Duygu SÖNMEZ DÜZKAYA, Gülçin BOZKURT, Tülay YAKUT

Yoğun Bakımdan Taburcu Olan Tıbbi Teknolojiye Bağımlı Çocuklara Verilen Evde Bakım Hizmetlerinin Değerlendirilmesi

AAmaç: Bu çalışma, bir üniversite hastanesinin Çocuk Yoğun Bakım Ünitesinden taburcu edilen tıbbi teknolojiye bağımlı çocuklara verilen evde bakım hizmetlerini değerlendirmek amacıyla yapıldı. Gereç-Yöntem: Tanımlayıcı tipte gerçekleştirilen araştırmanın evrenini; İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi, Çocuk Yoğun Bakım Ünitesinden taburcu edildikten sonra evde bakılan 42 hasta, örneklemi ise çalışmaya katılmayı kabul eden 30 hasta oluşturdu. Veriler araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan “Veri Toplama Formu” ile elde edildi. Veri toplama formu; hastaların yoğun bakım ünitesine trakeostomi kanül değişimi, nazoduodenal sonda değişimi vb ihtiyaçları nedeniyle getirildiği sırada veya aileler ile yapılan telefon görüşmesi ile araştırmacılar tarafından dolduruldu. Bulgular: Çalışma grubundaki çocukların; ortalama yaşının 85.63±58.40 ay olduğu, %56.7’sinin erkek ve %40’ının nörolojik hastalık tanısı ile takip edildiği saptandı. Yoğun bakımdan taburcu edilen çocukların tamamının trakeostomisi olduğu, %96.7’sinin ev tipi mekanik ventilatör kullandığı ve %93.3’ünün enteral yolla beslendiği belirlendi. Taburcu edildikten sonra hastaların %56.7’sinin yoğun bakıma tekrar yattığı belirlendi. Ailelerin %86.7’sinin evde sağlık hizmetleri koordinasyon merkezine başvurduğu ancak yalnızca %36.7’sinin bu birimlerden destek hizmet aldığı ve alınan hizmetin en çok %23.3 oranında tıbbi tedavi veya izlem olduğu görüldü. Evde bakım hizmetleri ekipleri tarafından; trakeostomi değişimi, trakeostomi bakımı, aspirasyon, nazogastrik/orogastrik sonda takma, idrar sondası takma, egzersiz, vücut bakımı vb. yapılmadığı belirlendi. Ailelerin %93.3’ü evde acil durumlarda geri döndürülemeyecek sorunlar ile karşılaşabileceklerini bildirmiştir. Sonuç: Yoğun bakımdan taburcu edilen tıbbi teknolojiye bağımlı çocuklar evde bakım hizmetleri ekiplerinden yeterince yararlanamamaktadırlar. Bu hastaların evde bakımları aileleri tarafından yapılmaktadır. Tıbbi teknolojiye bağımlı yoğun bakım hastalarına yönelik evde bakım hizmetlerinin geliştirilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Evde bakım, çocuk, tıbbi teknoloji

Evaluation of Home Care Services Given to Medical Technology-Dependent Children That Were Discharged From Intensive Care Unit

Aim: To evaluate home care services given to medical technology-dependent children that were discharged from Pediatrics Intensive Care Unit of a university hospital. Material-Method: The research design was a descriptive study. The target population was 42 patients who were discharged from Pediatric Intensive Care Unit in Istanbul University, Istanbul Faculty of Medicine for home care, and the sample was 30 patients who gave consent for the study. Researchers obtained tha data using the “Data Collection Form”, that was prepared in accordance with the literature. Data collection form; were filled in by the investigators at the time of bringing in the intensive care unit of the patients due to the needs of tracheostomy cannula exchange, nasoduodenal probe replacement etc, or by telephone interview with the families. Results: The mean age in the study group was 85.63±58.40 months, and 56.7% were male, and 40% were followed-up due to neurologic diseases. All children that were discharged from intensive care unit had tracheostomy, 96.7% of patients used home mechanical ventilator, and 93.3% received enteral feeding. Researchers found that 56.7% were rehospitalised in intensive care after discharge from hospital. Although, 86.7% of families applied to home care health services coordination center, only 36.7% received suppport services, and the most services with 23.3% was medical treatment or follow-up. Researchers found that home care service team did not perform practises such as tracheostomy tube change, tracheostomy tube care, suction, nasogastric/orogastric catheter insertion, urinary catheter insertion, exercises, body care. Researchers found that 93.3% of families reported that irreversible problems would be experienced at home in case of emergencies. Conclusion: Medical technology-dependent children who are discharged from intensive care unit can not benefit enough from home care services teams. The families provide the home care of these patients. The development of home care services for intensive care patients dependent on medical technology may be recommended.

