Enerji Güvenliğine Küresel Ölçekte Bir Bakış

Geleneksel olarak gelişmiş ülkeler ile enerji tedarikçisi ülkeler arasındaki bir sorun olarak algılanan enerji güvenliği, hızla gelişmekte olan diğer bazı ülkelerin de küresel rekabet içinde yer edinmeye başlamasıyla birlikte jeopolitik anlamda bir genişleme yaşamıştır. Buna benzer şekilde geleneksel olarak petrol, kömür ve doğalgaza endeksli olarak algılanan enerji güvenliği, yenilenebilir enerji kaynakları başta olmak üzere yeni enerji kaynaklarının keşfedilmesi ile de daha geniş bir spektrumda değerlendirilmeye başlanmıştır. Günümüzde çoğu gelişmiş ülke, enerji konusunda her geçen gün artmakta olan bağımlılıklarını minimize etmek adına yenilenebilir enerjinin toplam enerji tüketimindeki payını arttırmayı hedeflemektedirler. Özellikle Avrupa Birliği (AB) ve Çin gibi enerji alanında dışa bağımlılık oranları yüksek olan büyük güçler son yıllarda bu konuda oldukça ciddi adımlar atmaktadırlar. Tüm bunlara rağmen geleneksel birincil enerji kaynaklarına bağımlılığın yakın gelecekte de devam edeceği tahminleri yapılmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın ilk bölümünde enerji güvenliğinin kavramsal yapısı ve tarihsel gelişimi üzerinde durulacaktır. İkinci bölümde başlıca enerji kaynakları ve bu kaynakların küresel ölçekteki yeri irdelenecektir. Bu kapsamda; petrol, doğalgaz, kömür, hidroelektrik ve nükleer enerji ele alınacaktır. Ayrıca bu başlığın son kısmında yenilenebilir enerji kaynakları; güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerji, hidrojen enerjisi, deniz kökenli enerjiler ve biyokütle enerjisi tanımlanacaktır. Nihai aşamada ise enerji güvenliği kapsamında faaliyet gösteren belli başlı uluslararası kuruluşlar analiz edilecektir

A Look at Energy Security on the Global Scale

Energy security, was traditionally regarded as a problem between developed countries and supplier countries, but became a wider issue geopolitically with the involvement of other quickly developing countries in global competition. Similarly, energy security, which was traditionally associated with oil, coal and natural gas, has recently been regarded within a wider spectrum with the finding of new energy resources, including renewable resources. Today, most developed countries aim to maximize the ratio of renewable energy within their total energy consumption, in order to minimize increasing dependence on energy. Great powers, with a high dependence on imported energy, such as the EU or China have taken serious steps to decrease their dependence. However, it is estimated that dependence on primary energy resources will continue in the short term. In this context, the conceptual framework of energy security and its historical evolution will be discussed in the first section of this article. The second section will analyze the major energy resources and their global status. Oil, natural gas, coal, hydroelectric and nuclear energy will be studied. In addition, renewable energy resources such as solar energy, wind power, geothermal energy, hydrogen energy, marine renewable energies and biomass will be defined. Finally, the major international organizations concerned with energy security will be analyzed

