“EŞYA KÜTÜPHANESİ” VE “BEBE DÖNÜŞÜM”: TÜRKİYE’DE KÜLTÜRE DAYALI PAYLAŞIM SERVİS SİSTEMLERİ ÖRNEKLERİ
Günümüzde dünya üzerinde geniş ölçüde kullanımı olan değer birimi üzerinden alışverişe dönük ekonomik modele alternatif olarak farklı yaşam pratikleri ortaya çıkmaktadır. Bu sürdürülebilir alternatif modellerinin odak noktaları çevreci üretim yöntemlerinden radikal farklılıklar öneren tüketim biçimlerine kaymıştır. Bu noktada, sürdürülebilirlik potansiyeli nedeniyle ürün-hizmet sistemleri popülerleşmiş ve konuyla ilgili pek çok akademik analiz yapılmıştır. Paylaşmak, çocuklukta öğrenilen bir alışkanlık olup geleneksel olarak Türkiye kültürünün bir parçası haline gelmiştir. Türkiye’de paylaşma ritüelleri pek çok farklı biçimlerde pratiğe dökülmektedir. Bu araştırmada, dijital teknolojinin yardımı ile sistematik bir hizmet tasarımı sunabilen Türkiye’deki iki ürün paylaşım sistemi olan Eşya Kütüphanesi ve Bebe Dönüşüm girişimlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu iki girişim, paylaşım ağı yaratması sayesinde büyük şehirlerde de temel paylaşım ruhu ve alışkanlığının yaşamasını sağlamaktadırlar.
“LİBRARY OF STUFF” AND “BEBE DÖNÜŞÜM”: CULTURE-BASED SHARİNG SYSTEM EXAMPLES İN TURKEY
Today, the focus of research for alternative life practices criticizing the existing economic model based on consumption; shifted from production methodologies to changing consumption patterns. In this back-ground, due to its potential of sustainability, product service systems have become popular and have been analysed by many engineering and design academics.Sharing, a habitual act that is learnt in childhood is blended in Turkish culture. Many sharing rituals have still been practiced in Turkish society in many different forms. In this study, we aimed to exemplify the formalization of daily sharing routines by bringing two product sharing service cases of Turkey into light. By designing a more systematic sharing service with the help of digital technologies, Library of Stuff and Baby Stuff Freecycle initiatives indicate that sharing can be alive even in the big cities.
___
- Albinsson, P. A. & Perera, Y., (2012). Alternative Mar-ketplaces in 21st century. Journal of Consumer Behavi-our, 11, 303-315.
- Altun, D. A. (2010). Kapalı Konut Siteleri ve ‘Mahalle’ Kavramı. İdealKent, 2, 216-244.Belk, R. (1988). Possessions and the Extended Self. Journal of Consumer Research, 15, September.
- Belk, R. (2007). Why Not Share Rather Than Own? The Annals of the American Academy, 611, 126-140.
- Berger, T., Frey, C. B. (2016). Structural Transforma-tion in OECD: Digitalisation, Deindustrialisation and the Future of Work. (OECD Social, Employment and Migrati- on Working Papers, No. 193). OECD Publishing, Paris.
- Briceno, T., Stagl, S. (2006). The role of social pro-cesses for sustainable consumption, Journal of Cleaner Production, 14,1541-1551.
- Bowles, S. & Choib J.K. (2013). Coevolution of farming and private property during the early Holocene, Pro- ceedings of the National Academy of Sciences, 110, 22, 8830–8835.
- Botsman, R. & Rogers Roo, (2015). What Is Mine Is Yours, The Rise of Collaborative Consumption. Harper Business.
- Ceschin, F. (2012). Sustainable product-service sys-tems: Between strategic design and transition studies. (PhD Dissertation). Politecnico di Milano, Department of INdustrial Design, Arts, Communication and fashion (IN-DACO).
- Chang, J.H. & Huynh, P. (2016). ASEAN in transforma-tion: the future of jobs at risk of automation. ILO-Report. Retrieved from https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/---act_emp/documents/publicati-on/wcms_579554.pdf
- Chaudary, S. P. (2015). Platform Scale. Platform Thin-king Labs Pte. Ltd.
- Codagnone C.& Martens B. (2016). Scoping the Sha-ring Economy: Origins, Definitions, Impact and Regula-tory Issues. (Institute for Prospective Technological Stu- dies Digital Economy Working Paper 2016/01).
- Cooper, T. (2005). Slower Consumption Reflections on Product Life Spans and the “Throwaway Society”. Journal of Industrial Ecology, 9, 51-67
- Costanza, R., G. Alperovitz, H. E. Daly, J. Farley, C. Franco, T. Jackson, I. Kubiszewski, J. Schor, & P. Vic-tor. (2012). Building a Sustainable and Desirable Eco- nomy-in-Society-in-Nature. United Nations Division for Sustainable Development: New York.
