İSLAM HUKUKUNA GÖRE EVLİLİK ÖNCESİ YAPILAN TIBBİ TAHLİLLERİN HÜKMÜ

Sağlıklı toplumlar sağlıklı ailelere, sağlıklı aileler ise sağlıklı bireylere dayanmaktadır. Aile müessesesi kurulurken İslam dininin gözetilmesini istediği ilke ve tavsiyelere uyulduğu takdirde sağlıklı ve mutlu aileler kurulabilir. İslam dini eş seçilmesinde ahlaka, dindarlığa önem verdiği gibi eşlerin sağlıklı olmalarına da dikkat edilmesini tavsiye etmiştir. Buna binaen son dönemde bazı İslam devletleri nikâhtan önce sağlık raporunun alınmasını zorunlu kılmaktadır. Bazı devletler ise tavsiye etmektedir. Devlet tarafından alınan kararlara uyan ilgili kişiler de nikâhtan önce sağlık müesseselerine gidip tıbbi tahliller yapmaktadırlar. Tahlillerin sonucuna göre ya evliliğe karar verir ya da evlilikten vazgeçmektedirler. Nikâhtan önce yapılan tahlillerin fert ve topluma getirdiği fayda ve zararları göz önünde bulunduran âlimler konunun fıkhî hükmünü ve devlet tarafından zorunlu hale getirilip getirilmemesini İslam hukuku açısından tartışmaktadırlar. Bu çalışmada İslam hukukuna göre evlenmeden önce yapılan tıbbi tahlillerin hükmü ve böyle bir yönteme başvurmanın getireceği olumlu ve olumsuz yönler üzerinde durulmuştur. Araştırmada hem klasik fıkıh kaynaklarına hem de çağımızda konuyla ilgili yazılmış kaynaklara başvurulmuştur. Gizli kalması gereken sırların ifşa edilmemesi ve tahlillerin sonucunun başka kişilerle paylaşılmaması kaydıyla nikâhtan önce ilgili kişilerin tıbbi tahliller yapmalarının caiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  

THE JUDGMENT OF MEDICAL ANALYSIS BEFORE MARRIAGE IN REGARD TO ISLAMIC LAW

Healthy societies base on healthy families, and healthy families base on healthy individuals. If Islamic principles and advices are observed while founding a family institution, a healthy and happy family can be founded. Islam religion has recommended caring about spouses’ healthy as much as their morals and prayerfulness while choosing them. In the recent years, some Islamic states to require that the medical report be taken before the marriage. Some states recommend it. The persons who meet the decisions taken by the state decid to get married or not depending on the outcomes of these analysis. The scholars who consider the loss and benefits of medical analysis before marriage on society, have discussed the islamic law judgment and the question if it will be obligate by state or not. In this study, the judgment of medical analysis before marriage in regard to Islamıc law, and advantages and diasadvantages of employing a this method have deliberated. In our research, we applied both classical jurisprudence sources and books about the subject in our age. It is concluded that it is permissible for the persons to analyse medical tests before the marriage, provided that the secrets that should be kept confidential are not disclosed and the results of the tests are not shared with others.

