İnşaat sektörü çalışanlarının işçi sağlığı ve iş güvenliği eğitimleri konusundaki bilinç düzeylerini ölçmeye yönelik bir sektörel araştırma

İşçi sağlığı ve iş güvenliği açısından uzun yıllardır kötü bir profil çizen Türk inşaat sektöründe yaşanan kazaların azaltılmasına yönelik çalışmalarda önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Fakat sektörde yaşanan iş kazalarına bakıldığında, inşaat sektörü genelin içinde hala önemli bir yüzdeye sahiptir. Sektörde meydana gelen ve bu yüksek yüzdeyi oluşturan kazalarda düşük eğitim düzeyine sahip iş gücünün de etkisi vardır. Bu görüşten yola çıkılarak yapılan çalışmada, işçi sağlığı ve iş güvenliği (İSİG) konusu ele alınmış olup, bu çerçevede çok önemli bir yere sahip olan temel işçi sağlığı ve iş güvenliği eğitimi irdelenmiştir. Çalışanların yürürlükte olan mevzuatın getirdiği düzenlemeler ve yükümlülüklere ilişkin ne düzeyde bilgi sahibi olduğu ve algı düzeyleri ile ilgili bir sektör analizi yapılmıştır. Çalışma kapsamında; İzmir (Aliağa), Manisa, Denizli ve Akhisar’da farklı projelerde çalışan 103 şantiye çalışanının anket uygulaması ile İSİG eğitimine yönelik farkındalıkları, bilgi ve ilgi düzeyleri ile İSİG uygulamalarına yönelik yaklaşımları tespit edilmeye çalışılmıştır. Anket sorularına verilen yanıtlar kullanılarak oluşturulan veri seti SPSS programına aktarılarak istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Yapılan ilk analiz olan tek değişkenli (univariate) sıklık analizinde her veri kategorisinin sıklık analizleri yapılmış, elde edilen sonuçlar sıklık tabloları ile gösterilmiştir. Tek değişkenli sıklık analizi sonrasında bağımsız değişkenler arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını anlayabilmek için çapraz tablolama (cross-tabulation) analizleri yapılmıştır. Birbirleri ile anlamlı ilişkisi olan bağımsız değişkenler mercek altına alınarak yorumlanmıştır. Ayrıca katılımcıların anket formlarına verdikleri cevaplar Cronch Alfa testi kullanılarak güven analizine tabi tutulmuştur.

