ERKEN POSTPARTUM DÖNEMDE ANNELERİN YORGUNLUK DÜZEYİNİN EMZİRME DURUMUNA ETKİSİ

Bu araştırma, erken postpartum dönemdeki annelerin yorgunluk düzeyi ve emzirme durumuna etkisini incelemek üzere tanımlayıcı ve kesitsel tipte yapılmıştır. Araştırma, Aralık 2019-Mayıs 2020 tarihleri arasında bir devlet hastanesinin doğumhane ve kadın doğum servisinde yatan 300 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, Tanımlayıcı Veri Toplama Formu, Yorgunluk İçin Görsel Benzerlik Skalası (YİGBS) ve LATCH Emzirme Tanılama ve Değerlendirme Aracı kullanılarak toplanmıştır. Veriler, Cronbach alfa, bağımsız örneklem t-testi, Mann-Whitney U testi, ANOVA testi, Kruskal Wallis H testi, Pearson/Spearmankorelasyon ve regresyon kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, annelerin bebeklerini bir günde emzirme sayısı, bebeği memede bırakma süresi, doğum öncesi emzirme danışmanlığı alma durumu ile YİGBS yorgunluk puanı arasındaki farkın anlamlı olduğu görülmüştür (p<0.05). Çalışma sonucunda, bebeğinin sık emziren annelerin yorgunluk düzeylerinin daha düşük olduğu; bebeğini 15-20 dakika memede bırakan annelerin enerji puanlarının daha yüksek ve yorgunluk puanlarının daha düşük olduğu; doğum öncesi emzirme danışmanlığı alan annelerin enerji puanları daha yüksek iken, bu danışmanlığı almayanların yorgunluk puanlarının daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Annelerin YİGBS yorgunluk puanı ile, LATCH Emzirmeyi Tanılama ve Değerlendirme Aracı puanı ve ilk emzirme zamanı arasında bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu durumda, annelerin YİGBS yorgunluk puanı arttıkça emzirmeye başlama zamanı uzamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Emzirme, Erken Postpartum, Yorgunluk

THE EFFECT OF FATIGUE LEVEL OF MOTHERS ON BREASTFEEDING IN THE EARLY POSTPARTUM PERIOD

This descriptive and cross-sectional study was conducted to examine the effect of fatigue level and breastfeeding status of mothers in the early postpartum period. The study was conducted between December 2019 and May 2020 with 300 women hospitalized in the maternity and obstetrics wards of a state hospital. Data were collected using the Descriptive Data Collection Form, the Visual Assesment Scale for Fatigue (VAS-F), and the LATCH Breastfeeding Diagnosis and Assessment Tool. Data were analyzed using Cronbach's alpha, independent sample t-test, Mann-Whitney U test, ANOVA test, Kruskal Wallis H test, Pearson/Spearman correlation, and regression analysis. According to the findings of the study, the difference between the number of times mothers breastfed their babies in a day, the duration of leaving the baby at the breast, and the status of receiving prenatal breastfeeding counseling and the fatigue score of the VAS-F was found to be significant (p<0.05). As a result of the study, it was concluded that mothers who breastfed their babies frequently had lower fatigue levels; mothers who breastfed their babies for 15-20 minutes had higher energy scores and lower fatigue scores; mothers who received prenatal breastfeeding counseling had higher energy scores, while those who did not receive this counseling had higher fatigue scores. It was concluded that there was a correlation between the fatigue score of the mothers in the VAS-F, the LATCH Breastfeding Diagnosis and Assessment Toolscore, and the time to first breastfeeding. In this case, as the VAS-F fatigue score of mothers in creases, the time to initiate breastfeeding is prolonged.

Keywords:

Breastfeeding, early postpartum, fatigue,

PDF

___

Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. Akademisyen Kitabevi, Ankara 2011.
Giallo R, Gartland D, Wool house H, Brown S. I didn’t know it was possible to feel that tired: exploring the complex bidirectional associations between maternal depressive symptoms and fatigue in a prospective pregnancy cohort study. Arch Women’s Ment Health 2016; 9:25-34.
Aktaş N, Karaçam Z. Doğum sonrası yorgunluk, kadının özbakım gücü ve ilişkili faktörler. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi 2017;27:186-196.
Kılıç M, Özorhan EY, Apay SE ve ark. Comparison of fatigue levels of postpartum women according to the birth method. Int J Caring Sci 2015; 8:124-131.
GökerN. Travayda Aktif Faz Süresinin, Doğumun İkinci Evresine ve Postpartum Konfora Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2019,İstanbul.
ParksPL, Lenz ER, Milligan RA, Han HR. What happens when fatiguelingers for 18 months after delivery? JOGNN1999; 28:87-93.
Pugh LC, Milligan RM. A frame work for the study of child bearing fatigue. Adv Nurs Sci 1993; 15:60-70.
Cheng CY, Pickler RH. Perinatal stress, fatigue, depressive symptoms, and immune modulation in late pregnancy and one month postpartum. Sci World J 2014; 1-7.
Wambach KA. Maternal fatigue in breast feding primiparae during the first nine weeks postpartum. J Hum Lact 1998; 14:219-229.
Chen SL, Chen CH. Effects of lavender tea on fatigue, depression, and maternal-infant attachment in sleep-disturbed postnatal women. Worldviews Evid Based Nurs 2015; 12:370-379.
National Library of Medicine. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/mesh/68005221; Erişim tarihi: 28.12.2019
Glazener C, Abdalla M, Stroud P. Postnatal maternal morbidity: extent, causes, prevention and treatment. BJOG 1995; 102:282-287.
Bakker M, Beek A, Hendriksen I. Predictive factors of postpartum fatigue: a prospective cohort study among working women. J Psychosom Res 2014; 77:385-390.
Mc Govern P, Dowd B, Gjerdingen D ve ark. Postpartum health of employed mothers 5 weeks after child birth. Ann Fam Med 2006;4:159–167.
Lee KA, Zaffke ME. Longitudinal Changes in Fatigue and Energy During Pregnancy and the Postpartum Period. JOGNN 1999; 28:183-191.
Doering JJ, Sims DA, Miller DD. How postpartum women with depressive symptoms manage sleep disruption and fatigue. Res Nurs Health 2017; 40:132-142.
Smith MP. Postnatal concerns of mothers: an update. Midwifery 1989; 5:182–188.
Doering J, Durfor S L. The process of “persevering to ward normalcy” after child birth. MCN 2011; 36: 258-265.
Wilson N, Lee JJ, Bei B. Postpartum fatigue and depression: A systematic review and meta-analysis. J Affect Disord 2019; 246:224-233.
Hsieh CH, Chen CL, Chung FF, Lin SY. Efficacy of warm showers on postpartum fatigue among vaginal birth Taiwanese women: A quasi-experimental design. Res Theory Nurs 2017; 31:96-106.
Feher SD, Berger LR, Johnson JD, Wilde JB. Increasing breast milk production for premature in fants with a relaxation/imageryaudiotape. Pediatrics 1989; 83:57-60.
TaylorJ, Johnson M. The role of anxiety and other factors in predicting postnatal fatigue: From birth to 6 months. Midwifery 2013; 29:526-534.
Şenol DK, Yurdakul M, Özkan SA. The Effect of Maternal Fatigue on Breast feeding”. Niger J Clin Pract 2019; 22:1662-1668.
Selçuk D. Doğum sonu dönemdeki kadınlarda yorgunluk değerlendirme ölçeği'nin Türkçe psikometrik özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2019, İzmir.
Yurtsever S. Kronik Böbrek Yetmezliği Nedeniyle Hemodiyaliz uygulanan Bireylerde Yorgunluğun Değerlendirilmesi. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1999, Ankara.
Jensen D, Wallace S, Kelsay P. LATCH: A Breastfeding Charting System and Documentation Tool. JOGNN 1994; 23:27-32.
Yenal K, Okumuş H. LATCH Emzirme Tanılama Aracının Güvenirliğini İnceleyen Bir Çalışma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003; 5:38-44.
Yenal K, Tokat M, Ozan Y ve ark. Annelerin emzirme öz-yeterlilik algıları ile emzirme başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2013; 10:14-19.
Callahan S, Séjourné N, DenisA. Fatigue and breast feeding: An in evitable partner ship? J Hum Lact 2006; 22:182-187.
Rychnovsky J, Hunter L P. The Relationship between sleep characteristics and fatigue in healthy postpartum women. WHI 2009; 19:38-44.
Iwata H, Mori E, Sakajo A ve ark. Course of Maternal Fatigue Andits Associated Factorsduring The First 6 months postpartum: a Prospective Cohort Study. Nurs Open 2018; 5:186-196.