Zeren TANINDI

7132

TOPKAPI SARAYI KİTAP HAZİNESİ'NİN NADİDE ESERLERİNDEN BİR DİĞERİ: HAZİNE 2166 NUMARALI SAFEVÎ ALBÜMÜ HAKKINDA

Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi'nde albüm olarak bilinen kitaplar zengin bir koleksiyon oluşturur. Yaprak sayısı 1-199 arasında değişen bu eserlerin sayısı, bin yüz civarındadır ve kırk dokuzu tasvirlidir. Bunlar Osmanlıların ve Safevîlerin kitap sever sultanları, şehzadeleri veya bürokratları için hazırlanmış, içinde İslam dünyasının üstat sanatkârlarının yaptığı inanılmaz zarifl ikte ve ihtişamda hat, tasvir, tezhip, halkâr, aks, kâğıt oyma örneklerini barındıran, sultanî kitaplardır. Saray albümlerinin çoğu codicology bakımından problemler içerir. Hazine 2166 numaralı albüm de bunlardan biridir. Eserde Ali Rıza el-Tebrizi'nin hat çalışmaları, Ali Rıza, Aga Riza-i Abbasi, Şeyh Muhammed'in imzalı resimleri vardır. Bu albüm Ali Rıza el-Tebrizî'nin kütüphane müdürlüğü sırasında, Kazvin, Herat ve Meşhed'de çalışmış yetenekli kitap sanatçılarının çalışmalarının bir araya toplandığı Isfahan saray nakkaşhanesinde, 1598-1600 arasında hazırlanmış olmalıdır.

Another Distinguished Manuscript from the Book Treasury of Topkapı Saray: The Safavid Album Hazine 2166

The collected works known as "albums" at the Topkapı Saray MuseumLibrary constitute a rich collection. The number of these albums, arearound 1100, 49 of which are illustrated and have sometimes up to 199folios. They are royal works prepared for the Ottoman and Safavid bibliophilesultans, princes or bureaucrats, boasting astonishingly graceful andbrilliant examples of calligraphy, illustration, illumination, halkâr, aks andfi ligree by master artists of the Islamic world. Most of these palace albumsare problematic in terms of codicology, where Hazine 2166 album is oneof them. This album contains Ali Rıza al-Tabrizi's works of calligraphy,along with signed illustrations by Ali Rıza, Aga Rıza-i Abbasi and ShaykhMuhammad. Hazine 2166 is thought to have been prepared in Isfahancourt workshop where the works of talented calligraphers who were activein Qazvin, Herat and Mashhad were gathered under the direction of AliRıza al-Tabrizi around 1600.
PDF

