Gaziantep Arkeoloji Müzesi‘nde Bulunan Yayımlanmamış Kurşun Mühürlerden Bir Seçki: Devlet Görevlileri Tarafından Darp Edilmiş Olanlar

Fırat nehrinin batı kıyısında, Samsat’a yakın stratejik bir noktada bulunanGaziantep şehri ticaret yolları bakımından da önemli bir noktada yer almaktadır.Müze’de yaklaşık olarak 120 mühür bulunmaktadır1 Mühür sahipleri arasında doğrudanmerkezi idareye bağlı olanlar ile bölgesel sivil yöneticiler, askeri yöneticiler,din adamları ve özel kişilere ait mühür örneklerine de sıklıkla rastlanmaktadır. Bumakalede sadece merkeze bağlı devlet görevlilerine bağlı olan mühürlerden birseçki sunulması amaçlanmıştır. Bu örnekler günümüze kadar çıkmış yayınlardaözellikle paralellerine az rastlananlar arasından seçilmiştir. Mühürlerin, grekçebüyük harf yazıları Athena yazı karakterinde, küçük harfler ise Grekçe Unicodekarakteriyle yazılmıştır. Katalog düzeninin bir satırı da mühür için önerilen tariheayrılmıştır. Bunun sonrasında katalog obverse (obv.: ön yüz), reverse (rev.:arkayüz) olarak verilmektedir. Bilinenin tekrarından kaçınılması amacıyla grekçe kitabelerin İngilizceye çevrimi bir çok uluslararası yayında da olduğu gibi gözardıedilmiştir, ancak unvan ve görevler için dipnotlar eklenmiştir. Yapılan çalışmalardaeserlerin buluntu yerleri tüm Anadolu müzelerinde olduğu gibi genel olarak bellideğildir. Buluntu yeri belli olan bir grup (1.6.92’den 10.6.92’ye dek olan toplam10 mühür) aynı boulloterion ile basılmış olmalıdır. Bu grubun buluntu yeri olarakmüzeye sıklıkla eser getirilen nekropolis alanı olan Kurtini olması burada bir özelarşivin bulunması olasılığını akla getirdiği için ilgi çekicidir.

Anahtar Kelimeler:

Kurşun mühür, Gaziantep, devlet görevlileri, Bizans mühürleri, sicilografi

A Selection of Unpublished Lead Seals from the Gaziantep Archeological Museum: Seals Issued by State Officials

Gaziantep had a permanent role in trade routes, its proximity to Samasota andsetting on the west of Euphrates was also played an important role. GaziantepArcheological Museum has 120 seals, including the seals belong to state officials,provincial and military officials, ecclesiastical seals and anonymous seals. In thepresentation of the seals we used Athena font for capital letters and Greek Unicodein small letters. Besides, a line in the catalogue dedicated to the proposed datefor the seal. Since we avoid to repeat the well known fact we avoid to translatethe Greek insciption into English, but instead we put a footnotes for the titles anddignities. Unfortunately, as always the case in Anatolian museums we do not haveany answer for the finding places of the seals, since most of them bought or confiscatedby the museum is also applicable for Gaziantep Museum. Only we havean idea the inventory numbers (1.6.92 to 10.6.92) most probably struck with thesame boulleterion. According to the museum records these seals came from thenecropolis area known as Kurtini and one may consider the existence of a privatearchive in the same spot.

Keywords:

Lead Seal, Gaziantep, state officials, Byzantine seals, sigillography,

PDF

___

Cheynet, J.Cl., “Sceaux byzantins des musees d’Antioche et Tarse”, Travaux et Memoirs, 12, 1994, pp. 391-478.
Cheynet, J.Cl., “Les sceaux byzantins du musee de Manisa”, Revue des Etudes Byzantines, 56, 1998, pp. 261-267.
Cheynet, J.Cl., “Les sceaux de a collection Khoury”, Revue de Numismatique, 159, 2003, pp. 419-456.
Cheynet, J.Cl. – D. Theodoridis, Sceaux Byzantins De La Collection D. Theodoridis, Les sceaux patronymiques, CNRS, Monographies 33, Paris, 2010.
Cheynet, J.Cl. – E. Erdoğan – V. Prigent, “Les Sceaux Byzantins du Musee d’Adıyaman”, Studies in Byzantine Sigillography, 12, (Ed. J.Cl. Cheynet and C. Sode), De Gruyter, 2016, pp. 93-140.
Cheynet, J.Cl. – E. Erdoğan – V. Prigent, “Sceaux des Musees de la Turquie Orientale: Karaman, Nevsehir, Malatya, Maras”, Revue des Etudes Byzantines, 74, 2016, pp. 287- 326.
Cheynet, J.Cl. – M. Campagnolo-Pothiou, Sceaux de la Collection George Zacos au Museee d’Art et d’Historie de Geneve, Milan, 2016.
Grünbart, M., “Die Familie Apokapes im Lichte neuer Quellen”, Studies in Byzantine Sigillography 5, 1998, pp. 29-42.
Jordanov, I., Corpus of Byzantine Seals From Bulgaria, Volumes 1-3, Sofia, 2003.
Konstantinopoulos, K.M., Byzantiaka Molydouboulla tou en Athenais Ethnikou Nomismatikou Mouseiou, Athens, 1917.
Michael Attaleiates, The History, translated by Anthony Kaldelis and Dimitris Krallis, Dumbarton Oaks Medieval Library 16, 2012.
Münz-Zentrum, Auktion 68, (25-27 April 1990).
Polemis, D.I., The Doukai: A Contribution to Byzantine Prosopography, Athlone, California, 1968.
The Alexiad of Anna Komnena, translated by E.R.A Sewter, Penguin Books, London, 1969.
Seibt, W., Die Byzantinischen Bleisiegel in Österreich, Teil.1, Vienna, 1978.
Seibt, W. – M.L. Zarnitz, Das Byzantinische Bleisiegel als Kunstwerk, Vienna, 1997.
Sode, C., Byzantinische Bleisiegel in Berlin, II, Bonn, 1997.
Wassiliou, A.K. – W. Seibt, Die byzantinischen Bleisiegel in Österreich, 2, Zentral-und Provinzialverwaltung, Österreichische Akademie der Wissenschaften, Vienna, 2004.
Wassiliou, A.K., “Siegel in Kopie und Falschung”, Kopie und Falschung, Ed. by Christian Gastgeber, Graz, 2001, pp.125-152.
http://doaks.org/resources/seals (Online Catalogue of Byzantine Seals from Dumbarton Oaks Collection)
http://blog.pbw.cch.kcl.ac.uk/contact/ (Prosopography of the Byzantine World)
http://www.metropolitan.org/art/collection/search/466046
http://www.perseus.tufts.edu/hopper/