Süleyman Saim Tekcan’ın Döngüsel Seyir Sergisi ve Sanatçının Biçemi Üzerine Değerlendirmeler

Süleyman Saim Tekcan, Türkiye’de sanat tarihi ve sanat eğitiminde yoğun üretimi, çalışmaları, zengin katkıları ve sanatsal üslubuyla ayrıcalıklı bir değerdir. Tekcan’ın sanat ve sanat eğitimi yolculuğu deneyim, üretim ve paylaşım bağlamları üzerine kuruludur. Makale, sanatçının altmış yıllık sanat yolculuğunun geçmişten bugüne izlerini sürecektir. Bununla birlikte esas yoğunlaşacağımız nokta, 2018 yılında Tekcan’ın sanat üretimini, zaman dizgesine ve üslubuna odaklanarak inceleyen ve sergileyen ‘Döngüsel Seyir’ adlı sergidir. İstanbul’da Tophane-i Amire Kültür Merkezi, Beş Kubbe Salonunda açılan serginin yapıtları, sanatçının altmış yılı aşan sanat yolculuğuna dair üretimlerini bir araya getirmiştir. Sergi, resim ve heykellerin özel bir izlekle seçilmesi, sanatçının farklı dönemlerine veya yıllara ait yapıtlarını bir araya getirip üslup bağlamında yeniden okumaya açmıştır. Tekcan’ın döngüsel seyrinin bütünsel süreci, böylece, düşünsel bir bağlamla yeniden ele alınmıştır. Bu düşünceyle, Tophane-i Amire binası, sanatçının yapıtlarını yeniden okumaya ve anlamaya yönelik özel bir mekân tasarımıyla sergi için özel olarak kurgulanmıştır. Binanın tarihi ile çağdaş bir sanatçının zaman yolculuğu mekânın atmosferinde bir araya getirilmiştir. Döngüsel Seyir sergisi, sanatçının yapıtlarını okumak, zaman içindeki deneyim, üretim ve paylaşımlarına daha yakından bakmak için önemlidir. Çünkü sergi, Tekcan’ı retrospektif anlayışın ötesine taşıyarak, zaman dizinini ortadan kaldırmış ve yapıtların (resimlerinin ve heykellerinin) birbirlerini zaman içinde nasıl etkilediklerini ön plana çıkarmıştır. Bununla birlikte izleğin somuttan soyuta farklı teknik uygulamalarla nasıl evirildiği, yapıtların nasıl okunması gerektiği, zamanın daha doğrusu yılların Tekcan’ın üslubunda salt sanatsal tutumunun ve duruşunun görsel seyrini nasıl etkilediğine dair yeni saptamaları ve okumaları ortaya çıkarmıştır.

EVALUATIONS ON THE STYLE OF THE ARTIST THROUGH SÜLEYMAN SAİM TEKCAN’S A CYCLICAL ODYSSEY EXHIBITION

Süleyman Saim Tekcan is an exclusive figure in history of art and art education in Turkey with his intensive production, works, rich contributions and artistic style. Tekcan’s journey of art and art education is founded upon experience, production and sharing contexts. The article will trace the artist’s 60 years of art journey from past to present. Besides, the point which we will focus on will be the “A Cyclical Odyssey” exhibition in 2018 which examined and exhibited Tekcan’s art production by focusing on his time sequence and style. The art works of the exhibition which was opened in Beş Kubbe Hall of Tophane-i Amire Culture and Art Centre brought together the productions of the more than 60-year art journey of the artist. The exhibition, by selecting paintings and sculptures with a special theme, brought together artworks from different periods and years of the artist and opened them to a re-reading in terms of style. The holistic process of the cyclical odyssey of Tekcan is readdressed in a reflective context. With this idea, the interior of the Tophane-i Amire building was set up with a special space design oriented towards reading and understanding the works of the artist, exclusively for the exhibition. The history of the Tophane-i Amire building and the time travel of a contemporary artist were merged in the atmosphere of the place. A Cyclical Odyssey exhibition is important for reading the works of the artist and having a closer look at his experience, production and sharing because the exhibition brought Tekcan’s artworks beyond time, removed the time sequence and brought to the way the artworks (his paintings and sculptures) influence one another in time to forefront. In addition to this, it revealed the new detections and readings about how the sequence evolved from concrete to abstract with different technical applications, how the artworks should be comprehended, and how time or rather years in Tekcan’s artistic attitude and standing influenced his visual odyssey.

