TELEVİZYON PROGRAMLARINDA ÜRÜN YERLEŞTİRME: “SURVİVOR ALL STAR” ÖRNEĞİ

Dünyanın hızla değişen yapısı pek çok alanda olduğu gibi medyanın yapısı ve ürettiği içeriklerde değişime neden olmaktadır. Bu süreçte dönem dönem farklı kimlikleri üzerinde taşıyan medya içeriklerinde dikkat çeken önemli noktalardan biri de, azalan anlam ve artan gösteridir. Öyle ki, bu doğrusal olmayan ilişki elden kayıp gitmesi çok kolay olan hedef kitleyi tutabilmenin ve etkileyebilmenin direkt değil, dolaylı ve bilinçaltı yöntemlerle daha etkin olabileceğine işaret etmektedir. Bu bağlamda, son dönemlerin önemli kavramlarından biri olan ürün yerleştirme, program içinde verilen mesajlarla hedef kitleyi sıkmadan sade, kolay ve anlaşılır olma yolunun tercihi olmaktadır. Çalışma, mevcut literatüre katkıda bulunmak ve döneminde Türkiye’nin en çok izlenen reality şov programı “Survivor All Star”  örneği üzerinden ürün yerleştirme uygulamalarının içeriğini çözümlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada, yarışmanın 22 Şubat- 3 Temmuz 2015 tarihleri arasında yer alan tüm programlarındaki ürün yerleştirmeler değerlendirilerek nicel, sistematik ve kategorik bilgi edinmenin yolu içerik analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, türler içerisinde en çok görsel/işitsel ürün yerleştirme stratejisi yer aldığı tespit edilmiştir. Yarışmada uygulanan ürün yerleştirme reklamlarının büyük çoğunluğu, yarışmanın içeriği ile uyumlu olarak gıda markalarından oluşmaktadır.