PDF

___

M. Demircioğlu ve T. Centel, İş Hukuku, Beta Yayınları, 9. Baskı, 2003.
Ö. Özkılıç, «İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetim Sistemleri Ve Risk Değerlendirme,» Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Yayınları, Yayın No: 246, 2005.
F. Tanır, «İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği,» İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, Sayı: 17, 2004.
E. Akyiğit, «İş Kanunu Şerhi,» Seçkin Yayınları, Ankara, 2001.
T24 Bağımsız İnternet Gazetesi, «Türkiye ölümlü iş kazalarında dünyada üçüncü, Avrupa’da birinci sırada!,» 6 Nisan 2016. [Çevrimiçi]. Available: http://t24.com.tr/haber/turkiye-olumlu-iskazalarinda- dunyada-ucuncu-avrupadabirinci- sirada,335085. [Erişildi: 3 Şubat 2017].
N. Gülen Targan, «Aktüel Yaşam,» 10 Ocak 2015. [Çevrimiçi]. Available: http://yasamaktuel.com/is-kazasi-vemeslek- hastaliklarinin-sebep-olduguzararlar- 92.html. [Erişildi: 7 Şubat 2017].
M. Tekin, «İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinin Önemi,» Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İşçi Daire Başkanlığı, 1992.
T. Akgemci, «İnsan Kaynakları Yönetiminde Eğitim ve Geliştirme Etkenliğinin Sağlanması,» Verimlilik Dergisi, 1997.
F. Varış, «Eğitim Bilimine Giriş,» Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 1985.
Y. Akyüz, «Türk Eğitim Tarihi,» Kültür Koleji Yayınları, İstanbul, 1993.
N. Deniz, «Global Eğitim,» Türkmen Kitabevi, İstanbul, 1999.
R. Işık, «İş Sağlığı ve Güvenliği için Öğretim,» İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, ÇSGB İSG Genel Müdürlüğü Yayını, Eğitim Özel Sayısı, 2000.
Y. Alper, «İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği ile İlgili Problemlere Genel bir Bakış,» Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İşçi Sağlığı Daire Başkanlığı, s.52, Ankara, 1992.
U. Aydın, G. Karaca, V. Canbey Özgüler ve E. Karaca, «İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının Önlenmesindeki Rolü,» Çimento İşveren Dergisi, cilt 27, no. 4, pp. 24-45, 2013.
J. Lloyd ve J. Mitchinson, Cahillikler Kitabı, İstanbul: NTV Yayınları, Çev.Cihan Aslı Filiz, Emre Ergüven, 2008.
MMO, «İş Sağlığı ve Güvenliği,» [Çevrimiçi]. Available: https://www.mmo.org.tr/sites/default/files/0 173ea48d9567f1_ek_0.pdf. [Erişildi: 20 Ocak 2017].
SGK İstatstik Yıllıkları, «2015 Yılı SGK’nın İş Kazaları Ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri,» [Çevrimiçi]. Available: http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kur umsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari. [Erişildi: 7 Şubat 2017].
E. Hafızoğlu, «Bina Yapımında Yaşanan Kazalar ve Bir Risk Değerlendirme Çalışması,» Yüksek Lisans Tezi, İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2006.
S. Karadağ Erol, «ürk İnşaat Sektörünün İş Güvenliği Açısından Risk Analizi,» Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010.
S. Baradan, Ö. Akboğa, U. Çetinkaya ve M. Usmen, «Ege Bölgesindeki İnşaat İş Kazalarının Sıklık ve Çapraz Tablolama Analizleri,» Teknik Dergi, no. 448, pp. 7345-7370, 2016.
E. Cılga, «İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yeni Dönem,» Mess Mercek, S.34, 108-115, 2004.
A. Yiğit, «İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı,» Aktüel Yayınları, İstanbul, 2005.
U. Şerifoğlu ve S. Kürşat, «İşletmelerde Sağlık ve Güvenlik Kültürünün Oluşturulması; Tepe Yönetiminin Rolü ve Kurum İçi İletişim Olanaklarının Kullanımı,» Yönetim Dergisi, İ.Ü. İşletme İktisadı Enstitüsü Yayını, cilt 18, no. 58, pp. 41-50, 2007.
MYK, «40 Meslekte MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunlu Hale Getirildi,» [Çevrimiçi]. Available: http://www.myk.gov.tr/index.php/tr/haberle r/36-departman3/2005-40-meslekte-mykmesleki- yeterlilik-be. [Erişildi: 20 Ocak 2017].
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 20/06/2012.
28648 Sayılı Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 15/05/2013.
28706 Sayılı Tehlikeli Ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmelik, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 13/07/2013.
ILO, «International Labour Organization,» [Çevrimiçi]. Available: http://www.ilo.org/global/lang-- en/index.htm. [Erişildi: 15 Aralık 2016].
ÇASGEM, «Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi,» [Çevrimiçi]. Available: http://www.casgem.gov.tr/. [Erişildi: 12 Ocak 2017].
ISGÜM, «İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı,» [Çevrimiçi]. Available: http://www.isgum.gov.tr/. [Erişildi: 12 Ocak 2017].
İSGGM, «İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü,» [Çevrimiçi]. Available: http://www3.csgb.gov.tr/csgbPortal/isggm. portal. [Erişildi: 11 Ocak 2017].
«28453 Sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği,» Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 31/10/2012.
E. Babbie, The Basics of Social Research, California: Wadsworth Publishing, 5th Ed, 2010.
J. Healey, Statistics: A Toll for Social Research, California: Wadsworth Publishing, 2011. T. Wei and B. Khoshnevis, “Integration of process planning and scheduling: a review,” Journal of Intelligent Manufacturing, vol. 24, no. 6, pp. 51–63, 2000.