Keywords:

Home care, pediatrics, medical technology,

PDF

___

1. Ülgen Tekerek N, Dursun A, Akyıldız BN. Çocuklarda ev tipi mekanik ventilasyon uygulamaları:Erciyes Üniversitesi deneyimi, Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 2017;15 (1):28-33. 2. Preutthipan A. Home mechanical ventilation in children. Indian J Pediatr. 2015;82 (9):852-859. 3. Köroğlu T, Bayrakçı B, Dursun D, Kendirli T, Yıldızdaş D, Karaböcüoğlu M. Çocuk yoğun bakım birimleri için kılavuz:çocuk acil tıp ve yoğun bakım derneği önerileri, Türk Pediatri Arşivi, 2006;41:139-145. 4. Sönmez Düzkaya D, Bozkurt G. Yoğun Bakım Hastasının Evde Bakımı. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 2012;16(1):21-8 5. Aksoy H, Kahveci R, Şencan İ, Kasım İ, Özkara A. Evde bakım hizmetlerine genel bakış ve Türkiye’deki mevcut durum. Turk Med J. 2015; 7(2): 162-168. 6. Lloyd-Owen SJ, Donaldson GC, Ambrosino N, Escarabill J, Farre R, Fauroux B, et al. Patterns of home mechanical use in Europe: Results from the Eurovent survey. Eur Respir J 2005;25(6):1025-31. 7. Garner DJ, Berlowitz DJ, Douglas J, Harkness N, Howard M, McArdle N, Naughton MT, Neill A, Piper A, Yeo A, Young A. Home mechanical ventilation in Australia and New Zealand. Eur Respir J, 2013; 41: 39-45. 8. Nasilowski J, Szkulmowski Z, Migdal M, Andrzejewski W, Drozd W, Czajkowska-Malinowska M, Opuchlik A, Chazan R. Prevalence of home mechanical ventilation in Poland. Pneumonol. Alergol. Pol. 2010;78, 6: 392–398. 9. Oktem S, Ersu R, Uyan ZS, Cakir E, Karakoc F. Karadağ B, Kiyan G, Dagli EE. Home ventilation for children with choronic respiratory failure in Istanbul. Respiration 2008;76;76- 10. Kahn JM, Rubenfeld GD, Rohrbach J, et al. Cost savings attributable to reductions in intensive care unit length of stay for mechanically ventilated patients. Med Care, 2008; 46:1226 –1233 11. Dasta JF, McLaughlin TP, Mody SH, et al. Daily cost of an intensive care unit day: The contribution of mechanical ventilation. Crit Care Med 2005; 33:1266 –1271. 12. National Association for Homecare and Hospice: Basic Statistics About Home Care; Updated 2008. Washington, DC. The National Association for Home Care and Hospice; 2008. 13. Ayar G, Şahin Ş, Uysal Yazıcı M, Gündüz RÇ, Yakut Hİ, Demirel F. Çocuk Hastalarda Evde Bakım Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 2015; 1: 12-17 14. Ottonello G, Ferrari I, Pırroddı IMG, Diana MC, Vılla G, Nahum L, Tuo P, Moscatelli A, Silvestri G. Home mechanical ventilation in children:retrosceptive survey of a pediatric population. Pediatrics International, 2007;49, 801–805. 15. Özer, Ö., Şantaş, F. Kamunun Sunduğu Evde Bakım Hizmetleri ve Finansmanı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2012; 3(2): 96-103. 16. Elias ER, Murphy NA. Home care of children and youth with complex health care needs and technology dependencies. Pediatrics, 2012;129:996-1005. 17. Bakım Hizmetleri Stratejisi ve Eylem Planı (2011-2013). Resmi Gazete, Basım tarihi: 19.01.2011, Bölüm 2;119:6:1. 18. Karataş Z. Evde Bakım Hizmeti Sunan Aile Bireyi Bakıcıların Moral ve Manevi Değerlerinin Başa çıkmadaki Etkisi. Rize Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011, Rize 19. Yılmaz M, Sametoğlu F, Akmeşe G, Tak A, Yağbasan B, Gökçay S ve ark. Sağlık hizmetinin alternatif bir sunum şekli olarak evde hasta bakımı. Istanbul Med J, 2010;11(3):125-132. 20. Sovtic A, Minic P, Vukcevic M, Markovic-Sovic G, Rodic M, Gajic M. Home mechanical ventilation in children is feasible in developing countries. Pediatr Int, 2012;54:676-81. 21. McIntosh J, Runciman P. Exploring the role of partnership in the home care of children with special health needs: Qualitative fi ndings from two service evaluations. Int J Nurs Stud, 2008;45:714-26.