___

  • Akgül, D (2013) Dizi ve Filmlerde Ürün Yerleştirmeye Tüketicinin Bakışı, 12. Ulusal İşletmecilik Kongresi, 02-04 Mayıs 2013, 593-606.
  • Argan, M, Velioğlu, M N, ve Argan, M T (2007) Marka Yerleştirme Stratejilerinin Hatırlama Üzerine Etkisi:"GORA" Filmi Üzerine Araştırma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi , 6 (19), 159-178.
  • Arslan, E (2011) Hollywood A.Ş. Sunar: Ürün Yerleştirme, Beta Yayınları, İstanbul.
  • Atabek, Ü (2007) İçerik Çözümlemesi:İletişim Çalışmlarının Olağan Yöntemi, G. Ş. Atabek ve Ü. Atabek (ed), Medya Metinlerini Çözümlemek, Siyasal, Ankara, 1-18.
  • Barut, B ve Kurtbaş, İ (2009) 2000 Yılı Sonrası Bazı Hollywood Filmlerinde Kullanılan Ürün Yerleştirme Uygulamalarına “İçerik Analizi Yöntemiyle” Eleştirel Bir Bakış “Örneklem Film: Die Another Day”, Marmara İletişim Dergisi ,14, 143-162.
  • Başgöze, P ve Kazancı, Ş (2014) Ürün Yerleştirme ve Reklama İlişkin Tutumların Satın Alma Eğilimi ve Marka İmajı Üzerine Etkileri, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 32 (1), 29-54.
  • Baudrillard, J (2010) Nesneler Sistemi, O. Adanır, & A. Karamollaoğlu, (çev), Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
  • Baudrillard, J (2005) Simülakrlar ve Simülasyon, O. Adanır, (çev), Doğu Batı Yayınları, Ankara.
  • Bilgin, N (2006) Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi:Teknikler ve Örnek Çalışmlar, Siyasal, Ankara.
  • Balasubramanian, S K (1994) Beyond Advertising and Publicity: Hybrid Messages and Public Policy Issues, Journal of Advertising , 23 (4), 29-46.
  • Boyraz, B (2014) Türkiye'de Marka Yerleştirme Stratejilerinin Yeni Görünümü: Yalan Dünya Örneği, Yüksek Lisans Tezi, BÜ Sos Bil Ens, Ankara.
  • Bozkurt, İ (2013) Pazarlama İletişiminde Sihirli Dokunuşlar, MediaCat, İstanbul.
  • Cowley, E, ve Barron, C (2008) When Product Placement Goes Wrong: The Effects of Program Liking and Placement Prominence, Journal of Advertising , 37 (1), 89-98.
  • Çakır, V ve Kınıt, E (2014) Televizyon Dizilerinde Ürün Yerleştirme ve Sponsorluğun Sonuçları Global Media Journal:TR Edition , 5 (9).
  • Çavuşoğlu, S B, Baban, E, ve Özdemir, Ü A (2011) Sinemada Ürün Yerleştirme ve Asmalı Konak Hayat Filmi, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 150-162.
  • d'Astous, A, ve Seguin, N (1999) Consumer Reactions to Product Placement Strategies in Television Sponsorship, European Journal of Marketing , 33, 896-910.
  • Geray, H (2006) Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş, Siyasal Kitabevi, Ankara.
  • Gupto, P B, ve Lord, K L (1998) Product Placement in Movies: The Effect of Prominence and Mode on Audience Recall, Journal of Current Issues and Research in Advertising, 20 (1), 47-59.
  • Gülsoy, T (1999) Reklam Terimleri ve Kavramları Sözlüğü, Adam Yayınları.
  • Gürel, E, ve Alem, J (2014). Ürün Yerleştirme, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
  • Intelligence, B (2015). Connected Vivaki, www.connectedvivaki.com/2014-yili-urun-entegrasyon-raporu-2/, erişim tarihi: 25.05. 2016.
  • Johnstone, E, ve Dodd, C A (2000) Placement As Mediators of Brand Salience Within UK Cinema Audience, Journal of Marketing Communications , 6 (3), 141-158.
  • Kellner, D (2010) Medya Gösterisi, Z. Paşalı, (çev), Açılım Kitap, İstanbul.
  • Levine, M (2004) Halkla İlişkiler: Bir Gerilla Savaşı (Kablolu Dünyada), G. Günay, (çev), Rota Yayınları, İstanbul.
  • Mehaffey, K (2010) Product Placement in Comics: A Qualitative Study of Attitudes of Comic Book Readers, Florida University, Florida.
  • Nelson, M R, ve McLeod, L E (2005) Adolescent Brand Consciousness and Product Placements: Awareness Liking and Perceived Effects on Self and Others. International Journal of Consumer Studies , 29 (6), 515-528.
  • Neuman, W (2007) Toplumsal Araştırma Yöntemleri:Nitel ve Nicel Yaklaşımlar Cilt I, S. Özge, (çev), Yayınodası, İstanbul.
  • Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Kanunlar, (2011) 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun: http://www.rtuk.org.tr/# erişim tarihi: 25.05.2016.
  • Russell, C, (1998) Toward A Framework of Product Placement: Theoretical Propositions, Advances in Consumer Research , 25 (1), 357-362.
  • Russell, C A, ve Stern, B B (2006), Consumers, Characters, and Products: A Balance Model of Sitcome Products Placement Affects, Journal of Advertising , 35 (1), 7-21.
  • Sapra, I (2014) Reality Show and It's Impact, Research Journal of English Language and Literature (RJELAL) , 3 (1), 15-17.
  • Sarıyer, N, ve Ayar, H (2013) Ürün Yerleştirmede Sahne Farkındalığı:Toys Story 3 Filmi Üzerine Bir Araştırma, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (2), 105-121.
  • VanReijmersdal, E A, Neijens, P C, ve Smith, E G (2007) Effects of Television Brand Placement on Brand Imagine, Psychology & Marketing , 24 (5), 403-420.
  • Yolcu, E (2004) Bir Halkla İlişkiler Yöntemi Olarak Ürün Yerleştirme:Halkla İlişkiler Sektörünün Ürün Yerleştirme Pratiklerine Bakışı, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 20, 297-300.
  • Yumrukuz, Ö (2016) Jean Baudrillard’ın Simülasyon Kuramı Çerçevesinde Survivor Programı, TRT Akademi Eğlence Endüstrisi Sayısı , 1 (1), 85-110.
  • Zeren, D, ve Paylar, Z (2014) Ürün Yerleştirme:Milenyum İtibariyle Türk Sinemasındaki Durum, Karahan Kitabevi, Adana.