Sakarya İlinde Yapılan Toplum Sağlığı Taramalarında Beslenme Alışkanlığının İncelenmesi
Amaç: Çalışmamızda Sakarya İlinde yapılan taramalarda yer alan bireylerde beslenme alışkanlıklarının ve bunun yanı sıra GDO’lu(Genetiği Değiştirlmiş Organizma) ürünlerler açısından bilgi ve davranışlarındaki farkındalığın değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Beslenmenin toplum sağlığındaki önemi açısından bir bilinç ve farkındalık yaratabilmek için SAÜ Tıp Fakültesi Dönem I, II ve III öğrencileri tarafından düzenlenen ‘Diyabet Etkinlikleri’ kapsamında toplumun beslenme alışkanlıklarını tarayan bir anket uygulanarak 115 kişi taranmıştır. Bu anket çalışmasıyla, kahvaltı alışkanlığı, günlük öğün sayısı, beslenme durumu ve tüketilen besin maddelerinin türü, GDO’lu ürün tüketimi, ve bunların insan sağlığı üzerindeki olası etkileri konusunda bilinç ve farkındalık araştırıldı. Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin %79’u hergün kahvaltı yapmaktaydı. %62.6’sı günlük 3-5 öğün sayısına sahipti ve %70’i dengeli beslendiği düşünüyordü. Günlük karbonhidrat tüketimi katılanların %47’sinde 200 gram civarındaydı. %49 katılımcı 100-200 g günlük et tüketmekteydi. Çalışmaya katılan bireylerin %57’si GDO’lu ürün tüketimi konusunda dikkatli olduğunu belirttirken %46.1’inin hangi gıdaların GDO’lu olabileceğine dair bir fikri yoktu. Ayrıca %68’i GDO’lu ürünlerin yol açtığı sağlık sorunları ile ilgili bilgi sahibi olduğunu belirtti. Katılan bireylerin %67’si tüketilen gıdaların bileşenleri ve katkı maddeleri konusunu önemsemekteydi. Sonuç: Çalışmamız, katılan bireylerde büyük oranda beslenme konusunda doğru alışkanlıklar kazanmış olduğu ve günlük öğün sayısını ve içeriğine dikkat ettiğini göstermektedir. Ancak dengesiz beslenen önemli bir kesim olduğu da gözden kaçırılmamalıdır. Eğitim düzeyinin daha sağlıklı beslenme alışkanlıklarının olması, tüketilen gıdaların içerikleri ve katkı maddeleri açısından bir bilincin gelişmesiyle yakından ilgilidir. Dengeli beslenmenin, sağlığın korunması ve çeşitli kronik hastalıkların önlenmesindeki rolünün değerlendirildiği daha geniş popülasyon çalışmaları ile bu farkındalığının yaygınlaştırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
___
- Referans 1. Balcı, K. Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesinde Çalışan Yetişkin Bireylerin Beslenme Durumları ile Uyku Kalitesi Arasındaki İlişikinin Değerlendirilmesi.Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi, Ankara, 2017.
- Referans 2. http://www.who.int/foodsafety/publications/biotech/biotech_en.pdf. (y.y.). Erişim Tarihi: 25 Şubat 2018
- Referans 3.Baysal, A. Genel Beslenme.16. Baskı, Ankara: Hatipoğlu Yayınları.2016.
- Referans 4.Harvey, R. ve Ferrier, D. Lippincott Görsel Anlatımlı Çalışma Kitapları: Biyokimya 2015, 5. baskı. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri.
- Referans 5. Demirci, M. Beslenme. Trakya Üniv. Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü, 2003, Tekirdağ.
- Referans 6. Samur, G. İşçi ve İş Veriminin Geliştirilmesinde Beslenmenin Önemi. İş Hukuku ve İktisat.2002
- Referans 7. tipedu.cumhuriyet.edu.tr/.../GulayKOCOGLU/18Kronikhastaliklarvebeslenme.ppt Erişim Tarihi: 25 Şubat 2018
- Referans 8. Yahia, N., Achkar, A., Abdallah, A. ve Rizk, S. Eating habits and obesity among Lebanese university students. Nutrition Journal, 2008; 7(1), 1–6. doi:10.1186/1475-2891-7-32
- Referans 9. https://www.dicle.edu.tr/Contents/d211ab46-41b0-4c3c-b6d7-ac7e434cfb54.pdf. Erişim Tarihi: 25 Şubat 2018
- Referans 10. Block, G., Azar, K. M. J., Romanelli, R. J., Block, T. J., Palaniappan, L. P., Dolginsky, M. ve Block, C. H. Improving diet, activity and wellness in adults at risk of diabetes: randomized controlled trial. Nutrition & Diabetes, 2016;6(9): e231. doi:10.1038/nutd.2016.42
- Referans 11. Durgun, H. M., Dursun, R., Zengin, Y., Özhasenekler, A., Orak, M., Üstündağ, M. ve Güloğlu, C. (Effect of Body Mass Index on trauma severity and prognosis in trauma patients. Turkish Journal of Trauma and Emergency Surgery. 2016; 22(5), 457–465. doi:10.5505/tjtes.2016.93385
- Referans 12. Peuhkuri, K., Sihvola, N. ve Korpela, R. Diet promotes sleep duration and quality. Nutrition Research, 2012; 32(5), 309–319. doi:10.1016/j.nutres.2012.03.009
- Referans 13. Morselli l, Leproult R, S. K. et al. Role of sleep duration in the regulation of glucose metabolism and appetite. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab., 2010; 24(5), 687–702.
- Referans 14. Ma, Y., Bertone, E. R., Stanek, E. J., et al. Association between eating patterns and obesity in a free-living US adult population. American Journal of Epidemiology, 2013; 158(1), 85–92. doi:10.1093/aje/kwg117
- Referans 15. Kim, S. ve DeRoo, L. Eating patterns and nutritional characteristics associated with sleep duration. Public Health Nutr., 2011; 14(5), 889–895.
- Referans 16. www.who.int/topics/food_genetically_modified/en/. Erişim Tarihi: 25 Şubat 2018
- Referans 17. Koçak, N., Türker, T., Selim, K. ve Hasde, M. T ı p fakültesi ö ğ rencilerinin geneti ğ i de ğ i ş tirilmi ş organizmalar hakk ı ndaki bilgi , tutum ve davran ı ş lar ı n ı n belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 2010; 198–204.
- Referans 18. www.obi.bilkent.edu.tr/bultenorta/Ekoilk21102016.pdf. Erişim Tarihi: 25 Şubat 2018.
- Referans 19. Özdemir, O. ve Duran, M. Biyoteknolojik Uygulamalara ve Genetiği Değiştirilmiş Organizmalara (GDO) İlişkin Tüketici Davranışları. Akademik Gıda, 2010; 8(5), 20–28.
- Referans 20. Haspolat, I. Genetiği değiştirilmiş organizmalar ve biyogüvenlik. Ankara Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi, 2012; 59(1), 75–80.
- Referans 21. Hui, S. kuen A. ve Grandner, M. A. Associations between poor sleep quality and stages of change of multiple health behaviors among participants of employee wellness program. Preventive Medicine Reports, 2015; 2, 292–299.