliği, İlef Yıllık 1992, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
Avşar Z ve Öngören G (2003) Radyo ve Televizyon Hukuku, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Yayını, Ankara.
Aziz A (2002) Radyo Yayıncılığı, Nobel Yayınevi, Konya.
Cankaya Ö (1997) Dünden Bugüne Radyo Televizyon, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
Cankaya Ö (2000) İstanbul Radyosu Anılar, Yaşantılar, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Cankaya Ö “Türk Radyoculuğunun Gelişimi”, Cumhuriyet Ansiklopedisi, İletişim Yayınları, Cilt:14.
Chantler P ve Harris S (1997) Local Radio Journalism, A division of the Reed Educational and Professional Publishing Ltd., Great Britain.
Çakır H (2005) Tüm Yönleriyle Radyo, Siyasal Kitabevi, Ankara.
Çaplı B (1990) Televizyon Sistemlerinde Yeni Düzenlemeler, Batı Avrupa’da Kamu Tekellerinin Kaldırılması ve Türk Televizyon Sisteminde Dönüşüm Arayışları, Doktora Tezi, İ.Ü. Sos. Bil. Enst., İstanbul.
Çetinok N (2007) Radyo Bilgisi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Yayınları No:23, İstanbul.
Eryılmaz T (1992) Radyo Programcılığı, Der Yayınları, İstanbul.
Gener C, http://www.byegm.gov.tr/ seminerler/ mardin_viii/mardin_16.htm (Erişim Tarihi: 13.08.2008).
Kaptan A (2002) 1927’den Günümüze Anılarla Radyo-Televizyon, Maltepe Üniversitesi Yayınları No:14, İstanbul.
KaracaF(13.07.2005)http://www.rtuk.gov.tr/sa yfalar/IcerikGoster.aspx?icerik_id=90680432- c697-4994-bd21-a6f08a55b182 (Erişim Tarihi: 13.09,2008).
Kocahanoğlu A (1995) Radyo Televizyon Telsiz Mevzuatı, Temel Yayınları, İstanbul.
Özel Radyo Yayıncılığı Dönemi, http:// www.ratem.org/radyo_tarihce.htm (Erişim tarihi: 12.09.2008).
Sarmaşık J (2000) Türkiye’de Radyo ve Televizyon Düzeni, Maltepe Üniversitesi Yayınları, No:8, İstanbul.
Soydan E, “Dünyada Alternatif Radyoculuk”, http://ilef.ankara.edu.tr/radyo/ yazi. php?yad=3711&bolum_tek_yazi=1 (Erişim Tarihi: 30 temmuz 2008).
Tekinalp Ş (2003) Camera Obscura’dan Synopticon’a Radyo ve Televizyon, Der Yayınları, İstanbul.
Ünlüer A O (2005) Ekranın Öteki Yüzü, Tablet Kitabevi, Konya.
Yazıcı A N (1999) Kamu Yayın Kurumları ve Yeniden Yapılanma, TRT Basım ve Yayım Müdürlüğü, Ankara.
Mülakatlar
Genç FM personeli Mehmet Üstün Barutcu, 09.06.2008.
Gözyaşı FM Yönetim Kurulu Üyesi Numan Karakuş, 04.06.2008.
Konya FM Genel Müdürü Sami Bayrakçı, 08.06.2008.
Radyo En Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kılıç, 13.06.2008.
Radyo Express Genel Müdürü, 02.08.2008.
Mavi Genel Koordinatörü Hülya Yeşildal, 01.07.2008.
Radyo Net Reklam Direktörü Sema Üçler, 16.006.2008.
Radyo Panel’in müdürü Mustafa Korkmaz, 09.04.2008.
Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo ve Televizyon Bölüm Başkanı Doç. Dr. Aytekin Can, 14.06.2008.
Ribat FM personeli Salih Çoban, 13.06.2008. Rota 97 Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Korkmaz, 08.04.2008.
Tiryaki FM Tanıtım Uzmanı Cihan Hakkı İncedayı, 08.04.2008.