İlaç endüstrisinde uzman sistemler ve uygulamaları

İnsan zekasını ve becerisini her alanda yakalama isteği araştırmaları bu alana yoğunlaştırmıştır. Günümüzde, Yapay Zeka yöntemleri ile çözülmüş bir çok gerçek dünya problemi ve Yapay Zeka' nın bir çok ticari uygulaması vardır. Bu çalışmada, Yapay Zeka' nın en yaygın dalı, Uzman Sistem' ler ve tıp ile farmasotikte uygulamalarından bahsedilmiştir. Buna ilave olarak, farmasotik prosesler için Delphi 'de geliştirilmiş basit ve küçük bir Uzman Sistemin tasarımı ve bilgisayar programı da anlatılmıştır. Bu çalışmanın amacı Uzman Sistem' lere dikkati çekmek ve bu metodu kullanarak farmasotik proseslerin verimliliğini arttırma olasılığını göstermektir.

We always need expert experience, intelligence and ability to solve problem in every area. This necessity makes studies to concentrate about obtaining human experience. Today, there are many real-world problems that are being solved by Artificial Intelligence and many commercial application of Artificial Intelligence. In this study, Expert System that is the most popular branch of Artificial Intelligence and its application in pharmaceutical and medicine is considered. In addition of this, the design and programming of a little and simple expert system developed for pharmaceutical processes has been described. This program is written in Delphi 3. The goal of this study is to pay attention to Expert Systems and to show by using to these methods the increasing possibility of productivity of the pharmaceutical processes.

PDF

___

1. SHREVE, R. Norris., Joseph A., BRINK JR, Kimyasal Proses Endüstrisi 2, Çev., A.İhsan Çataltaş, inkılap Yayınları, İstanbul (1985.

2. SHREVE, R. Norris., Joseph A., BRINK JR, Kimyasal Proses Endüstrisi 1, Çev., A.İhsan Çataltaş, inkılap Yayınları, İstanbul (10-35)1988.

3. HEATON, Alan., An Introduction to Industrial Chemistry 3. Baskı. : Blackie Academic & Professional, London (7-18)1996.

4. TURBAN, Efraim ., Decision Support and Expert Systems. 3. Baskı.: Macmillan Publishing Company,New York(435-675)1995.

5. ALLAHVERDİ, Novruz, " Yapay Zeka Yöntemleri ve Tarımda Uygulamaları",(l-8),http://alaeddin.cc.secuk.edu.tr/~noval/TARIM-98.htm.

6. BOIS, Ph. Du, J.P., BRANS, F., CANTRAINE, B. MARESCHAL, " MEDICIS: An Expert System for . Computer-Aided Diagnosis Using the PROMETHEE Multicriteria Method", European Journal of Operational Research, Sayi:39,, (.284-292)1989.

7. ALLAHVERDİ, Novruz, Süleyman, YALDIZ, "Expert System Application in Medicine and Example of Design of a Pre-Diagnosis Expert System",(l-9) http://alaeddin.cc.secuk.edu.tr/~noval/ESMD.htm.

8. SAUER, Jürgen, Ralf, BRUNS, " Knowledge-Based Scheduling Systems in Industry and Medicine ", Intelligent Systems & Their Application, Ocak-Şubat, (.24-31) 1997.

9. ROWE, Raymond C., Ronald J., ROBERTS, " Artificial intelligence in Pharmaceutical Product Formulation: knowledge-based and expert systems", Pharmaceutical Science & Tecnology Today, Sayı: 1, Temmuz (153-159)1998.

10. YAĞIMLI, Mustafa, Feyzi, AKAR, Delphi 5 Görsel Program Tasarımı. 1. Baskı : Beta Basım A.Ş., İstanbul- 2000.

11. KOBU, Bülent., Üretim Yönetimi 9.Baskı.: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Araştırma ve Yardım Vakfı Yayın No:01, İstanbul (37) 1996.