Seçmenin Zihnindeki Aday İmajını Belirleyen Etkenler: 28 Mart 2004 Yerel Seçimleri Alan Araştırması

Demokratik siyasi rejimlerin hakim olduğu toplumlarda halk, farklı seçenekler arasından tercihler yaparak siyasi iktidarı ya da kendilerini yönetecek kişileri seçerler. Seçim kararının kendisi basit bir karar gibi görülürken; seçim tercihinin belirleyicileri olarak bir çok bağımsız değişken bulunmaktadır. Bunlar, grup baskılarından aile ve siyasal geçmişe, ekonomik koşullardan parti taraftarlığı ve aday imajlarına kadar uzanan geniş bir yelpazeye sahiptir. Öte yandan bazı seçmenler sadece vatandaşlık görevini yerine getirmek için sandık başına giderken; bazıları da adaylarla ilgili çeşitli değerlendirmeler, çağrışımlar ve imajlar sonucu oy kullanabilmektedirler. Siyasal kampanya çalışmalarında imaj oluşturma önemli bir uygulama olarak görülmektedir. Çünkü seçmenler, karar verme süreçlerinde kendi ideal aday profilleri ile önlerine çıkan gerçek aday imajları.arasında bir mukayese yapmaktadırlar. İşte bu çalışmada, seçmenlerin zihinlerinde bir adaya yönelik imaj oluştururlarken hangi değişkenlerden etkilendikleri ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Konya merkezde 470 denek ile ankete dayalı yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak yapılan alan araştırmasından elde edilen bulgulara göre ortaya çıkan en temel sonuç; aday imajı oluşumunda bir çok değişken bulunmasına rağmen, adayın karakteristiklerinin en büyük paya sahip olduğudur. Seçmenin zihnindeki aday imajını; cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim düzeyi, gelir düzeyi, meslek, siyasal kimlik tanımlaması ve oy verilen parti gibi değişkenlerin de farklı düzeylerde etkilediği anlaşılmıştır.

Factors Affecting the Candidate Image of the Voter's Mind: A Survey of the Local Elections of March 28, 2004

In societies where democratic political regimes rule, the people have the choice from various alternatives to elect the political power or those to govern.While the voting decision itself seems a simple one in one respect, there are many independent variables which have determining influence on the voting choice. These are spread in a wide range from group pressures to family issues and partisanship and political past, from economical conditions to candidate images etc. On the other hand, while some voters go to the ballot box as merely to fulfill a civic duty, some are able to cast their vote only as a result of various evaluations, associations and images. In political campaigning, image forming is considered as an important practice, because in the decision making process, the voters use their ideal candidate profile for comparing with these of the actual candidates they are encountering. The aim of this study is to reveal the variables which are affecting the image forming process in the voter's mind'about a candidate. The main results of the opinion poll which has been conducted by face to face interviews in the city center of Konya on 470 subjects were these: although there are a number of variables effective on the candidate image, the character attributes of the candidates have been found as the most effective factor. In addition; variables like gender, age, marital status and level of education, level of income, profession, political identity and party affiliation of the candidate have been found also effective at differing levels on the candidate image of the voter's mind.

___

  • Akgün B (2000) Türkiye'de Seçmen Davranışı: Partizan Tutumlar, İdeoloji ve Ekonomik Faktörlerin Oy Vermeye Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler M.Y.O Derg, 4, 75-92.
  • Akgün B (2002) Türkiye'de Seçmen Davranışı, Partiler Sistemi ve Siyasal Güven, Nobel Yayın Dağıtım,. Ankara. Altunışık R ve ark (2001) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı, Sakarya Kitabevi, Adapazarı.
  • Ansolabehere S ve Iyengar S (1994) Riding The Wave Claiming Ownership Over Issues: The Joint Effects Of Advertising and News Coverage in Campaigns, Public Opinion Quarterly, 58, 335-357.