PDF

___

Anonim. (2000a). Vitra Seramik Atölyesi Tuvalden Toprağa. (Sergi Kataloğu). İstanbul.

Anonim. (2000b). “Ressamlardan Seramik Sergisi”, Hürriyet Gazetesi, (27 Ağustos, Pazar). İstanbul.

Durgun, Ö. (2000). “Nefes Alan Toprakla...”, Cumhuriyet Dergi, 754 (3 Eylül), İstanbul, 20.

Germaner, S. (2006). Süleyman Saim Tekcan 45. Sanat Yılı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.

Germaner, S. (2011). “Süleyman Saim Tekcan Retrospektifi”, Akademist Dergisi- Süleyman Saim Tekcan 50. Yılı Özel Sayısı, 10, 21-29.

Hasanefendiç, S. (1987). Süleyman Saim Tekcan. Sarajevo, Yugoslavya: Akademija LikovnihUmjetnosti, Galerija Energoinves Alu Yayınları.

Heidegger, M. (2001). Zaman ve Varlık Üzerine (çev. Deniz Kanıt). İstanbul: A Kitap.

İçmeli, M. (2006). “ Çağdaş Bir Müze IMOGA” IMOGA Istanbul Museum of Graphic Artsİstanbul Grafik Sanatlar Müzesi (16 Mayıs - 31 Temmuz 2006 tarihleri arasında Beşiktaş

Çağdaş -‘IMOGA BEŞİKTAŞ’TA’ sergisi dolayısıyla hazırlanan sergi kitabı). İstanbul: PROMAT Basımevi.

Kahraman, E. (2011). Süleyman Saim Tekcan 50. Sanat Yılı “İdoller”. İstanbul: IMOGA Yayınları.

Kamar, İ. (2000). “Seramiğin Büyüsü”, Milliyet Gazetesi, (28 Ağustos), 13.

Karaaziz Şener, D. (2017, Kasım). Süleyman Saim Tekcan ile Döngüsel Seyir Sergisi Üzerine Söyleşi. IMOGA, İstanbul.

Karaaziz Şener, D. (2018). Döngüsel Seyir: Süleyman Saim Tekcan. İstanbul: IMOGA Yayınları.

Menemencioğlu, M. (1995). “Süleyman Saim Tekcan ile Bir Söyleşi”, Sanat Çevresi, 204, 16-25.

Penrose, R. (1967). Picasso: Sculpture, Ceramics, Graphic Work. London: Published by Arts Council of Great Britain.

Saçlıoğlu, M. (2011). “Zaman”, Akademist Dergisi / Süleyman Saim Tekcan 50. Yılı Özel Sayısı, 10, 13 - 17.

Şener, D. (2000, 15 Aralık). Süleyman Saim Tekcan ile Heykel Çalışmaları Üzerine Söyleşi. Ankara Galeri Selvin.

Şener, D. (2001). Bronzla Dans Eden Buğulu Bakışlı Atlar - Süleyman Saim Tekcan: Bronz Atlar Serisi. İstanbul: IMOGA Yayınları.

Uçkan, Ö. (1996). Süleyman Saim Tekcan. İstanbul: Bilim Sanat Galerisi Yayınları.

Ünver, A. (2000). Tekcan’ın Sanatında Dördüncü Boyut. İstanbul: İş Bankası Sanat Galerisi Sergi Kataloğu.

İnternet: Eralp, T. N. (1996). Tophane-i Amire, XV. Yüzyıldan Günümüze Tarihi Oluşumu, İşlevleri ve İlk Restorasyon Çalışmaları. https://www.msgsu.edu.tr/pages/ ModalWindowContent.aspx?cid=1429&rcid=1429 (Erişim tarihi: 28 Ekim 2020).

İnternet: https://imoga.org/ (Erişim tarihi: 01 Eylül 2020).

İnternet: http://balamirnazlica.com/unconcealment (Erişim tarihi: 15 Ekim 2020).

İnternet: https://www.youtube.com/watch?v=G0WYBzQG-k8 (Erişim tarihi: 29 Ekim 2020).

İnternet: http://balamirnazlica.com/#5 (Erişim tarihi: 01 Kasım 2020).

