Bu çalışmanın amacı İbnü’l-Arabî’nin din ve inançlara yönelik ifadelerini William Chittick ve Reza Shah-Kazemi’nin perspektifiyle karşılaştırmalı olarak incelemektir. Onun bu konudaki ifadeleri yer yer Hristiyan-Batı eksenli dinî çoğulculuk teorisi kapsamında değerlendirilse de Chittick ve Shah-Kazemi tarafından Kur’ân’ın evrensel mesajı göz önüne alınarak bu ifadeler “evrenselcilik” olarak tanımlanmaktadır. Bu evrenselci yaklaşı-mın temelleri ilahî emrin “ontolojik emir” ve “dinî-şerȋ emir” olarak sınıflandırılmasına ve “islam” kelimesinin “teslimiyet” olan asıl anlamına dayanmaktadır. Chittick ve Shah-Kazemi’nin birçok noktada aynı düşündükleri görülürken, vurguladıkları noktaların ve ulaştıkları sonuçların kısmen farklı olduğu da görülecektir. Bu açıdan  bakıldığında,  İbnü’l-Arabî’nin  diğer  dinlere  yönelik  olumlu  ifadelerinin  hem  vahye  dayanan  dinleri hem de vahye dayanmayan dinleri kapsadığını söylemek mümkündür. Dinî çoğulculuğun önermeleri de göz önüne alınarak İbnü’l-Arabî’nin ifadelerinin incelenmesi onun, Kur’ân’a ve Muhammed Peygamber’e bakışını anlamamıza yardım edecektir.

The purpose of this study is to examine the statements of Ibn al-ʿArabî regarding religions and beliefs through the perspectives of William Chittick and Reza Shah-Kazemi comparatively. Even though his expressions are occasionally elaborated in the light of the theory of the religious pluralism based on Western-Christian thought, by considering the universal message of the Qur’ān Chittick and Shah-Kazemi identify these expressions with “universalism.” This universalist approach bases on the distinction between “ontological will” and “religious will,” and “submission” which is the substance of the term “islam.” While Chittick and Shah-Kazemi agree on issues mostly, it is possible to see that in some sense they differ from each other in their departure points and results. From this perspective, it is going to be seen that Ibn al-ʿArabî’s expressions encompass both the divine religions and other religions which do not have a revelation. To examine Ibn al-ʿArabî’s expressions by taking into account the propositions of the religious pluralism will be helpful to comprehend his outlook on the Qur’ān and the Prophet Muhammad