___

  • ‛Alîş, Muhammed b. Ahmed b. Muhammed Ebû Abdillah el-Malikî, Menhu’l-Celîl Şerhu Muhtasarı Halîl, Dârü’l-Fikr, Beyrut 1989. Aslan, Mehmet Selim, İslam Aile Hukuku, 2. Baskı, Emin Yayınları, Bursa 2017. Âmine Bint Muhammed, Yusuf el-Cabir, el-Fahsu’tıbbi Kable’z-Zevâc Rü’yetun Şeriyye, Mecelletu Küliyyeti’ş-Şeriati ve-Dirâsati’l-İslamiyye, Sayı 23, 2006. Beyhakî, Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali b. Musa Ebû Bekr, es-Sünenü’l-Kübrâ, thk. Muhammed Abdulkadir ‘Atâ, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2003. Buhâri, Muhammed b. İsmail b. İbrahim b. Muğire, el-Câmiu’s-Sahîh, thk. Muhammed Zuheyr b. Nasır en-Nasır, 1. Baskı, Dârü Tevki’n-Necât, y.y. 1422. Büceyremî, Süleyman b. Muhammed b. Ömer eş-Şâfiî, Hâşiyetu’l-Büceyremî ‛alâ Şerhi Menheci’t-Tullâb, Matbaatu'l-Halebî, y.y. 1950.
  • Ensârî, Şeyhu’l-İslâm Ebû Yahyâ Zeynüddîn Zekeriyyâ b. Muhammed b. Ahmed es-Süneykî el-Hazrecî, Esne’l-Metâlib fî Şerhi Ravdi’t-Tâlib, thk. Muhammed Muhammed Tamir, Dârü’l-Kütübi’l-İlmîyye, Birinci Baskı, Beyrut 2000.
  • Eşkar, Ömer Usâme Süleyman, Ahkâmu'z-Zevâc fi Davi'l-Kitâbi ve's-Sünne, Dârü'n-Nefâis, Beyrut 1997. ________ Usâme Ömer Süleyman, Müsteceddâtun Fıkhiyyetun fî Kadâya’z-Zevâci ve’t-Telâk, Dârü’n-Nefâis, Ürdün 2000. Eymen, Muhammed Ali, el-Fahsu't-Tıbbî Kable'z-Zevâci Tıbbiyyen ve Şeriyyen ve Kanûniyyen, Mecelletu Câmiatu'l-Kudsi'l-Meftûha li'l-Ebhâsi ve'd-Dirâsat, Sayı 40, 2016. Ğâmidî, Ahmed b. muhammed b. S’ad, Men’u Ğayri’l-Mütevâfikîn Tıbbiyyen mine’z-Zevâci fimâ Beynehumâ, Mecelletu’l-Câmiatu’l-İslamiyye, sayı, 168. Haraşî, Muhammed b. Abdullah el-Mâlikî Ebû Abdillah, Şerhu Muhtasari Halil, Dârü'l-Fikr, Beyrut t.y.. Huşat, Muhammed, Fıkhu'n-Nisâ fi Davi'l-Mezâhibi'l-Erbaa, Dârü'l-Kuttâbi'l-Arabî, Kahire, 1994. İbn Âbidîn, Muhammed Emîn, Reddü’l-Muhtâr ‛ale’d-Dürri’l-Muhtâr, Dârü’l-Fikr, Beyrut 2000. İbn Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed eş-Şeybânî, Müsnedu Ahmed b. Hanbel, thk. Şuayb el-Arnavût ve Aherûn, Müessesetu'r-Risâle, y.y. 2001. İbnu'l-Hümâm, Kemâluddin Muhammed b. Abdulvahid es-Sivâsî, Şerhu Fethi’l-Kadîr, Dârü’l-Fikr, Beyrut t.y.. İbn Kudâme, Abdullah b. Ahmed b. Kudâme el-Makdisî, el-Muğnî fî Fıkhi’l-İmâm Ahmed b. Hanbel eş-Şeybânî, Dârü’l-Fikr, Beyrut 1405. İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, Sünenu İbni Mâce, thk. Muhammed Fuad Abdulbakî, Dârü’l-Fikr, Beyrut t.y.. İbn Rüşd, Ebû’l-Velîd Muhammed b. Ahmed el-Endülüsî, Bidâyetu’l-Müctehid ve Nihâyetu’l-Müktesid, Dârü'l-Hadis, Kahire 2004. İbtisâm, b. Halife, el-Fahsu’t-Tıbbi Kable’z-Zevâc, Camiatu’ş-Şehîd, Hama 2015, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Mâverdî, Ebû’l-Hasan Ali b. Süleyman ed-Dımaşkî es-Sâlihi, el-İnsâf fî Ma‛rîfeti’r-Râcih Mine’l-Hilâf, Birinci Baskı, Dârü İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut 1999. Merdâvî, Ebû’l-Hasan Ali b. Süleyman ed-Dımaşkî es-Sâlihi, el-İnsâf fî Ma‛rîfeti’r-Râcih Mine’l-Hilâf, Dârü İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut 1419. Muadlelî, Hind, ez-Zevâcu fi’ş-Şerâii’s-Semâviyyeti ve’l-Vad’iyye, Dârü Kuteybe, Beyrut, ty. Müslim, b. el-Haccâc Ebu'l-Hasan el-Kuşayrî en-Neysâbûrî, Sahîhu Müslim, thk. Muhammed Fuad Abdulbakî, Dârü İhyâi't-Turâsi'l-Arabî, y.y. t.y.. Necdî, Abdurrahman b. Muhammed b. Kasım el-Hanbelî, el-İhkâm şerhu usûli'l-ahkâm, y.y. 1406. Nevevî, Ebû Zekeriyya Muhyuddîn Yahya b. Şeref (v. 676/1277), Minhâcu’t-Tâlibîn ve ‘Umdetu’l-Müftîn fi’l-Fıkh, thk. ‘Aved Kasım Ahmed ‘Aved, Dârü’l-Fıkr, y.y. 2005. Osman, Muhammed Ra'fet, Fıkhu'n-Nisâi fi'l-Hitbeti ve'z-Zevâc, Dârü'l-İ'tisâm, Kahire t.y.. Özge, Yücel, Evlilik Öncesi Muayene Testlerin Hukuksal Niteliği, Adli bilimler Dergisi, 2009. Sâvî, Ebû’l-Abbas Ahmed ahmed b. Muhammed el-Halvetî (v. 1241/1826), Bulğatu’s-Sâlik li Ekrabi’l-Mesâlik, Dârü’l-Meârif, y.y. t.r.. Şehhât, İbrahim Muhammed Mansur, Ahkâmu'z-Zevâc fi'ş-Şeriati'l-İslamiyye, y.y. t.y.. Tauscher, Soner, Genetik Teknolojisinin Siyasi ve Etik Sınırları: Genetiği Yönetmek, Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, Yıl:1, Cilt:1, 2015. Tirmizî, Muhammed b. İsa es-Selmî, el-Cami‛u’s-Sahih, thk. Ahmed Şakir ve Aherûn, Dârü İhyai’-t-Turâsi’l-‛Arabi, Beyrut t.y.. Ulvân Abdullah, Nâsih, Âdâbu'l-Hitbeti ve'z-Zifâf ve Hukuku'z-Zevceyn, Dârü's-Selâm, y.y. t.y.. Yıldırım, Elif Bilge, Aile Hekimliği Polikliniğe Evlilik Raporu İçin Başvuran Bireylerin Değerlendirilmesi, Konuralp Tıp Dergisi 2015;7(2).