İSRAİL'DE DEVLET KRİZİ: BALAGAN NEYİN HABERCİSİDİR? DEMOKRATİK ANAYASA VE BÖLGESEL BARIŞ İÇİN BİR FIRSAT MIDIR? YOKSA “DEMOKRATİK” SİYONİZM’İN YERİNİ RADİKAL DİNCİ SİYONİZM Mİ ALIYOR?

Öz İsrail'in ruhu Siyonizm, milli marşının adı ise umut anlamına gelen Tikvah'dır. İsrail’in doğasında çelişki, iki yüzlülük, karmaşa, düzensizlik, kaos, çatışma ve nefret hakimdir. Yahudi halkın bir bölümü devletin karakterini “Yahudi ve Demokratik” olarak savunurken, diğer bölümü “Yahudi Din Devleti” karakterinde olmasında ısrar etmektedir. Yahudi toplumunda hep var olan bu bölünme nedeniyle bir anayasa yapılamamıştır. Devleti kuran halk, 1800’lü yıllardan itibaren aşamalı olarak farklı coğrafyalardan Filistin'e göç ederek gelen Yahudiler ve onların çocuklarıdır. Fakat üzerine Siyonist bir proje hazırlanan toprakların sahibi olan ve binlerce yıldır orada yaşamakta olan bir halk vardı; Filistin Halkı. Kadim Filistin coğrafyasında, Siyonist projenin tatbik edilmesiyle başlayan ve hiç bitmeyen savaşlar, katliamlar, çatışmalar, kan ve büyük acılarla yoğrulan tarihin akışı içerisinde; Siyonist proje emperyalizmin desteğiyle bazı ilerlemeler kaydetmiş olsa da henüz hedeflerine ulaşamamıştır. Bu makalede, İsrail Yahudi toplumunun kendi içinde sürüklendiği devlet krizi bağlamında; Yahudi Toplumunun Kendi Dinamikleri ile Dış İlişkiler ve Güvenlik Alanındaki Dinamikler olmak üzere iki başlık altında, literatür taraması ile elde edilen bulgular incelenmiştir. Siyonist ruh demografi temelinde iki önemli sorunla yüzleşmek zorunda kalmıştır: Yahudiler ile Filistinli nüfus arasındaki yarış ve Ultra Ortodoks Yahudilerin diğerlerine göre sayısındaki hızlı artış. 1Kasım 2022 seçimlerinden sonra, Netenyahu liderliğinde kurulan Ultra Ortodoks partilerin de katıldığı koalisyon hükümeti, aşırı sağ ve radikal dinci bir karakterdedir. Hükümetin Knesset'e sunduğu hukuk reformu muhalefetin sert tepkisine neden olmuştur. Hangi tarihte başladıktan sonra 14 hafta boyunca devam ettiğini belirtmek daha iyi olur 14 haftadır ülke çapında kitlesel protesto eylemleri sürmektedir. Seküler kesim “demokrasi ve hukuk Devleti’nin yerini diktatörlüğün alacağından kaygı duymaktadır ve demokratik bir anayasa talep etmektedir. Diaspora ve ABD yönetimi hükümete uyarılarda bulunurken demokratik değerlerin korunması yolundaki çabaları desteklemektedir. Demokratik bir anayasa için bir uzlaşma zemininin kısa ve orta vadede oluşması pek mümkün görülmemektedir. Bu çalışmada İsrail devletini karşı karşıya kaldığı bu krizin, İsrail’in ve Filistin Halkı'nın geleceğine dair etkileri ve Israil'in dış ilişkileri ve güvenlik politikasına etkileri bakımından değerlendirilmiş ve bazı sonuçlara ulaşılmaya çalışılmıştır. Bu sonuçlardan biri, aşırı sağ ve Ultra Ortodoks bir hükümetin Filistin topraklarını Yahudileştirme ve şiddet politikasını sürdüreceğidir.

Anahtar Kelimeler:

Siyonizm, Balagan, Yahudilik, Seküler, Ultra Ortodoks, Radikal, Netenyahu.

STATE CRISIS IN ISRAEL: WHAT DOES BALAGAN FOREIGN? IS IT AN OPPORTUNITY FOR A DEMOCRATIC CONSTITUTION AND REGIONAL PEACE? OR IS “DEMOCRATIC” ZIONISM REPLACED BY RADICAL RELIGIOUS ZIONISM?

Israel's spirit is Zionism, and its national anthem is Tikvah, which means hope. Contradiction,balagan and hatred dominate the nature of Israel. While some of the Jewish people defend the character of the state as "Jewish and Democratic", the others insists that it should have the character of the "Jewish Religious State". Due to this division that has always existed in the Jewish community, a constitution could not be made. The people who founded the state are the Jews and their children, who migrated to Palestine from different geographies since the 1800s. The Zionist spirit had to face two major problems on the basis of demographics: the race between the Jews and the Palestinian population and the rapid increase in the number of Ultra-Orthodox Jews relative to others. After the elections on 1 November 2022, the coalition government formed under the leadership of Netanyahu, in which the ultra-Orthodox parties also participated, has a far-right and radical religious character. The law reform that the government presented to the Knesset caused a strong reaction from the opposition. Mass protests have been going on across the country for 14 weeks. The secular segment is concerned that the “democratic and rule of law” will be replaced by a dictatorship and demands a democratic constitution. It seems unlikely that a compromise ground for a democratic constitution will be formed in the short and medium term. It is evaluated that a far-right and ultra-Orthodox government will continue its policy of Judaizing Palestinian lands and violence.

