Farklı ekim derinliklerinin yem bezelyesinin verim ve bazı verim özellikleri üzerine etkileri
Ekim derinliğinin tüm bitkilerde çıkış, verim ve verim özellikleri üzerine önemli etkisi vardır. Bu çalışma farklı ekim derinliğinin yem bezelyesinin verim ve bazı verim özelliklerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma 2005 ve 2006 yıllarında, Konya koşullarında 8 farklı yem bezelyesi hattının 4 farklı ekim derinliğinde (5, 10, 15, 20 cm) ekilmesi ile yapılmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışma kapsamında yem bezelyelerinin çıkış süresi, çıkış oranı, hasada kadar geçen gün sayısı, bitki boyu, alt bakla yüksekliği, ana dal sayısı, bitkide bakla sayısı, baklada tane sayısı, boğum sayısı, bakla eni, bakla boyu, bin tane ağırlığı ve tane verimi incelenmiştir. Bu çalışma ile ekim derinliğinin çıkış süresi, çıkış oranı, bitki boyu, ana dal sayısı, bitkide bakla sayısı, boğum sayısı, bakla boyu ve tane verimi üzerine önemli etkileri olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle, toprak ve çevre koşullarını da dikkate alarak, yüksek tane verimi için uygun ekim derinliği 5 – 10 cm arasında olmalıdır. İki yıllık ortalama tane verimlerine göre Konya ve benzeri koşullarda aynı grupta yer alan hatlardan Hat5, Hat6, Hat7 ve Hat1 kullanılabilir.
Effect of sowing depth on yield and some yield components of pea genotypes
The depth of sowing has a significant effect on the seedling emergence, yield and yield characteristics in the all plants. This study was carried out to determine the effect of different sowing depth on yield and some yield characteristics of feed peas. The study was performed in four different depths (5, 10, 15, 20 cm) of 8 different feed pea lines in Konya conditions in 2005 and 2006. The experiment was arranged according to a randomized complete blocks design with three replications. In this study, number of days to emergence, emergence rates, number of days to harvest, plant height, bottom pod height, number of main braches, number of pods per plant, number of seeds per pod, number of nodes per plant, pod length, pod width, thousand seed weight and seed yield were determined. The results showed that the depth of sowing had a significant effect on the number of days to emergence, emergence rates, plant height, number of main braches, number of pods per plant, number of nodes per plant, pod length and seed yield. Therefore, considering the soil and weather conditions of the region, the appropriate sowing depth for high grain yielding should be between 5 – 10 cm. Line 5, Line 6, Line 7 and Line 1, in the same significance group can be used in Konya and similar conditions according to the two year average seed yields.
___
- S. H. M. Aikins ve J. J. Afuakwa, “Growth
and dry matter yield responses of cowpea to
different sowing depths,” Journal of
Agricultural and Biological Science, cilt 3,
no. 5-6, pp. 50 - 54, 2008.
- M. S. Alam, M. S. Sultana, M. B. Hossain,
M. Salahin ve U. K. Roy, “Effect of sowing
depth on the yield of spring wheat,” Journal
of Environmental Science & Natural
Resources, cilt 7, no. 1, pp. 277-280, 2014.
- A. Özaslan Parlak, H. C. Demiray, B. H.
Hakyemez, M. Parlak ve A. Gökkuş,
“Toprak bünyesi ve ekim derinliğinin çok
yıllık çimin (Lolium perenne) sürme
özelliklerine etkisi,” Türkiye X. Tarla
Bitkileri Kongresi, 13-15 Eylül, cilt 3, pp.
568-573, Konya, 2013.
- M. Yağmur ve D. Kaydan, “The effects of
different sowing depth on grain yield and
some grain yield components in wheat
(Triticum aestivum L.) cultivars under
dryland conditions,” African Journal of
Biotechnology, cilt 8, no. 2, pp. 196-201,
2009.
