Atmosfer Kavramının Ses-Hareket-Mekan Örüntüsünde Müzik Video Klipleri Üzerinden Okunması

Çalışmanın amacı, fiziksel elemanların yanı sıra bilgi ve anlamın çeşitli formlarının da birleşimi olan mekanı okuyabilmektir. Bu okuma, pop müzik video kliplerini ele alarak ses-hareket-mekanın, atmosfer örüntüsüne ışık tutabilecek bir okuma aternatifiyle sunulmuştur . Okuma alternatifinde öznel ve nesnel yaklaşım birlikte ele alınarak bütüncül bir yol izlenmiştir. Söz yazarınınve/veya şarkıcının öznelliğinden yansıyan ilk atmosfer kavramına eklemlenen ses-hareket-mekan örüntüsünün temas ettiği nesnelliğe dair çıkarımlar yapılmıştır.Okuma yöntemi olarak, mekanın ölçülemeyen yani maddi olmayan fakat hissedilen özelliklerinin izi fenomenolojik yaklaşımla sürülmüştür. Bu çıkarımlar da mekansal analiz kapsamında Gestalt Tasarım İlkeleri doğrıltusunda ele alınmıştır. Çalışmada 2010-2020 yılları arasında en çok dinlenen ve video kliplerinde öne çıkan dans sahnelerinden dolayı Sam Smith-How Do You Sleep?, Katy Perry-Chained to the Rhythm veSia-Chandlierolmak üzereüç pop müzik parçası ele alınmıştır. Video klip sahnelerine atmosferik ve mekansal örüntüye hem subjektif bir iz sürme ile kavramsal hem de Gestalt Tasarım İlkelerine dayalı bir iz sürme ile bilimsel yaklaşılmıştır. Okuma sonucu birbirine eklemlenen ses-hareket-mekan unsurlarının, bütünlük ve ilişkisellik içinde ortak bir atmosfer etrafında tasarlandığı gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Atmosfer, Mekan, Okuma, Klip Tasarımı, Tasarım Örüntüsü

PDF

___

Benson, N. C. (2011). Psikoloji: Zihin Ve Davranışlarımızı Anlamak İçin. İstanbul: NTV Yayınları.
Bolak Hisarligil, B. (2008). “Martin Heidgger’de Mekan Düşüncesi: Hermeneutik- Fenomenolojik Bir Yaklaşım”,Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 23-34.
Böhme, G.(2017b). The aesthetics of atmosphere. In J. P. Thibaud (Ed.). New York,Routledge.
Çalış, E. (2012). Bir Tasarım Ürünü Olarak Video Klip Ve Alıntı, Sanatta Yeterlik Tezi, Süleyman Demirel ÜniversitesiGüzel Sanatlar Enstitüsü, Isparta
Çelikcan, P. (1996). Müziği Seyretmek: Popüler Müzik Medya İlişkileri Açısından Müzik Videosu ve Televizyonu,İstanbul: Yansıma Yayınları.
Ching, F.D.K. (1995). Architecture: Form, Space, and Order. New York: John Wiley & Sons Inc.
Ekinci, B. T. (2017). “Video Kliplerde Zamanın Ve Mekanın Sunumu: Sinemagraf”,Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD),12, 825-842.
Heidegger, M.(1996), Being and Time(çev. J. Stambaugh). Suny Press. s.49.
Hoogstad, J. (1990). Space-Time-Motion: Prolegomena to Architecture.SDU Uitgeverij.
Kahvecioğlu, H. (1998). Mimarlıkta İmaj: Mekansal İmajın Oluşumu ve Yapısı Üzerine Bir Model, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kandel, E. R. (2020). Sanatta ve Beyin Biliminde İndirgemecilik:İki Kültür Arasında Köprü Kurmak(çev. M. Doğan).Koç Üniversitesi Yayınları. Kazig, R. (2016). “Presentation of Hermann Schmitz’ paper, “Atmospheric Spaces”.
Kumsar,B. G.(2020).AtmosferikRuhHalleriÜzerindenMimariAtmosferiDeşifreEtmek: Alternatif Bir MekânOkuması,Yükseklisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen BilimleriEnstitüsü, İstanbul.
Lull, J. (2000). Popüler Müzik ve İletişim(çev. T. İblağ) Çeviri Yazıları.
Pallasmaa, J.(2011). Tenin Gözleri(çev. A.U. Kılıç). YEM Yayın.
Riedel, F.(2019a). “AffectiveSocieties:Keyconcepts” Atmosphere. In Slaby, J. & von Scheve C. (Eds.), (pp. 85-95). New York: Routledge. doi:10.4324/9781351039260.
Riedel, F.(2019b). Atmosferic relations. Theorising music and sound as atmosphere. In Riedel, F. & Torvinen, J. (Eds.), Music as Atmosphere: Collective Feelings and Affective Sounds. (Ambiances, Atmospheres and SensoryExperiences of Spaces) Routledge.
Tedeschini, M.(2019). Atmosphere and taste, individual and environment. In T.Griffero& M. Tedeschini (Ed.), Atmosphere and Aesthetics (pp. 265- 285). Palgrave Macmillan: Cham. doi:10.1007/978-3-030-24942-7
Wang, Z.(2017). ‘Atmosphere’as a core concept of eco-aesthetics. In Majetschak, S.&Weiberg, A. (Eds.), Aesthetics today: contemporary approaches to the aesthetics of nature and of arts (pp. 35-50). Berlin, Boston: De Gruyter. doi: 10.1515/9783110540413.
Yelmen, F. (2019). “Seramik Tasarımında Gestalt’in İzleri: Algıda Tamamlama İlkesi Ve “Kaplar Saklar” Serisi Örneği”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 96, 361-382.
Zumthor, P.(2006). Atmospheres: Architectural Environments, Surrounding Objects. Basel, Switerland: Birkhäuser.