İNSANİ GELİŞMİŞLİK VE BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: OIC ÜLKELERİ ÜZERİNDE BİR ANALİZ

Birleşmiş Milletler Gelişme Programı (UNDP) tarafından her yıl, yıllık İnsani Gelişme Raporu sunulmaktadır. İnsani Gelişme ile Ekonomik Büyüme arasında bir ilişkinin var olup olmadığı, varsa nasıl ve ne derece bir ilişki olduğu hakkında incelemeler yapılabilmektedir. Yapılan alan yazın araştırmasına göre bugüne kadar OIC ülkelerinin insani gelişme ile büyüme arasındaki ilişkiye dair uzun dönemli ampirik bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada, OIC ülkelerinin 2005-2017 yılları arası panel verileri kullanılarak İnsani Gelişmişlik Endeksleri ile Büyüme arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Çalışmada öncelikle 57 üye ülkeden Suriye, Türkmenistan ve Somali ülkelerinin verileri eksik olması dolayısıyla çıkarılmış olup çalışmada toplamda 54 ülke verileri analize tabi tutulmuştur. Böylece analiz sonuçları daha güvenilir ve sağlıklı yorumlanabiliştir. OIC ülkeleri verileri ile yapılan analiz sonuçlarına göre insani gelişme ile ekonomik büyüme arasında anlamlı bir ilişkiye ulaşılmıştır. 

Relationship between Human Development and Economic Growth

The United Nations Development Program (UNDP) annually presents the annual Human Development Report through which development level for the countries can be measured. There is an imminent relationship between Human Development and Economic Growth at several society levels. Due to the lack of long-term empirical investigation of the such significant relationship: this paper aims to study the relationship between Economic Growth and Human Development.  In the current paper, the relationship between Human Development Index (HDI) and Economic Growth were analyzed using panel data of OIC countries between 2005-2017.The study analyzed 54 OIC member countries, and Syria, Turkmenistan and Somalia were excluded from analysis due to the lack of relevant data. Results of the paper shows that there is a significant relationship between Economic Growth and Human Development in OIC countries.

___

  • Abraham, T.W.,Ahmed, U.A. (2011), EconomicGrowthand Human Development Index in Nigeria: An ErrorCorrection Model Approach, International Journal of Administration and Development Studies, University of Maiduguri, Nigeria, Vol. 2, No. 1, pp. 239-254, ISSN: 2141-5226"
  • Başar, S., Eren, M. ve Eren, M. (2015). Ülkelerin insani gelişmişlik endeksi değişkenlerine göre etkilerinin incelenmesi. International Conference On EurasianEconomies, SESSION 6E: Kalkınma I, 846-854
  • Demir, S. (2006), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, İnsani Gelişme Endeksi ve Türkiye Açısında Bir Değerlendirme, DPT. Ankara
  • Dickey, D. A.,and Fuller, W. A. (1981), ‘Likelihood Ratio Statistics for Auto regressive Time Series with a UnitRoot’, Econometrica, 49(4)
  • Doğan, H.G.,& Gürler, Z. (2013). Türkiye’nin insani gelişme endeksinin analitik olarak değerlendirilmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(2), 69-76.
  • Ercan, Y. Nihal (2002), “İçsel Büyüme Teorisi: Genel Bir Bakış”, Planlama Dergisi, Özel Sayı, DPT’nin Kuruluşunun 42. Yılı, ss. 129-138
  • Grubaugh, S. G. (2015). Economic Growth and Growth in Human Development. Applied Econometric sand International Development 15 (2), 5-16
  • Günsoy, G. (2005), “İnsani Gelişme Kavramı Ve Sağlıklı Yaşam Hakkı”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, s. 35-52
  • Güvenen, O. (1992). Bir istatistikçi gözüyle: insanca gelişme raporu. İnsanca Gelişme Birinci Türkiye Konferansı [Rapor], UNDP, Ankara, 7-8 Eylül.
  • Hicks, D.A. (1997). TheInequality‐Adjusted Human Development Index: A ConstructiveProposal. WorldDevelopment, 25 (8),1283‐1298.
  • Mukherjee, S.,&Chakraborty, D. (2010). “Is ThereAnyRelationshipBetweenEconomicGrowthAnd Human Development? EvidenceFromIndianStates”, MPRA, Paper No. 22997, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/22997/, (23.08.2018).
  • Ramirez, A; Ranis, G andStewart, F (1998). EconomicGrowthand Human Development. QEH WorkingPaper Series - QEHWPS18 Number 18
  • S Nartgün, MA Kösterelioğlu, M Sipahioğlu( 2013)İnsani Gelişim İndeksi Göstergeleri Açısından Ab Üyesi Ve Ab Üyeliğine Aday Ülkelerin Karşılaştırılması,Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
  • Tıraş, H , Ağır, H . (2018). İnsani Gelişmişlik Göstergeleri Açısından İslam İşbirliği Teşkilatı Üye Ülkelerinin Değerlendirilmesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 18 (35), 20-40. Doı: 10.30976/Susead.398254
  • Turan, Türkan (2008), İktisadi Büyüme Teorisine Giriş, İstanbul, Yalın yayıncılık. http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/human_development/_nsani-geli_meendeksleri-ve-goestergeleri--2018-statistiksel-gue.html
  • Uçan, O.,& Koçak, E. (2018). İnsani gelişme endeksi ile büyüme ilişkisi: Pedroni eş bütünleşme örneği [Therelationshipbetweenhumandevelopmentindexandgrowth: An example of Pedronicointegration]. Journal of Politics, Economyand Management, 1(2), 55–61.