  • Ansolabehere S ve ark (1994) Does Attack Advertising Demobilize The Electorate, American Political Science Review, 88 (4), 829-838.
  • Aziz A (2003) Siyasal İletişim, Nobel Yayınc Dağıtım, Ankara.
  • Balcı Ş (2003) Politik Kampanyalarda İmaj Yönetimi (Genç Parti Örneği), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Derg, 9, 143-161.
  • Bektaş A (2002) Siyasal Propaganda: Tarihsel Evrimi ve Demokratik Toplumdaki Uygulamaları, Bağlam Yayınları, İstanbul.
  • Bennett W L (2000) Politik İllüzyon ve Medya, Seyfi Say (çev), Nehir Yayınları, İstanbul.
  • Berelson B R ve ark (1954) Voting: A Study of Opinion Formation in a Presidential Campaign, The University of Chicago Press, Chicago.
  • Boiney J ve Paletz D L (1991) In Search of the Model Model: Political Science Versus Political Advertising Perspectives on Voter Decision Making, F Biocca (ed), Television and Political Advertising, Vol. 1: Psychologial Processes, Lawrence Erlbaum Associates, New Jersey, pp. 3-25. Bulutay T ve Yıldırım N (1968) Türk Seçmenlerinin Oy Verme Eğilimlerinde İktisadi Sebeplerin Önemi Üzerinde Bir Deneme, Ankara Üniversitesi S.B.F Derg, 23 (4), 7-39.
  • Campbell A ve ark (1976) The American Voter, The University of Chicago Press, Chicago.
  • Champagne P (1995) Kamuoyu Yoklamaları, Oy Kullanma ve Demokrasi, Hülya Tufan (der), Kamuoyu Kimin Oyu?, Kesit Yayıncılık, İstanbul, ss. 143-176.
  • Christ W G ve ark (1994) Do Attitudes Toward Political Advertising Affect Information Processing of Televised Political Commercials?, Journal of Broadcasting & Electronic Media,38(3), 251-270.
  • Cwalina W ve ark (2000) Role of Advertising in Forming The Image of Politicians: Comparative Analysis of Poland, France and Germany, Media Psychology,2,119-146.
  • Çakır Ö (2004) Profesyonel Yaşamda Kişisel İmaj ve Sosyal Yaşam Etiketi, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Damlapınar Z (2002) İktidar ve Kitle İletişim Araçları Üzerinden Rıza Üretimi: Teorik ve Amprik Açıdan Kamusal Senaryo Süreci, İletişim, 15,61-87.
  • Denton R ve Woodward G (1990) Political Communication in America, Preager Series in Political Communication, New York.
  • Devran Y (2003) Siyasal Kampanya Yönetimi: Mesaj, Strateji ve Taktikler, And Yayınları, İstanbul.
  • Dirlik S ve Altunay T (2004) Yerel Seçimlerde Kampanya Yönetmek ve Politika Üretmek İçin: Adayın El Kitabı, Müka Matbaası, İstanbul.
  • Downs A (1957) An Economic Theory Of Democracy, Harper-Row Publishers, New York.
  • Garramone G M (1983) Issue Versus Image Orientation and Effects of Political Advertising, Communication Research, 10 (1), 59-76.
  • Garramone G M (1986) Candidate Image For¬mation: The Role of Information Processing, L L Kaid ve ark (eds), New Perspectives on Political Advertising, Southern Illinois Press, Canbondale, pp. 235-247.
  • Gökçe O (1993) Siyasal İletişim ve Televizyon, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Derg, 1 (1), 89-98.
  • Gökçe O ve ark (2002) 3 Kasım Seçimlerinin Anatomisi: Türk Siyasetinde Süreklilik ve Değişim, S.Ü İ.İ.B.F Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Derg, 2 (4), 1-44.
  • Güz N (1995) Siyasal Tercihleri Belirlemede Kitle İletişim Araçlarının Rolü (Mart 1994 Yerel Seçimleri Ankara Örneği), Amme İdaresi Derg, 28(1), 113-128.