İnternet: http://balamirnazlica.com/unconcealment#5 (Erişim tarihi: 29 Ekim 2020).

Görsel 1. Süleyman Saim Tekcan, (Döngüsel Seyir sergisi kitabı için çekilen fotoğraflardan) IMOGA Müzesi, Kasım 2017. IMOGA Arşivinden.

Görsel 2. IMOGA Istanbul Museum of Graphic Arts/İstanbul Grafik Sanatlar Müzesi sergi alanından görünüm (Görsel Kaynağı: IMOGA Istanbul Museum of Graphic Arts – İstanbul

Grafik Sanatlar Müzesi -16 Mayıs – 31 Temmuz 2006 tarihleri arasında Beşiktaş Çağdaş’ta düzenlenen “IMOGA Beşiktaş’ta” sergi kitabından, Saydamlar: Ali Konyalı), s. 4’den.

Görsel 3. IMOGA Istanbul Museum of Graphic Arts/İstanbul Grafik Sanatlar Müzesi sergi alanından görünüm (Görsel Kaynağı: IMOGA Istanbul Museum of Graphic Arts – İstanbul Grafik Sanatlar Müzesi -16 Mayıs – 31 Temmuz 2006 tarihleri arasında Beşiktaş Çağdaş’ta düzenlenen “IMOGA Beşiktaş’ta” sergi kitabından, Saydamlar: Ali Konyalı), s. 8’den.

Görsel 4. Balamir Nazlıca tarafından hazırlanan Unconcealment IV filminin Döngüsel Seyir sergisinde gösterimi, 2018, İstanbul Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi Beş Kubbe Salonu, (Fotoğraf: Hakan Gerçek). IMOGA Arşivinden.

Görsel 5. İçsel İmgeler Serisinden, 2017, Tuvale marufle kağıt üzeri yağlıboya, 209x109 cm. Dilek Karaaziz Şener Arşivinden.

Görsel 6. İçsel İmgeler Serisinden, 2017, Tuvale marufle kağıt üzerine yağlıboya, 209x109 cm. Dilek Karaaziz Şener Arşivinden.

Görsel 7. Düşlediklerim ve Bulduklarım, 1983, Tuval üzerine yağlıboya, 40x40 cm. Uçkan, Ö. (1996). Süleyman Saim Tekcan. İstanbul: Bilim Sanat Galerisi Yayınları, s. 79’dan.

Görsel 8. Gerçeğin Belirdiği An Serisinden, 2017, Kâğıt üzerine Lavi, 110x60 cm. IMOGA Arşivinden.

Görsel 9. Süleyman Saim Tekcan’ın Döngüsel Seyir sergisinden, 2018, İstanbul - Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi Beş Kubbe Salonu, (Fotoğraf. Hakan Gerçek). IMOGA Arşivinden.

Görsel 10. Süleyman Saim Tekcan’ın Döngüsel Seyir sergisinden, 2018, İstanbul - Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi Beş Kubbe Salonu, (Fotoğraf. Hakan Gerçek). IMOGA Arşivinden.

Görsel 11. Süleyman Saim Tekcan, Atlar Serisinden, 2010, Polyester üzerine akrilik kaplama, 190x100x70 cm. (Süleyman Saim Tekcan’ın Döngüsel Seyir sergisinden, 2018, İstanbul - Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi Beş Kubbe Salonu, Fotoğraf. Hakan Gerçek). IMOGA Arşivinden.

Görsel 12. Süleyman Saim Tekcan’ın Döngüsel Seyir sergisinden, 2018, İstanbul - Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi Beş Kubbe Salonu, (Fotoğraf. Hakan Gerçek). IMOGA Arşivinden.

Görsel 13. Süleyman Saim Tekcan, İçsel İmgeler Serisinden, 1976, Tuval üzerine yağlıboya, 66x92 cm. Dilek Karaaziz Şener Arşivinden.

Görsel 14. Süleyman Saim Tekcan, İçsel İmgeler Serisinden, 1976, Tuval üzerine yağlıboya, 92x66 cm. Dilek Karaaziz Şener Arşivinden.

Görsel 15. Balamir Nazlıca, Unconcealment IV- Süleyman Saim Tekcan “Video Portresi”, 2016, Süre: 3:53. (Süleyman Saim Tekcan’ın Video Portresi - Videodan detay). Dilek Karaaziz Şener Arşivinden.