___

  • Anadol, Ayşen (Ed.), Louvre Koleksiyonlarından Başyapıtlarla. İslam Sanatının 3 Başkenti, İstanbul, Isfahan, Delhi, İstanbul 2008.
  • Arts de I'Islam des origines a 1700 dans les collections publiques françaises, Orangerie des Tuileries, Paris 1971.
  • Aslanapa, Oktay, "Türkische Miniaturmalerei am Hofe Mehmet des Erobers in İstanbul", Ars Orientalis, S.I, 1954, s.77- 84.
  • Atasoy, Nurhan, "Four İstanbul Albums and some Fragments from Fourteenth Century Shah-namehs", Ars Orientalis, C. VIII, 1970, s. 19-48.
  • Atasoy, Nurhan, "Some Designs and Sketches in Two Topkapı Albums (H.2152 and 2153)", Journal of Reginal and Cultural Institute, C. III/1-2,1970, s. 16-20.
  • Atbaş, Zeynep, "Dağılmış Bir Safevî Murakkasının, 18.Yüzyıla Ait Bir Osmanlı Murakkasında Değerlendirilişi", Gelenek, Kimlik, Bireşim: Kültürel Kesişmeler ve Sanat. Günsel Renda'ya Armağan, haz. Zeynep Y. Yamanlar ve Serpil Bağcı, Hacettepe Üniversitesi Basımevi, Ankara 2011, s.51- 60.
  • Atbaş, Zeynep, "Osmanlı Aydını Mehmed Emin Efendi ve Murakkaları", 14th International Congress of Turkish Arts. Paris Collége de France 19-21 September 2011, ed.Frédéric Hitzel, Paris 2013, s.117-126.
  • Atbaş, Zeynep, "Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Resimli Murakka Koleksiyonu", Saray Albümleri (baskıda). Bağcı, Serpil - Filiz Çağman - Günsel Renda - Zeren Tanındı, Osmanlı Resim Sanatı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayını, İstanbul 2012 (2.bas).
  • Bağcı, Serpil, "Presenting Vassal Kalender's Works: The Prefaces of the Three Ottoman Albums", Muqarnas, C.30, 2013, s. 255-313Canby, Sheila R., The Rebellious Reformer. The drawings and paintings of Rıza-i 'Abbasi of Isfahan, Azimuth Edition, London 1996.
  • Canby, Sheila R., Shah 'Abbas. The Remarking of Iran, The British Museum Press, London 2009.
  • Çağman, Filiz, "Glimpses into the Fourteenth-Century Turkic World of Central Asia: The Paintings of Muhammad Siyah Qalam", Turks. A Journey of Thousand Years, Between, 600-1600, ed. David J. Roxburgh, London 2005, s.148-190.
  • Çağman, Filiz, Kat'ı. Osmanlı Dünyasında Kâğıt Oyma Sanatı ve Sanatçıları, Vehbi Koç Vakfı, Aygaz yayını, İstanbul 2014. Çağman, Filiz - Zeren Tanındı, Topkapı Sarayı. İslam Minyatürleri, Tercüman Yayınları, İstanbul 1979.
  • Çağman, Filiz - Zeren Tanındı, Topkapı: The Albums and Illustrated Manuscripts, ed. And expanded by J.M. Rogers, Thames and Hudson, London 1986.
  • Çağman, Filiz - Zeren Tanındı, "Osmanlı Safevî İlişkileri (1578-1612) Çerçevesinde Topkapı Sarayı Müzesi Elyazmalarına Bakış", Aslanapa Armağanı, İstanbul 1996, s.61-62.
  • Çağman, Filiz - Zeren Tanındı, "Firdevsi'nin Şahnâmesi'nde Geleneğin Değişimi", Journal of Turkish Studies. Türklük Bilgisi Araştırmaları. In Memoriam Şinasi Tekin, III, eds.Y.Dağlı, Y.Dedes, S.Kuru, S.32/1, 2008, s.143-167.
  • Çelik, Zeynep, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi'ndeki H.2155 Numaralı Murakka, Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul 2003.
  • Ettinghausen, Richard, "Some Paintings in Four İstanbul Albums", Ars Orientalis, I, 1954, s.91-103.
  • Fetvacı, Emine, " The Album of Ahmed I", Ars Orientalis, C. 42, 2012, s.127-138.Grube, Ernst J. - Eleanor Sims (eds), Between China and Iran. Paintings from Four İstanbul Albums, New York 1985.
  • Hubbard, Isabel, "Ali Riza-i Abbasi, Calligrapher and Painter", Ars Islamica, C.IV, 1937, s.282-291.
  • İpşiroğlu, Mazhar Ş. - Sabahattin EYÜBOĞLU, Fatih Albümüne Bir Bakış. Sur I'album du Conquérant, İstanbul 1955.