- K. H. M. Siddique ve S. P. Loss, “Studies
on sowing depth for chickpea (Cicer
arietinum L.), faba bean (Vicia faba L.) and
lentil (Lentil culinaris Medik) in a
Mediterranean-type environment of South western,” Australia. Journal of Agronomy
and Crop Science, cilt 182, pp. 105-112,
1999.
- S. H. M. Aikins, J. J. Afuakwa ve E. O.
Nkansah, “Effect of different sowing depths
on soybean growth and dry matter yield,”
Agriculture and Biology Journal of North
America, cilt 2, no. 9, pp. 1273-1278, 2011.
- H. Alan ve H. Geren, “Bezelye’de (Pisum
sativum L.) farklı ekim zamanlarının tane
verimi ve diğer bazı tarımsal özellikler
üzerine etkisi,” Ege Üniversitesi Ziraat
Fakültesi Dergisi, cilt 49, no. 2, pp. 127-
134, 2012.
- A. Tamkoç, “Kışlık olarak ekilen yem
bezelyesi hatlarının verim ve bazı bitkisel
özellikleri,” Türkiye VII. Tarla Bitkileri
Kongresi, 25-27 Haziran, Cilt 2, pp. 94-97,
Erzurum, 2007.
- A. Tamkoç, A. Üstün, S. Altınok ve E.
Açıkgöz, “Biomass and seed yield stability
of pea genotypes,” Journal of Food,
Agriculture & Environment, cilt 7, no. 1, pp.
140-146, 2009.
- O. Düzgüneş, T. Kesici, O. Kavuncu ve F.
Gürbüz, Araştırma ve Deneme Metotları
(İstatistik Metotları II), Ankara: Ankara
Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları
No:1021, 1987.
- S. A. M. Ali ve A. Y. Idris, “Effect of Seed
Size and Sowing Depth on Germination and
Some Growth Parameters of Faba Bean
(Vicia faba L.),” Agricultural and
Biological Sciences Journal, cilt 1, no. 1,
pp. 1-5, 2015.
- N. Togay, Y. Togay, M. Erman ve B.
Yıldırım, “Kışlık iki bezelye hattı (Pisum sativum ssp. arvense L.)’nda farklı bitki
sıklıklarının bazı tarımsal özellikler üzerine
etkisi,” Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat
Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric.
Sci.), cilt 12, no. 2, pp. 97-103, 2006.
- A. M. Tawaha ve M. A. Turk, “Field pea
seeding management for semi-arid
Mediterranean conditions,” Journal of
Agronomy & Crop Science, cilt 190, pp. 86-
92, 2004.
- A nonim, Yemeklik Tane Baklagiller
Yetiştiriciliği (Bakla Bezelye). Tarım
Teknolojileri.,
http://www.megep.meb.gov.tr/mte_progra
m_modul/moduller_pdf/Yemeklik%20Dan
e%20Baklagiller%20Yeti%C5%9Ftiricili
%C4%9Fi%20(Bakla%20Ve%20Bezelye).
pdf: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, 2013.
[Erişim: 13-Mart-2017].
- A. Uzun, H. Gün ve E. Açıkgöz, “Farklı
gelişme dönemlerinde biçilen bazı yem
bezelyesi (Pisum sativum L.) çeşitlerinin ot,
tohum ve ham protein verimlerinin
belirlenmesi,” Uludağ Üniversitesi Ziraat
Fakültesi Dergisi, cilt 26, no. 1, pp. 27-38,
2012.
- B. Yıldırım, N. Togay, Y. Togay, Y. Doğan
ve A. Tamkoç, “Determining agronomic
properties of some pea genotypes,”
Research Journal of Agriculture and
Biological Science, cilt 1, no. 4, pp. 315-
319, 2005.
- G. Demirci ve S. Ünver, “Ankara
koşullarında bezelyede (Pisum Sativum L.)
farklı ekim zamanlarının verim ve verim
ögelerine etkileri,” Anadolu Dergisi, cilt 15,
no. 1, pp. 49-60, 2005.