  • Hacker K L ve ark (2000) Components of Can¬didate Images: Statistical Analysis of the Issue-Persona Dichotomy in the Presidential Cam¬paign of 1996, Communication Monographs,67 (3), 227-238. Harrop M ve Miller W L (1987) Elections and Voters: A Comparative Introduction, MacMil-lan Education Ltd., London.
  • Hofstetter R C ve ark (1978) Political Imagery and Information in an Age of Television, Jour¬nalism Quarterly, Autumn, 562-569.
  • Hülür H ve Kalender A (2002) Dini Algılama ve Siyasal Davranış: Türkiye'nin Hızla Değişen Bir Kentinde Amprik Bir Çalışma, İletişim, 13, 1-24.
  • Hülür H ve Kalender A (2003) Sosyo- Politik Tutumlar ve Din (Konya Araştırması), Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya.
  • İnal M E ve ark (2003) Siyasal Reklam Araçlarının Etkinliği Üzerine Bir Çalışma: 3 Kasım 2002 Milletvekili Genel Seçimleri Niğde Örneği, 8. Ulusal Pazarlama Kongresi, 16-19 Ekim, Kayseri, 47-73.
  • Jacobs L R ve Shapiro R Y (1994) Issues, Candidate Image and Priming: The Use of Private Polls in Kennedy's 1960 Presidential Campaign, American Political Science Review, 88 (3), 527-540.
  • Jamieson H (1996) İletişim ve İkna, N Atabek ve B Dağtaş (çev), Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Yayınları, Eskişehir.
  • Johnson-Cartee K S ve Copeland G A (1997) Manipulation Of The American Voter: Political Campaign Commercials, Praeger Series in Political Communication, London.
  • Kaid L L (1981) Political Advertising, D D Nimmo ve K R Sanders (eds), Handbook of Political Communication, Sage Publications, London, pp. 249-271.
  • Kaid L L (1999) Political Advertising: A Summary of Research Findings, B I Newman (ed), Handbook of Political Marketing, Sage Publications, London, pp. 423-438.
  • Kaid L L ve ark (1999) Journalistic Responsi¬bility and Political Advertising: A Content Analysis of Coverage By State and Local Media, Communication Studies, 50 (4), 279-293.
  • Kalaycıoğlu E ve Sarıbay A Y (2000) İlkokul Çocuklarının Parti Tutmasını Belirleyen Etmenler, E Kalaycıoğlu ve A Y Sarıbay (der), Türkiye'de Politik Değişim ve Modernleşme, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, ss. 413-423.
  • Kalender A (2000a) Siyasal İletişim: Seçmenler ve İkna Stratejileri, Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya.
  • Kalender A (2000b) Konuya Oy Verme Modeli Çerçevesinde Siyasal Kampanyaların Planlanması, Halkla İlişkiler ve Reklamcılık 1. Ulusal İletişim Sempozyumu Bildirileri, İletişim Dergisi Yayınları 3, 3-5 Mayıs 2000, Ankara, ss.301-321.
  • Küçükkurt M (1988) Halkla İlişkilerde Araştırma Yöntemleri ve Değerlendirme, Halkla İlişkiler Sempozyumu-87, Ankara Üniversitesi B.Y.Y.O. Yayınları, No. 10, Ankara, ss. 155-171.
  • Lazarsfeld P F ve ark (1968) The People Choice: How The Voter Makes Up His Mind in a Presidential Campaign, Columbia University Press, New York.
  • Maisel S L (1986) Parties and Elections in America: The Electoral 'Process, Random House, New York.
  • Milburn M A (1998) Sosyal Psikolojik Açıdan Kamuoyu ve Siyaset, A Dönmez ve V Duyan (çev), İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
  • Miller M M ve ark (1998) Framing the Candidates in Presidential Primaries: Issues and Images in Press Releases and News Coverage, Journalism & Mass Communication Quarterly,75(2), 312-324.