PDF

___

Asif, M. and Muneer, T. (2007). Energy supply, its demand and security issues for developed and emerging economies. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 11, 1388-1413.
Bauen, A. (2006). Future energy sources and systems -Acting on climate change and energy security. Journal of Power Sources, 157, 893- 901.
Bielecki, J. (2002). Energy security: is the wolf at the door?. The Quarterly Review of Economics and Finance, 42, 235-250.
Bilgin, R., Sezgin, F. ve Altıner, B. (2013). Uluslararası ilişkileri şekillendiren yeni aktör enerji: Kafkasya örneği. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (1), 52- 65.
Bradshaw, M. J. (2009). The geopolitics of global energy security. Geography Compass, 3 (5), 1920-1937.
Bradshaw, M. J. (2010). Global energy dilemmas: a geographical perspective. The Geographical Journal, 176 (4), 275-290.
Cherp, A. and Jewell, J. (2011). The three perspectives on energy security: intellectual integration. Current Opinion in Environmental Sustainability, 3, 202-212.
Ciuta, F. (2010). Conceptual notes on energy security: Total or banal security? Security Dialogue, 41 (2), 123-144.
Çallı, L. (2014). "Kömür nedir?", İTÜDER Soma Enerji Paneli. 19 Aralık 2015'te DER-Soma-Enerji-Paneli-Lutfi-Calli.pdf adresinden alınmıştır.
Çelikpala, M. (2014). Enerji güvenliği: NATO'nun yeni tehdit algısı. Uluslararası İlişkiler, 10 (40), 75-99.
Doukas, H., Flamos A. and Psarras, J. (2011). Risks on the security of oil and gas supply. Energy Sources -Part B: Economics, Planning, and Policy-, 6 (4), 417-425.
Energy Supply Security (2014). International energy agency report. 03 Aralık 2015'te https://www.iea.org/media/freepublications/security/ EnergySupplySecurity2014_PART1.pdf adresinden alınmıştır.
Gökdemir, M., Kömürcü, M. İ. ve Evcimen, T. U. (2012). Türkiye'de hidroelektrik enerji ve HES uygulamalarına genel bakış. Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisi, 57, 471, s.18-26. 18 Aralık 2015'te http://www.imo.org.tr/resimler/dosya_ekler/d8c5e9986a1c41b_ek.pd f?dergi=260 adresinden alınmıştır.
Haghighi, S. S. (2008). Energy security and the division of competences between the European Community and its member states. European Law Journal, 14 (4), 461-482.
Hughes, L. (2009). The four 'R's of energy security. Energy Policy, 37, 2459-2461.
İşeri, E. ve Özen, C. (2012). Türkiye'de sürdürülebilir enerji politikaları kapsamında nükleer enerjinin konumu. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 47, 161-180.
Kaveshnikov, N. (2010). The issue of energy security in relations between Russia and the European Union. European Security, 19 (4), 585-605.
Kennedy, A. B. (2010). China's new energy-security debate. Survival, 52 (3), 137-158.
Kruyt, B., Van Vuuren, D.P., De Vries H.J.M. and Groenenberg, H. (2009). Indicators for energy security. Energy Policy, 37, 2166-2181.
Mabro, R. (2008). On the security of oil supplies, oil weapons, oil nationalism and all that. OPEC Energy Review, Oxford: Blackwell Publishing.
Mansson, A. Johansson, B. and Nilsson, L. J. Assessing (2014). Energy security: An overview of commonly Energy, 73, 1-14. used methodologies.
Nuttall, W. J. and Manz, D. L. (2008). A new energy security paradigm for the twenty-first century. Technological Forecasting&Social Change, 75, 1247-1259.
Önal, E. ve Yarbay, R. Z. (2010). Türkiye'de yenilenebilir enerji kaynakları potansiyeli Bilimleri Dergisi, 9 (18), 77-96.
Özkul, Ö. B. (2010). 21. yüzyılda enerji güvenliği. Stratejik Öngörü Stratejik Araştırmalar Dergisi, 15-16, 49-61.
Selçuk, I. Ş.(2010). Küresel ısınma, Türkiye'nin enerji güvenliği ve geleceğe yönelik enerji politikaları. Ankara: Ankara Barosu Yayınları.
Silinir, M., Karhan, G., Çayın, M. ve Aydeniz, N.(2012). Enerji güvenliği: NATO'nun küresel enerji güvenliğindeki rolü. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 2 (1), 132-147.
Simpson, A. (2007). The Environment-Energy Security Nexus: critical analysis of an energy 'love triangle' in Southeast Asia. Third World Quarterly, 28 (3), 539-554.
Stokes, D. (2007). Blood for oil? Global capital, counter-insurgency and the duallogic of American energy security. Review of International Studies, 33 (2), 245-264.
Tutar, F. ve Eren, M. V. (2011). Geleceğin enerjisi: Hidrojen ekonomisi ve Türkiye. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 3 (6), 1- 26.
Valentine, S. V. (2011). Emergingsymbiosis: Renewable energy and energy security. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 15, 4572- 4578.
Varınca, K. B. ve Gönüllü, M. T. (2006). Türkiye'de güneş enerjisi potansiyeli ve bu potansiyelin kullanım derecesi, yöntemi ve yaygınlığı üzerine bir araştırma. UGHEK 2006: I. Ulusal Güneş ve Hidrojen Enerjisi Kongresi, ESOGÜ, Eskişehir, 270-275.
Winrow, G. (2007). Geopolitics and energy security in the Wider Black Sea region. Southeast European and Black Sea Studies, 7 (2), 217-235.
Yergin, D. (2006). Ensuring energy security. Foreign Affairs, 85 (2), 69-82.
Yılmaz, M. (2012). Türkiye'nin enerji potansiyeli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi açısından önemi. Ankara Üniversitesi Çevre Bilimleri Dergisi, 4 (2), 33-54.
Yılmaz, V., Doğan, M. ve Tepeyurt, N. (2013). Rüzgâr enerji potansiyellerinin Seçilmiş illerde uygulama çalışması. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (1), 174-188.
Yi-chong, X. (2006). China's energy security. Australian Journal of International Affairs, 60 (2), 265-286.
Yueh, L. (2010). An international approach to energy security. Global Policy, 1 (2), 216-217.

ISSN: 1303-6831
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2002
Yayıncı: Milli Savunma Üniversitesi Alparslan Savunma Bilimleri ve Millî Güvenlik Enstitüsü