  • İpşiroğlu, Mazhar Ş., Siyah Qalem. Vollständige Faximile Ausgabe der Blätter des Maisters Siyah Qalem aus dem Besitz des Topkapi Sarayi Müzesi, İstanbul und Freer Gallery of Art Washington, Graz 1976.
  • İpşiroğlu, Ş. Mazhar, Meisterwerke aus dem Topkapı. Gemalde und Miniaturen, Fribourg 1980.
  • Kahraman, Seyit Ali - Yücel Dağlı (haz.), Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi, İstanbul, 1, İstanbul 2008.
  • Kamada, Yumiko "A Taste for Intricacy: An Illustrated Manuscript of Mantiq al-Tayr in the Metropolitan Museum of Art", Orient, C.XLV, 2010, s.129-176.
  • Karatay, Fehmi E., Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Farsça Yazmalar Katalogu, İstanbul 1961.
  • Karatay, Fehmi E., Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Arapça Yazmalar Katalogu, C.I, İstanbul 1962.
  • Kundak, Ali N., Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesindeki H.2135 Numaralı Murakka, Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul 2004.
  • Kundak, Ali N., "An Otoman Album of Drawings Including European Engravings (TSMK. H.2135)", Thirteenth International Congress of Turkish Art , eds. Geza David ve Ibolya Gerelyes, Budapest 2009, s.423-437.
  • Lentz, Thomas W., Painting at Herat under Baysunghur Ibn Shahrukh, Ph.D. diss., Harvard University, 1985Loehr, Max, "The Chinese Elements in Istanbul Miniatures", Ars Orientalis, S.I, 1954, s.85-89.
  • Mahir, Banu, "XVI.Yüzyıl Osmanlı Nakkaşhanesinde Murakka Yapımcılığı", Uluslararası Sanat Tarihi Sempozyumu, Prof. Dr.Gönül Öney'e Armağan, 10-13 Ekim 2001, Bildiriler, İzmir 2002, s.401-417.
  • Mahir, Banu, "Album H.2169 in the Topkapı Palace Museum Library", Thirteenth International Congress of Turkish Art, eds. Geza David ve Ibolya Gerelyes, Budapest 2009, s.465-476.
  • Milstein, Rachel - Karin Ruhrdanz - Barbara Schmitz, Illustrated Manuscript of Qisas al-Anbiya, Costa Mesa 1999.
  • Minorsky, V., Calligraphers and Painters: A Treatise by Qadi Ahmad, Son of Mir-Munshi (circa A.H.1015/A.D. 1606), Washington D.C. 1959.
  • Mustafa 'Âli, Menakıb-ı Hünerveran, İstanbul 1926. Ocak, Ahmet Y., Osmanlı İmparatorluğu'nda Marjinal Sûfîlik:Kalenderîler (XIV-XVII. Yüzyıllar), TTK yayını, Ankara 1992.
  • Robinson, Basil W., Descriptive Catalogue of the Persian Paintings in the Bodleian Library, Oxford 1958.
  • Robinson, Basil W., "Muhammadi and the Khurasan Style", Iran, C:XXX, 1992, s.17-29.
  • Roxburgh, David J., 'Our Works Point to Us': Album Making, Collecting, and Art (ca.1427-1565) under the Timurids and Safavids, Ph.D. diss.,University of Pennsylvania, 1996.
  • Roxburgh, David, The Persian Album 1400-1600. From Dispersal to Collection, Yale University Press, New Haven and London, 2005.
  • Sakisian, A., La Miniature persane du XII-XVIII siècle, Paris 1929.
  • Saray Albümleri: Hazine 2153, 2160 (baskıda)Semsar, Muhammad H., Golestan Palace Library. A Portofolio of Miniature Paintings and Calligraphy, Tahran 2000.
  • Simpson, M. Shreve, Sultan Ibrahim Mirza's Haft Awrang.A Princely Manuscript from Sixteenth Century Iran, Yale University Press, New Haven and London 1997.
  • Soucek, Priscilla, "Ali-Reza Abbasi", Encyclopaedia Iranica , C.I, 1985, s.880.
  • Soudavar, Abolala, Art of the Persian Courts, Rizzoli Publication, New York 1992.
  • Stchmitz, Barbara, Miniature Painting in Herat, 1570-1640. Phd. thesis, University of New York 1981.
  • Stchoukine, Ivan Les peintures des manuscrits de Shah Abbas Ier a la fin des Safavis, Paris 1964.