- Coyne, R. (2005). Cornucopia Limited: Design and dis-sent on the internet. Cambridge, MA: MIT Press.
- Ehrenfeld, J. (2001). Designing ‘Sustainable’ Produ-ct/Service Systems. Ecodesign 2001: 2nd International Symposium on Environmentally Conscious Design and Inverse Manufacturing, Tokyo.
- Elmasoğlu, K. (2017). Tüketim kültüründe etkili bir araç olarak reklamın işlevlerine dair genel bir değerlen-dirme. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2, 4, 27-42.
- Furby, L. (1978). Sharing: Decisions and moral judg-ments about letting others use one’s personal possessi-ons. Psychological Reports, 93, 595-609.
- Gould, R. A. (1982). To have and have not: The ecology of sharing among hunter-gatherers. In N. M. Williams & E. S. Hunn (Eds.), Resource managers: North American and Australian hunter-gatherers, CO: Westview.
- Graeber, D. R. (2013). Debt: The First 5000 Years. Bro- oklyn, N.Y.: Melville House.
- Güngör, N. (2011). İletişim: Kuramlar ve Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Hamari, J. et al. (2016). The Sharing economy: Why people participate in Collaborative Consumption. Jour-nal of the Association of Information Science and Tech-nology, 67, 9, 2047–2059.
- Hunt, R. (2016, Jan 21). What are the 10 biggest global challenges? Retrieved from https://www.weforum.org/agenda/2016/01/what-are-the-10-biggest-global-chal-lenges/
- Magyar, J. (2016, Jan 22). Will the fourth Industrial Revolution Improve the State of the World? Retrie-ved from https://www.weforum.org/agenda/2016/01/will-the-fourth-industrial-revolution-improve-the-sta-te-of-the-world/
- Kaya, E. (2017). Kentleşme ve Kentlileşme, İşaret. ya-yıncılık, İstanbul.
- Kellekçi L. Ö. & Berköz, L. (2006). Konut ve Çevresel Kalite Memnuniyetini Yükselten Faktörler. İtüdergisi/a, mimarlık, planlama, tasarım, 5, 2, 1, 167-178.
- Manzini, E. (2006). Design for sustainability. How to design sustainable solutions. Retrieved from http://www.sustainable-everyday-project.net/
- Manzini E. & Jegou, F. (2008). Collaborative Services| Social Innovation and Design for Sustainability. POLI.de-sign:Milan.
- Mont O., Dalhammar C. & Jacobsson N. (2006). A new business model for baby prams based on leasing and product remanufacturing. Journal of Cleaner Producti-on, 14, 1509-1518.
- Mont, O. & Plepys, A. (2008). Sustainable consumpti-on progress: should we be proud or alarmed? Journal of Cleaner Production, 16, 531-537.
- Murdvee, M. ( 2009) . Social Exchange. Retrieved from h t t p s : / / w w w . t t u . e e / p u b l i c / m / m a r t - m u r d v e e / EconPsy/5/6._EconPsy_-_Social_exchange.pdf
- Pektaş, H. & Dengin, S. (2012). İkinci El Giysi Pazarları ve Türkiye’deki Durumu, 1. Uluslararası Moda ve Teks-til Tasarımı Sempozyumu. Akdeniz Üniversitesi/ G.S.F. Moda ve Tekstil Tasarımı Bölümü, Antalya.
- Stobart, J. & van Damme, I. (2010). Modernity and the Second-Hand Trade European Consumption Cultures and Practices, 1700–1900. Palgrave MacMillan, London.
- Şensoy, N. & Karadağ, A. A. (2012). Sosyal Etkileşimin Komşuluk Düzeyinde Geliştirilmesine Yönelik bir Araştır- ma: Ankara TOKİ Atakent Sitesi Örneği. İnönü Üniversi-tesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 2, 6, 279-289.
- Testart, A. (1987). Game sharing systems and kinship systems among hunter-gatherers. Man, 22, 2, 287-304.
- Tonkwise, C. (2007). Practicing sustainability by de-sign: global warming politics in a post-awareness world, Scapes, 6, Fall 2007, 4-14.
- ISSN: 1302-2938
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1999
- Yayıncı: Cordus
Sayıdaki Diğer Makaleler
“EŞYA KÜTÜPHANESİ” VE “BEBE DÖNÜŞÜM”: TÜRKİYE’DE KÜLTÜRE DAYALI PAYLAŞIM SERVİS SİSTEMLERİ ÖRNEKLERİ
Can UÇKAN YÜKSEL, Çiğdem KAYA PAZARBAŞI
ESTETİĞİN İDEOLOJİSİ VE SOSYOLOJİS
ÂDEM İLE HAVVA’NIN YARATILIŞI VE CENNETTEN ÇIKARILIŞ ÖYKÜSÜNÜN MİNYATÜR SANATINA YANSIMALARI