Sağlık Kuruluşlarında Hemşirelerin Hasta Güvenliği İkliminin Değerlendirilmesi

Giriş: Sağlık hizmetlerinde hemşirelerin bakış açısından güvenlik ikliminin değerlendirilmesi, hemşirelik uygulamalarında hasta güvenliğinin iyileştirme alanlarının belirlenmesine yardımcı olur. Amaç: Bu araştırmanın amacı sağlık kuruluşlarında hemşirelerin hasta güvenlik iklimi düzeylerini belirlemektir. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma İstanbul’da üç kamu hastanesinde çalışan 249 hemşire ile gerçekleştirildi. Araştırma verilerinin toplanılmasında Sosyo-Demografik Veri Formu ve Hasta Güvenlik İklimi Ölçeği kullanıldı. Bulgular: Hemşirelerin Hasta Güvenlik İklimi Ölçeği toplam puan ortalaması 3,85 ± 1,11 olarak ortalamanın üzerinde bulundu. Hemşirelerin yaş ve çalışma yılı ile Hasta Güvenliği İklimi Ölçeği puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu belirlendi (p < 0,05). Yirmi beş yaş ve altındaki hemşirelerin hasta güvenliği iklimi düzeyinin 25 yaş üzerindeki hemşirelerden anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu saptandı. Çalışma yılı bir yıldan az olan hemşirelerin hasta güvenliği iklimi düzeyinin diğer gruplardan anlamlı derecede daha yüksek olduğu bulundu. Sonuç: Sonuç olarak, yaş ve çalışma yılı gibi sosyo-demografik özelliklerin hemşirelerin hasta güvenliği iklimi düzeylerini etkilediği görüldü. Hasta güvenliği iklimi oluşturmak için hemşirelere yönelik düzenli eğitimlerin planlanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Hasta güvenliği, hastane, hemşire

Evaluation of Patient Safety Climate from of Nurses in Health Institutions

Introduction: Assessing the safety climate in healthcare from the nurses’ perspective helps to identify areas for improvement of patient safety in nursing practice. Aim: The aim of this study was to determine the patient safety climate levels of nurses in healthcare facilities. Method: This descriptive study was conducted with 249 nurses working in three public hospitals in Istanbul. Socio-demographic Data Form and Patient Safety Climate Scale were used to collect the research data. Results: The mean score of the Patient Safety Climate Scale of nurses was found to be above average as 3.85 ± 1.11. There was a statistically significant difference between the nurses’ age and working years with Patient Safety Climate Scale scores (p < 0.05). The patient safety climate level of nurses aged twenty-five and under was significantly higher than nurses over the age of 25. The patient safety climate level of nurses who worked for less than one year was found to be significantly higher than other groups.). Conclusion: In conclusion, socio-demographic characteristics such as age and working years were found to affect nurses’ patient safety climate levels. It is recommended to plan regular training for nurses to create a patient safety climate.

Keywords:

Hospital, nurse, patient safety,

PDF

___

Abdou, H.A., & Sabre, K.M. (2011). A baseline assessment of patient safety culture among nurses at student university hospital, World Journal of Medical Sciences, 6(1), 17-26.
Akgün, S., ve Al-Assaf, A.F. (2007). Sağlık kuruluşlarında hasta güvenliği anlayışını nasıl oluşturabiliriz? Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 3, 42-47.
Alves, D.F.B., Lorenzini, E., & Kolankiewicz, A.C.B. (2020). Patient safety climate in a Brazilian general hospital. International Journal of Risk & Safety in Medicine, 31(2), 97-106. doi: 10.3233/JRS-191024
Arslan, U. (2020). Nurses and patient safety practices: Detection of awareness, attitude, and application levels. Health Science Journal, 14(2), 1-9.
Ausserhofer, D., Schubert, M., Desmedt, M., Blegen, M.A., De Geest, S., & Schwendimann, R. (2013). The association of patient safety climate and nurse-related organizational factors with selected patient outcomes: A cross-sectional survey. International Journal of Nursing Studies, 50(2), 240-252. doi: 10.1016/j.ijnurstu.2012.04.007
Aydın, S., ve Seren, A.H. (2021). Bir kamu hastanesinde çalışan hemşirelerde güvenlik iklimi algısının belirlenmesi. Fenerbahçe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 241-255.
Ballangrud, R., Hedelin, B., & Hall-Lord, M.L. (2012). Nurses’ perceptions of patient safety climate in intensive care units: A cross-sectional study. Intensive and Critical Care Nursing, 28(6), 344-354. doi: 10.1016/j. iccn.2012.01.001
Belcher, M., & Jones, L.K. (2009). Graduate nurses’ experiences of developing trust in the nurse–patient relationship. Contemporary Nurse, 31(2), 142-152. doi: 10.5172/conu.673.31.2.142
Bölükbaşı, F.B. (2019). Hekim ve hemşirelerde iş tatmini ile hasta güvenliği kültürü algılamaları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Budak, M. (2008). Hasta güvenliği kültürü. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 7, 54-57.
Castilho, D.E.C., Silva, A.E.B.D.C., Gimenes, F.R.E., Nunes, R.D.L.S., Pires, A.C.A.C., & Bernardes, C.A. (2020). Factors related to the patient safety climate in an emergency hospital. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 28, 1-10. doi: 10.1590/1518-8345.3353.3273
Chang, Y.J. (2014). Gender differences in perception of patient safety climate among registered nurses in Taiwan. Applied Nursing Research, 27(1), 56-61.
Choudhry, R. M., Fang, D., & Lingard, H. (2009). Measuring safety climate of a construction company. Journal of construction Engineering and Management, 135(9), 890-899.
Çevik, G. (2018). Hemşirelerin hasta güvenliği tutumunun hasta güvenliği kültürü üzerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Doğan, C. (2019). Dahili klinik hemşirelerinde hasta güvenliği kültürü algısının belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Ekin, B. (2020). Hemşirelerin hasta düşmelerini önleme öz yeterlikleri ve hasta güvenliği kültürünün incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Gehring, K., Mascherek, A.C., Bezzola, P., & Schwappach, D.L.B. (2015). Safety climate in Swiss hospital units: Swiss version of the safety climate survey. Journal of Evaluation in Clinical Practice, 21(2), 332– 338. doi: 10.1111/jep.12326
Glarcher, M., Kaiser, K., Kutschar, P., & Nestler, N. (2022). Safety climate in hospitals: A cross-sectional study on the perspectives of nurses and midwives. Journal of Nursing Management, 30(3), 742-749. doi: 10.1111/jonm.13551
Gurková, E., Zeleníková, R., Friganovic, A., Uchmanowicz, I., Jarošová, D., Papastavrou, E., & Žiaková, K. (2020). Hospital safety climate from nurses’ perspective in four European countries. International Nursing Review, 67(2), 208-217. doi: 10.1111/inr.12561
Henneman, E.A., Gawlinski, A., & Giuliano, K.K. (2012). Surveillance: A strategy for improving patient safety in acute and critical care units. Critical Care Nurse, 32(2), e9-e18. doi: 10.4037/ccn2012166
Jiang, K., Tian, L., Yan, C., Li, Y., Fang, H., Peihang, S., … Liu, M. (2019). A cross-sectional survey on patient safety culture in secondary hospitals of Northeast China. PLoS One, 14(3), e0213055. doi: 10.1371/journal. pone.0213055
Koç, Z., Eraydın, C., ve Tezcan, B. (2020). Hemşirelerin hasta güvenliği kültürü algıları ve etkileyen faktörler, Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(2), 102-109.
Kolankiewicz, A.C.B., Loro, M.M., Schmidt, C.R., Santos, F.P.D., Bandeira, V.A.C., & Magnago, T.S.B.D.S. (2017). Patient safety climate among nursing staff: Contributing factors. Acta Paulista de Enfermagem, 30, 531-537. doi: 10.1590/1982-0194201700076
Liukka, M., Hupli, M., & Turunen, H. (2021). Differences between professionals’ views on patient safety culture in long-term and acute care? A crosssectional study. Leadership in Health Services, 34(4), 499-511. doi: 10.1108/LHS-11-2020-0096
Needleman, J., Buerhaus, P.I., Stewart, M., Zelevinsky, K., & Mattke, S. (2006). Nurse staffing in hospitals: is there a business case for quality? Health Affairs, 25(1), 204-211. doi: 10.1377/hlthaff.25.1.204
Oksay, A., Kılınç, M., Sayhan, M. (2018). Sağlık çalışanlarında hasta güvenliği kültürü algısının değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 455-476.
Özdamar, K. (2003). Modern bilimsel araştırma yöntemleri. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Özer Ö., Şantaş, F., Gün, Ç., ve Şentürk, S. (2019) Hemşirelerin hasta güvenliği tutumlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. ACU Sağlık Bil Dergisi, 10(2), 161-168.
Soósová, M.S. (2021). Association between nurses’ burnout, hospital patient safety climate and quality of nursing care. Cent Eur J Nurs Midw, 12(1), 245-256. doi: 10.15452/CEJNM.2021.12.0039
Şantaş, F., Şantaş, G., Özer, Ö., & Say Şahin, D. (2018). Sağlık çalışanlarının güvenlik iklimi algılarının belirlenmesine ilişkin bir kamu hastanesinde araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30, 297-307. doi: 10.5505/pausbed.2018.78557
Teleş, M. (2011). Sağlık personelinin hasta güvenliği kültürü algıları ile hastaların sağlık hizmeti kalitesi algıları arasındaki ilişkinin analizi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Turan, E., Yıldırım, B., & Sarı, C. (2018). An evaluation of nursing students’ knowledge and attitudes regarding patient safety in Turkey. Journal of Nursing Education & Practice, 8(10), 70-76.
Uzun, Ö. (2009). Hastanelerde hasta güvenliğini olumsuz etkileyen etmenler. V. Nöroşirurji Hemşirelik Kongresi, 17-21 Nisan 2009. Girne.
Ünal, N.F. (2019). Sağlık çalışanlarının hasta güvenliği iklimi algılarına yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, İşletme Enstitüsü.
Weng, R.H., Chen, J.C., Pong, L.J., Chen, L.M., & Lin, T.C. (2016). The impact of market orientation on patient safety climate among hospital nurses. Evaluation & the Health Professions, 39(1), 65-86. doi: 10.1177/0163278714521811
Yetginlioğlu, Ö. (2009). Sağlık kurumlarında hasta güvenliğinin sağlanmasında kalite ve akreditasyon çalışmalarının önemi: Ankara ilindeki iki hastanede hasta güvenliği çalışmalarının değerlendirilmesine yönelik mukayeseli bir uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.