  • Newman B I (1994) The Marketing Of The President: Political Marketing as Campaign Strategy, Sage Publications, London.
  • Newman B I (1999) A Predictive Model of Voter Behavior: The Repositioning of Bill Clinton, B I Newman (ed), Handbook of Political Marketing, Sage Publications, London, pp. 359-384.
  • Nimmo D (1970) The Political Persuaders, Prentice-Hall, Inc, New Jersey.
  • Oktay M (2002) Politikada Halkla İlişkiler, Derin Yayınları, İstanbul.
  • Özcan Y Z (1998) Siyasi Parti Tercihlerini Belirleyen Etmenler: İstanbul Örneği, Toplum ve Bilim, 76, 188-212.
  • Özcan Y Z (2000) Determinants of Political Behavior in İstanbul, Turkey, Party Politics, 6.(4), 505-518. Özerkan-Altınal Ş ve înceoğlu Y (1997) İletişimde Etkileme Süreci, Pan Yayıncılık, İstanbul.
  • Özkök E (1985) İletişim Kuramları Açısından Kitlelerin Çözülüşü, Tan Kitap Yayıncılık, Ankara.
  • Polat C ve ark (2004) Hedef Seçmen: Siyasal Pazarlama Yaklaşımı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Popkin S L (199 İ) The Reasoning Voter: Communication and Persuasion in Presidential Campaigns, The University of Chicago Press, Chicago.
  • Robins K (1999) İmaj: Görmenin Kültür ve Politikası, Nurçay Türkoğlu (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Rosenberg S W ve McCafferty P (1987) The Image and Vote: Manipulating Voter's Preferences, Public Opinion Quarterly, 51, 31-47.
  • Sağnak M (1996) Medya-Politik (1983-1993 Yılları Arasında Medya-Politikacı İlişkileri), Eti Kitapları, İstanbul.
  • Sampson E (1995) İmaj Faktörü, H İlgün (çev), Rota Yayınları, İstanbul.
  • Sennett R (2002) Kamusal İnsanın Çöküşü, S Durak ve A Yılmaz (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Sitembölükbaşı Ş (2001) Parti Seçmenlerinin Siyasal Yönelimlerine Etki Eden Sosyo-Ekonomik Faktörler, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Tan A (2002) İlke ve Uygulamalarıyla Politik Pazarlama, Papatya Yayıncılık, İstanbul.
  • Tokgöz O (1979) Siyasal Haberleşme ve Kadın, Sevinç Matbaası, Ankara.
  • Tolungüç A (2000) Turizm Tanıtım ve Reklam, MediaCat Kitapları, Ankara.
  • Tosun T (2003) Siyasette Yeniden Mevzilenmeler, Büke Kitapları, İstanbul.
  • Ural M (2002) Kampanyaların Anatomisi, Radikal Gazetesi, 02 Kasım 2002. Uztuğ F (1999) Siyasal Marka: Seçim Kam¬panyaları ve Aday İmajı, MediaCat Yayınları, Ankara. Uztuğ F (2004) Siyasal İletişim Yönetimi: Siyasette Marka Yaratmak, MediaCat Kitapla¬rı, İstanbul. Weitzel A R ve King S W (1980) The Nature and Impact of 'Candidate Image', Communication, 9 (2), 97-103.
  • Wolton D (1991) Siyasal İletişim: Bir Model Yaratmak, H Tufan ve Ö Laçiner (çev), Birikim Derg, 5 (30), 51-58.
  • Yazıcıoğlu D (1998) Konuşan Bedenimiz: Horoz Duruşu Bize Özgü, Hürriyet Gazetesi, Dizi, 28 Temmuz 1998, s. 14.
  • Yıldız N (2002) Türkiye'de Siyasetin Yeni Biçimi: Liderler İmajlar Medya, Phoenix Yayınevi, Ankara.