BEYAZ ve DEVRİM: İRAN ve PEHLEVİLER
Renkler, etki gücü yüksek olan iletişim araçları olarak görme eyleminin dışında toplumların kültürlerinde kendilerine yer bulmuşlardır. Siyasette de oldukça kullanılan renkler, keyfi olarak seçilmemiş, toplulukların kendi kültüründen veya benzer kültürlerden etkilenerek seçilmişlerdir. Renklerin kullanımları, kültürden kültüre, zamandan zaman değişkenlik gösterebilir. Fakat tarihin herhangi bir döneminde yaşanmış bir siyasi olayı, bir kavramı, bir siyasi ideolojiyi ifade ederken, kendini oraya sabitler. Temsil ettiği ideolojiye sadık kalarak, ona ait olur. Bu çalışma, renklerin siyaset üzerindeki algısına kanıtlar bulmak üzere başlarken, devletlerin, toplumların hafızalarında renklerin siyasal olaylarda kalıcılığına işaret edecektir. Bu çerçevede, İran’da 1963 yılında başlayan “Beyaz Devrim” ele alınacaktır. Çalışmanın amacı bir ideali gerçekleştirme amacıyla beyaz rengin kullanılarak, İran’da monark tarafından yapılan bir devrimi siyasi ve toplumsal hayata yansımaları ile ortaya koymaktır. Çalışmada, veri toplama yöntemi olarak doküman incelemesi kullanılmıştır. Sonuç olarak, siyasi mitleri oluşturmak için renklerin kullanıldığı, böyle bir kullanımın da hafızalarda yer edindiği ifade edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Renk, siyaset, Beyaz Devrim.
WHITE AND REVOLUTION: IRAN AND PEHLEVIS
Colors have a place in the cultures of societies apart from the act of seeing them as communication tools with high impact. Colors used in politics, which are also quite prevalent, have not been chosen arbitrarily; they have been selected based on the influence of communities' own cultures or similar cultures. The utilization of colors can vary from culture to culture and over time. However, when representing a political event, a concept, or a political ideology from any period in history, it becomes fixed there, remaining true to the ideology it represents and belonging to it.This study begins with the aim of finding evidence for the perception of colors in politics and will indicate the lasting presence of colors in political events within the memories of states and societies. Within this framework, the "White Revolution" that began in Iran in 1963 will be examined. The purpose of the study is to reveal a revolution carried out by the monarchy in Iran using the color white to achieve an ideal and to illustrate its political and societal implications. Document analysis has been employed as the data collection method in this study. As a result, it has been asserted that colors are used to create political myths, and such usage becomes ingrained in memories.
Keywords:
Color, politics, White Revolution.,
___
- Abrahamian, Ervand. (1979). “The Causes of the Constitutional Revolution in Iran”, International Journal of Middle East Studies , Vol. 10, No. 3, pp. 381-414.
- Alpar, Güray. (2014). Antropolojik Bakış Açısıyla Stratejik Dünya Tarihi, Palet Yayınları: Konya.
- Ansari, Ali M. (2001) “The Myth of the White Revolution: Mohammad Reza Shah, 'Modernization' and the Consolidation of Power,”, Middle Eastern Studies , Vol. 37, No. 3, pp. 1-24. www.arabamerica.com. (2022). The Story of Arab Flags: Red, White, Black, and Green. Colonial Colors? Or Ancient Arabic Poetry? (20.07.2023).
- Arda, Z. C. Rıza Şah Pehlevi (1878-1944) - Atatürk Ansiklopedisi (ataturkansiklopedisi.gov.tr).
- Azap, Eralp Yaşar. (2022). “Ata’nın Mihmanı: İran Şahı Rıza Pehlevî’nin Türkiye Ziyaretindeki Teşrifat Ve Ziyarete Dair Mühim Notlar”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi/Journal of Atatürk Yolu, 70, 17-32.
- Berber, Seçkin. (2013). “İran'ın Ekonomi Politikası, Yaptırımların Etkisi ve İkilemleri”. Bilge Strateji , 5 (9) , 61-84. https://dergipark.org.tr/en/pub/bs/issue/3801/50986.
- Brown, Michael K.; Carnoy,Martin ; Currie,Elliott; Duster Troy, ; Oppenheimer,David B. ; Shultz,Marjorie M. Wellman, David (2003). Whitewashing Race: The Myth of a Color-Blind Society, The University of California Press.
- Casiraghi, M. C., Curini, L., & Cusumano, E. (2023). The colors of ideology: Chromatic isomorphism and political party logos. Party Politics, 29(3), 463–474. https://doi.org/10.1177/13540688221080539.
