Türkiye'de Yayınlanan Türk Masal Kitaplarının Grafik Tasarım Öğeleri Açısından İncelenmesi: Keloğlan Masalları Örneği

Bu çalışmada, Keloğlanın Rüyası (2008), Keloğlan ile Geyik Yavruları (2009), Keloğlan ile Büyülü Gömlek (2010), Keloğlan ve Solmayan Güller Çocuk Kulübü (2011), Keloğlan Hazine Arıyor (2012), Keloğlan Kargalar Şahı (2013), masal kitaplarında tipografi, illüstrasyon, illüstrasyon metin ilişkisi, renk, özgünlük, karakterlerin hareketleri (jest, mimik, duygu vs.), kültürel özelliklere yönelik alan uzmanı akademisyen ve illüstratör algıları araştırılmıştır. Çalışmada veri toplama ve analizinde nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır.Nitel araştırma için 10 soruluk uzman görüş formu hazırlanmıştır. Nitel veriler 5 akademisyen ve 5 illüstratör ile yapılan yüz yüze görüşme sonucu toplanmıştır. Ses kaydına alınan illüstratör ve akademisyen değerlendirmeleri, daha sonra yazılı hale getirilerek yorumlanmış ve doğrudan alıntılarla desteklenmiştir. Bulgulara göre, Türkiye'de yayınlanan Keloğlan masal kitaplarının illüstrasyon, renk, yazı fontu ve puntosu, özgünlük, karakterlerin jest, mimik ve duygu hareketleri, kültürel değerler, baskı ve cilt kalitesi açısından yeterince nitelikli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonucunda elde edilen verilerden yola çıkarak gelecekte yapılacak araştırmalara ve uygulamalara yönelik öneriler geliştirilmiştir

FAIRY TALE ELEMENTS GRAPHIC DESIGN OF THE BOOKS PUBLISHED IN TURKEY TURKISH EXAMINED IN TERMS OF: TALES OF DOPEY EXAMPLE

In this study, the perceptions of academics of field expert and illustrators are investigated in terms of typography, illustration, the relationship between illustration and text, color, originality, the characters' movements (gestures, facial expressions and emotion, etc.) and cultural features in the fairy tale books of Keloğlan's Dream (2008), Dopey Deer with Offspring (2009), With Shirt Magical Dopey (2010), Unfading Rose Children's Club (2011), Dopey's Looking for Treasure (2012), Dopey and the King of the Crews (2013). In this study, qualitative research method was used for data collection and analysis. A form of expert opinion including 10 questions was prepared for qualitative research. Qualitative data was collected as a result of face to face interviews with 5 academicians and 5 illustrators. The recorded assessments of illustrators and academicians were interpreted after putting in a written form and supported with direct quotations. According to the findings, the conclusion that the Keloğlan fairy tales books published in Turkey are not qualified enough in terms of illustration, color, text font and font size, originality, gestures, facial expressions and emotions movements of the characters, cultural values, printing and binding quality was reached. Based on the data obtained as a result of the research, the recommendations for future research and applications were developed

PDF

___

Arıcı, A, F. (2001). İlköğretim Üçüncü Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Öğrenci Eğitimine Katkıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.

Arslan, Ş. (2008). İlköğretim 1.Kademe Birinci Sınıf Matematik-Türkçe ve Hayat Bilgisi Ders Kitaplarındaki İllüstrasyonların Grafiksel Açıdan İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.

Çetinkaya, Z. (2007). Masalların Türkçe Öğretimindeki Yeri ve Önemi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

Gezer, A. (2006). Soyut Kavramların Öğretiminde Hayvan Masallarının Yeri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Harmancı, M. (2010). Türk Masallarında Keloğlan Tipi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmit.

Işıklı, S. (2012). Grafik Tasarımda Logo ve Amblemin Sektörlere Göre Renk Algısı. Yayımlanmamış Yüsek Lisans Tezi.Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Karatay, H. (2007). "Dil Edinimi ve Değer Öğretimi Sürecinde Masalın Önemi ve İşlevi." Türk Eğitim Bilimi Dergisi, 5(3), 463-475.

Özkan, A. (2008). Karakter Özellikleri İtibariyle Erzincan Masallarındaki Tiplemeler, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.

Sakaoğlu, S. (2012). Masal Araştırmaları. Ankara: Akçay Yayınları.

Sarıkaya, B. (2004). Türk Masallarında Aile Yapısı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.

Şimşek, E. (2006). "Masalların Sembolik Dili Bağlamında Keloğlan Tipi Üzerine Bir Değerlendirme."VII. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Gaziantep.

Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK.

Tural, S. Veliyev K, & Göçgün. Ö. (2002). Türk DünyasıEdebiyat Tarihi, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi.

Uçar, F. T. (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnkılap Yayınevi.

Ünen, Z.Y. (2012). Okul Öncesi Çocuk Hikaye Kitaplarındaki İllüstrasyonların Biçim Dili. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Yılmaz, G. (2010). Çocukta Mekan Algısının Gelişiminde Masalın Etkisi/Önemi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

Resim 1. Tortop, M. Malatyalıoğlu, D. ve Tortop, A. (2008). Keloğlan Avcı Masalı, Top Yayıncılık: İzmir.

Resim 2. Alangu, T. ve Delioğlu, M. (2013). Keloğlan Masalları Kitabı, Yapı Kredi Yayınları: İstanbul.

Resim 3. Bilir, O. ve Yiğit V. (2013). Kargalar Şahı Masal Kitabı, Kuşak Yayınları: İstanbul.

Resim 4. Turan, E. ve Çizgiötesi, A. (2010). Keloğlan ile Geyik Yavruları Masal Kitabı, Parıltı Yayıncılık: İstanbul.

Resim 5. Gümüş, G. ve Çilesiz, Y. (2006). Keloğlan ve Solmayan Güller Çocuk Kulübü Masal Kitabı, Çıra Çocuk: İstanbul.

Resim 6. Bektaş, E. ve Acar, M. (2012). Keloğlan Hazine Arıyor Masal Kitabı, Nakkaş Yayınları: İstanbul.

Resim 7. Bilir, O.ve Yiğit V. (2013). Kargalar Şahı Masal Kitabı, Kuşak Yayınları: İstanbul.

Resim 8. Turan, E. ve Çizgiötesi, A. (2010).Keloğlan ile Geyik Yavruları Masal Kitabı, Parıltı Yayıncılık: İstanbul.

Resim 9. Bektaş, E. ve Acar, M. (2012). Keloğlan Hazine Arıyor Masal Kitabı, Nakkaş Yayınları: İstanbul

Resim 10. Gümüş, G. ve Çilesiz, Y. (2006). Keloğlan ve Solmayan Güller Çocuk Kulübü Masal Kitabı, Çıra Çocuk: İstanbul.

Resim 11. Bilir, O. ve Yiğit V. (2013). Kargalar Şahı Masal Kitabı, Kuşak Yayınları: İstanbul.

Resim 12. Tortop, M., Malatyalıoğlu, D. ve Tortop, A. (2008).Keloğlan'ın Rüyası Masal Kitabı, Top Yayıncılık: İzmir.