  • Stchoukine, Ivan, Les Peintures des Manuscrits de la 'Khamseh' de Nîzamî au Topkapı Sarayı Müzesi d'Istanbul, Paris 1977.
  • Sugimura, Toh, The Chinese Impact on Certain Fifteenth Century Persian Miniature Paintings from the Albums (Hazine Library nos. 2153, 2154, 2160) in the Topkapı Sarayı Museum, Istanbul, Ph.D. diss., University of Michigan, 1981.
  • Tanındı, Zeren, "Safavid Bookbinding", Hunt for Paradise. Cout Arts of Safavid Iran 1501-1576, eds. Jon Thompson ve Sheila R.Canby, Skira Publication, Milan 2003, s.155-183.
  • Tanındı, Zeren, "Başlangıcından Osmanlıya Tezhip Sanatı", Hat ve Tezhip Sanatı, haz. Ali Rıza Özcan, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayını, İstanbul 2009, s.243-281.
  • Tanındı, Zeren, "Kuran-ı Kerim Nüshalarının Ciltleri ve Tezhipleri", 1400.
  • Yılında Kuran-ı Kerim. Türk ve İslam Eserleri Müzesi Kuran-ı Kerim Koleksiyonu, İstanbul 2010, s.90-121.Tanındı, Zeren, "Üslûp Yansımaları: Ressam Rıza", Gelenek, Kimlik, Bireşim: Kültürel Kesişmeler ve Sanat. Günsel Renda'ya Armağan, haz. Zeynep Y. Yamanlar ve Serpil Bağcı, Hacettepe Üniversitesi Basımevi, Ankara 2011, s.221-228.
  • Tanındı, Zeren, "Safevî, Özbek ve Osmanlı İlişkisinin Kitap Sanatına Yansıması: Bir Saray Albümü ve Şeyhzâde Nakkaş", Filiz Çağman'a Armağan (baskıda) The Metropolitan Museum of Art. Islamic World, New York 1987.
  • Togan, Zeki V., "Topkapı Sarayında Dört Cönk", İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, S.I, 1953-54, s.73-89.
  • Tombuloğlu, Şerife, Topkapı Sarayı Müzesi'nde H.2148 No.lu Albümdeki Avrupa Konulu Resimler, Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara 2003.
  • Uluç, Lale, Türkmen Valiler, Şirazlı Ustalar, Osmanlı Okurlar. XVI. Yüzyıl Şiraz Yazmaları, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2006.
  • Vasilyeva, Olga V., A String of Pearls. Iranian Fine Books from the 14th to the 17th century in the National Library of Russia Collections, Saint Petersburg 2008.
  • Vasilyeva, Olga V., "Gild-Stamped Bindigs of the Last Quarter of the Sixteenth Century and the Qazvin Workshop", Manuscript Orientalia, C.15, 2009, s.38-56.
  • Welch, Anthony, "Painting and Patronage Under Shah Abbas I", Studies on Isfahan: Proceedings of the Isfahan Colloquium, part 2, ed.Renata Holod, Iranian Studies, S.7, Summer-Autumn 1974, s.467-509.
  • Yamanlar, Minako M., "Saray Albums: Introduction and Research", Keio University Bulletin of Language and Culture 30 (1998): 301-12 (Japonca). David Roxburgh, Prafacing the Image. The Writting of Art History in the Sixteenth - Century Iran, Brill, Leiden, Boston, Köln 2001.
  • Yamanlar, Minako M., "Semi-circular Images from the Saray Albums: East-West Cultural Traces found on Harnesses", Ryukoku University Intercultural Studies, no.13 (2009): 3-14 (Japonca).
  • Yoshifusa, Seki, "Notes on the calligraphic pieces and paintings in the two Albums belonging to Sultan Yaqub", Nameh-ye Baharestan 17 (2010-2011), s.31-56 (Farsça).
Sanat Tarihi Yıllığı-Cover
  • ISSN: 0579-4080
  • Yayın Aralığı: Yıllık
  • Başlangıç: 1964
  • Yayıncı: İstanbul Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

ORTA KARADENİZ'İN SAVUNMASINDA STRATEJİK ÖNEME SAHİP BİR KALE: NİKSAR KALESİ

Sevgi PARLAK

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MERKEZ KAMPÜSÜ'NDE BULUNAN TAŞ ESERLER

Ayşe Denknalbant ÇOBANOĞLU, Akın TUNCER, Sevgi PARLAK, Ü. Melda ERMİŞ

EMİNÖNÜNÜ MUHSİNZADE (MUHSİNOĞLU) HANI

N. Çiçek HARMANKAYA AKÇIL

TOPKAPI SARAYI KİTAP HAZİNESİ'NİN NADİDE ESERLERİNDEN BİR DİĞERİ: HAZİNE 2166 NUMARALI SAFEVÎ ALBÜMÜ HAKKINDA

Zeren TANINDI