- Chehabi, Houchang E. (1993). “Staging the Emperor’s New Clothes: Dress Codes and Nation-Building under Reza Shah”, Iranian Studies, , Vol. 26, No. 3/4, pp. 209-229.
- Cockcroft J. (1988). Mohammed Reza Pahlavi, Shah of İran, World Leaders, Past and Present.
- Edi. Ahmet. (2019). “İran'da İslam Devrimi Öncesi Siyasi Olaylara Bakış" Ak Devrim ve Lale Meydanı Katliamı”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (66), 731-744.
- Elhan, Nail. (2019). “Pehleviler Dönemi’nde İran’da Ulus-Devlet: Milli Kimlik ve Geleneğin İcadı” İran Çalışmaları Dergi̇si 3/2, ss. 13-37 Doi: 10.33201/iranian.630767.
- Faghfoory, Mohammad H. (1993). “The Impact of Modernization on the Ulama in Iran, 1925-1941”, Iranian Studies, Vol. 26, No. 3/4, pp. 277-312.
- Ghods, Reza M. (1989). İran İn The Twentieth Century: A Political History, London.
- Iskandaryan, Gohar M. (2023). “US Leverage Tools in Iran in 1950s -1960s”, , Vol. 23 No. 1, pp. 116-129 http://journals.rudn.ru/international‐relations.
- Katouzian Homa. (2022) “Political Economy of Iran under the Pahlavi’s” International Journal of New Political Economy 3(2): 197-241, DOI: 10. 52547/jep.3.1.197.
- Kılıç, Yusuf; Başol Serkan, (2014). “Hitit Büyülerinde Sayı Ve Renk Sembolizmi”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/7, Ankara, p. 51-64. Kinder, Donald R.; Sanders, Lynn M. (1996). .Divided by Color: Racial Politics and Democratic İdeals, The University of Chicago Press, London.
- Kurtuluş Rıza. (2008) Rızâ Şah Pehlevî, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c.35.
- Kurtuluş Rıza. (2020) Muhammed Rızâ Şah Pehlevî, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c.30.
- Mokhtarpour, Alireza. (2012) İran Devlet Modeli, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Nassau, K. (2023). “colour”. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/science/color (12.06.2023).
- Ramazani, Rouhollah K. (1974), “Iran’s “White Revolution”: A Study in Political Development”, International Journal of Middle East Studies , Vol. 5, No. 2, pp. 124-139.
- Sawer, Marian (2006) “Wearing your politics on your sleeve: The role of political colours in parties and social movements”Australasian Political Studies Association conference University of Newcastle.
- Shahbaz, Kurush. (1963). Iran’s White Revolution, World Affairs, Vol. 126, No. 1, pp. 17-21.
- Shakıbı. Zhand (2013), “Pahlavısm: The Ideologization of Monarchy in Iran”, Politics, Religion & Ideology, Vol. 14, No. 1, 114–135, http://dx.doi.org/10.1080/21567689.2012.751911.
- Steele ,Robert” (2018). . “Pahlavi Iran on the Global Stage: The Shah’s 1971 Persepolis Celebrations”, Ed. Roham Alvandi, The Age of Aryamer: Late Pahlavi Iran and Its Global Entanglements, Gingko, pp. 110-146.
- Summitt, A. R. (2004). “For a White Revolution: John F. Kennedy and the Shah of Iran”. Middle East Journal, 58(4), 560-575. https://doi.org/10.3751/58.4.12.
- Türkislamoğlu, Elif. (2022), “Rıza Pehlevi Döneminde İran’da Modernleşme Hareketi Ve Bu Harekette Türk Devriminin İzleri”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi/Journal of Atatürk Yolu, 71 320-336.
- Yıldırım A.ve Şimşek H. (2016), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara.
- www.dailymail.co.uk. (2020) Auction reveals story of British WWI captain's who helped the White Army during Russian civil war | Daily Mail Online. (22.05.2023).
- ISSN: 2757-7767
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2021
- Yayıncı: Stratejik Düşünce ve Araştırma Vakfı (SDAV)
Sayıdaki Diğer Makaleler
AFRİKA'DA BATI SÖMÜRGECİLİĞİ, KÖLE TİCARETİ VE SOYKIRIM
BEYAZ ve DEVRİM: İRAN ve PEHLEVİLER
GÖÇÜN 62. YILINDA ALMANYA’DA TÜRKLERİN VE TÜRKÇENİN GELECEĞİ
TÜRKİYE VE İRAN’IN GÜNEY KAFKASYA’DA KÜLTÜREL REKABETİ ÜZERİNE NİTEL BİR ÇALIŞMA
AFGANİSTAN’IN SINIRI AŞAN SULARININ YÖNETİLMESİNİN ÖNÜNDEKİ FIRSATLAR VE ENGELLER