Keywords:

Zionism, Balagan, Judaism, Secular, Ultra-Orthodox, Radical, Netanyahu.,

PDF

___

Alpar, Güray. (2015). Uluslararası İlişkilerde Strateji ve Savaş Kültürünün Gelişimi, Palet Yayınları: Konya.
Calcalist (2022). “After the counting of the votes: what awaits the government on the way?”.(“אחרי ספירת הקולות: מה מחכה לממשלה שבדרך?”). https://m.calcalist.co.il/Article.aspx?guid=hy8p06r4j., (2.11.2022).
Eichner, Itamar. (2022), https://www.ynetnews.com/article/bjdulbrzi, (26.9.2022).
Even, Shmuel. (2021). “The National Significance of Israeli Demographics at the Outset of a New Decade”, https://strategicassessment.inss.org.il/en/articles/israeli-demographics/,(July 2021).
Haivry, Ofir. (2018). “Israel's Demographic Miracle“.
https://mosaicmagazine.com/essay/israel-zionism/2018/05/israels-demographic-miracle/, (7.5.2018) .
Herzog. (2022). https://www.ynetnews.com/article/ry8ilqggs, (28.9.2022).
Heyman Tamir, Kaduri Idan, Shelah Ofer.( 2022). “Gelen Genelkurmay Başkanı'nın önündeki Güç Oluşturmanın Zorlukları” (“אתגרי בניין הכוח שבפני הרמטכ"ל הנכנס”), https://www.inss.org.il/he/publication/herzi-halevi/, (24 October 2022).
https://www.globes.co.il/news/article.aspx?did=1001442629, (11.4.2023).
Israel Beytenu. (2023), https://beytenu.org.il, (Erişim: 2.04.2023).
Karni, Yoav.(2023), “היום שבו נחטפה החוקה הישראלית, לפני 74 שנה”,
Knesset Merkez Seçim Komitesi (2022), “25nci Knesset Seçimlerinin Güvenilir Sonuçları”, (“תוצאות האמת של הבחירות לכנסת ה-25”) https://votes25.bechirot.gov.il/,(1 November 2022).
Milog Sözlük. (2023). https://milog.co.il (מה זה בלאגן- מילון עברי – מילוג .)
Oren, Dori(2023). “A stormy cabinet meeting ended with horizontal cuts and a decision to establish the National Guard”. https://www.globes.co.il/news/article.aspx?did=1001443030 (2.04.2023).
Pilot, Adrian. (2022). “Mevcut Yıkım İçin Bir Mazeret Bulundu" (“הרס הקיים מצא לו תירוץ: אי-שוויון”), https://www.calcalist.co.il/local_news/article/hyqlb007uj, (12.12.2022).
Pnina Sharvit Baruch & Bell E. Yosef,(2023). “Mahkemelerin Bağımsızlığı ve İsrail’in Ulusal Güvenliği", (“The Independence of the Courts and Israel’s National Security”), https://www.inss.org.il/subjects_tags/the-judicial-overhaul-the-judicial-dimension/ (19.2.2023).
Rossman-Stolman, Elisheva. (2005). “Zorlu Sistemler Olarak Ordu ve Din: IDF ve Dini
Shaked,Ayelet.(2023). “Birbirini Güçlendiren Yahudi ve Demokratik Değerler” (“יהודית ודמוקרטית: ערכים שמחזקים זה את זא”), https://www.globes.co.il/news/article.aspx?did=1001443524 (Erişim: 10.4.2023).
Shelah, Ofer. (2022). “מודל השירות הרב- ממדי: הצעה לשינוי מבנה כוח האדם בצה"ל” https://www.inss.org.il/he/publication/ofer-shelah/, (September 2022).
Siyonizm” (“צבא ודת במערכות תובעניות: צה"ל והציונות הדתית”), Bar-Ilan Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü- Ramat-Gan, Ìsrael, (s.276-288).
The Jerusalem Institute for the Security Studies- JISS, “Are The Reserve Forces Prepared For The Next War", https://jiss.org.il/en/events/are-the-reserve-forces-prepared-for-the-next-war/. (Erişim:2.04.2023).
Tikvah. (2016). https://tikvahfund.org/advanced-institutes-heb/liberalism-conservatism-and-zionism/,(Erişim tarihi 10.4.2023).
Yesh Atid. (2022), https://yeshatid.org.il, (Erişim: 2.04.2023).

ISSN: 2757-7767
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2021
Yayıncı: Stratejik Düşünce ve Araştırma Vakfı (SDAV)

Arşiv

Sayıdaki Diğer Makaleler

GÖÇÜN 62. YILINDA ALMANYA’DA TÜRKLERİN VE TÜRKÇENİN GELECEĞİ

Meryem NAKİBOĞLU

AFGANİSTAN’IN SINIRI AŞAN SULARININ YÖNETİLMESİNİN ÖNÜNDEKİ FIRSATLAR VE ENGELLER

Sayedsulaıman NABIL

TÜRKİYE VE İRAN’IN GÜNEY KAFKASYA’DA KÜLTÜREL REKABETİ ÜZERİNE NİTEL BİR ÇALIŞMA

Raheb MOHAMMADİ GHANBARLOU