Yasemin AÇAR, Sevtap KÜÇÜKCANKURTARAN, Pınar SÖKÜLMEZ KAYA, Yasemin ERTAŞ ÖZTÜRK

BESLENME EĞİTİMİ ALAN VE ALMAYAN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE HEDONİK AÇLIĞIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu çalışmanın amacı beslenme eğitimi alan ve almayan üniversite öğrencilerinde hedonik açlığın değerlendirilmesidir. Çalışma Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan 861 gönüllü öğrenci ile yürütülmüştür. Öğrencilerin genel özelliklerinin, beslenme alışkanlıklarının ve hedonik açlık durumlarının sorgulanması için anket formu uygulanmıştır. Çalışma sonuçlarına göre öğrencilerin %55.6’sının beslenme eğitimi aldığı bulunmuştur. Besin Gücü Ölçeği ortanca puanı beslenme eğitimi alan ve almayanlarda sırasıyla 2.9 [2.3-3.4] ve 3.0 [2.5-3.5]’tür. Beslenme eğitimi almayan öğrencilerin Besin Gücü Ölçeği toplam puanı ve tüm alt boyut puanlarının beslenme eğitimi alan öğrencilere göre daha yüksek olduğu bulunmuş olup besin varlığı alt faktörü bakımından iki grup arasındaki farkın anlamlı olduğu görülmüştür (p=0.031). Beslenme eğitimi almayan grupta beden kütle indeksi (BKİ) arttıkça besin gücü ölçeği puanlarının da arttığı saptanmıştır (p=0.014). Beslenme eğitimi almayan bireylerde hedonik açlığın yüksek olmasının beden kütle indeksindeki artış için bir risk faktörü olabileceği ve beslenme eğitiminin bireylerin sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmasında önemli bir faktör olabileceği düşünülmektedir. Bu kapsamda, üniversite öğrencilerinin ilerleyen yaşamlarında obezite riskini önlemek için beslenme eğitimleri ile sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmaları ve hedonik açlık konusundaki farkındalıklarının artırılması önem kazanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Aşırı beslenme, beslenme, eğitim, iştah, öğrenci

EVALUATION OF HEDONIC HUNGER IN UNIVERSITY STUDENTS WITH AND WITHOUT NUTRITIONAL EDUCATION

The aim of the study is to evaluate hedonic hunger in university students with and without nutrition education. It was carried out with 861 voluntary students at Ondokuz Mayıs University, Faculty of Health Sciences. A questionnaire consisting of the general characteristics, nutritional habits and Food Power Scale (FPS) was applied. It was found that 55.6% of the students had received nutrition education. The median scores of the FPS were2.9 [2.3-3.4] and 3.0 [2.5-3.5] for those who had received and had not receive nutrition education, respectively. FPS total score and all sub-dimension scores of the students who had not received nutrition education were higher, and the difference was found to be significant in terms of the nutrient availability sub-factor (p=0.031). In the group who did not receive nutrition education, it was determined that the median FPS score increased as the body massindex (BMI) increased (p=0.014). It is thought that high hedonic hunger in individuals who do not receive nutrition education may be a risk factor for increased BMI, and it may be important to acquire healthy eating habits. There fore, it is important for students to acquire healthy eating habits through nutrition education and to increase their awareness of hedonic hunger in order to preven to besity risk in the future.

Keywords:

Over nutrition, nutrition, education, appetite, student,

PDF

___

Lowe MR, Butryn ML. Hedonic hunger: a new dimension of appetite? Physiol Behav 2007;91(4):432-439.doi: 10.1016/j.physbeh.2007.04.006.
Aliasghari F, Yaghin NL, Mahdavi R. Relation ship between hedonic hunger and serum levels of insulin, leptin and BDNF in the Iranian population. Physiol Behav 2019;199:84-87.doi: 10.1016/j.physbeh.2018.11.013.
Aliasghari F, Asghari Jafarabadi M, Lotfi Yaghin N, Mahdavi R. Psychometric properties of power of food scale in Iranian adult population: gender-related differences in hedonic hunger. Eat Weight Disord 2020;25(1):185-193.doi: 10.1007/s40519-018-0549-3.
Lee PC, Dixon JB. Food for thought: reward mechanisms and hedonic overeating in obesity. Cur Obes Rep2017;6(4):353-361.doi: 10.1007/s13679-017-0280-9.
Horwath CC, Hagmann D, Hartmann C. The Power of Food: Self-control moderates the association of hedonic hunger with overeating, snacking frequency and palatable food intake. Eat Behav 2020;38:101393.doi: 10.1016/j.eatbeh.2020.101393.
Şarahman C, Akçil OK M. Erişkin bireylerin hedonik açlık durumları ile aşırı besin isteği, dürtüsellik ve benlik saygısı durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi 2019;2(2):71-82.doi: 10.5336/jtracom.2019-66520.
Espel‐Huynh HM, Muratore AF, Lowe M. A narrative review of the construct of hedonic hunger and its measurement by the Power of Food Scale. Obes Sci Pract 2018;4(3):238-249.doi: 10.1002/osp4.161.
Contento IR. Nutrition education: linking research, theory, and practice. Asia Pac J Clin Nutr 2008;17(1):176-179.
DeNysschen CA, Panek-Shirley LM, Zimmerman B. Exercise with nutrition education to improve quality of life of adolescent and young adult cancer survivors: A pilot study. J Adolesc Young Adult Oncol 2021;10(4):454-461.doi: 10.1089/jayao.2020.0116.
Hong MY, Shepanski TL, Gaylis JB. Majoring in nutrition influences BMI of female college students. J Nutr Sci 2016;5(8):1-7.doi: 10.1017/jns.2015.24.
Zota D, Dalma A, Petralias A, Lykou A, Kastorini CM, Yannakoulia M, et al. Promotion of healthy nutrition among students participating in a school food aid program: a randomized trial. Int J Public Health 2016;61(5):583-592.doi: 10.1007/s00038-016-0813-0.
Ozcan BA, Ercan A. The effect of different nutrition education approaches on children's nutritional status. Bezmialem Science 2021;9(3):334-344.doi: 10.1007/s00038-016-0813-0.
Santoso I, Wijana S, Ismawati A, Sunarharum WB. Relation ship between hedonic hunger and health interest on habit and sodiumin take patterns in food consumption. Int J Food Sci 2019;2019:9517140.doi: 10.1155/2019/9517140.
World Health Organization. Obesity and over weight. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-over weight. Erişim Tarihi: 14.05.2022.
Cappelleri JC, Bushmakin AG, Gerber RA,Leidy NK, Sexton CC, Karlsson J, et al. Evaluating the power of food scale in obese subjects and a general sample of individuals: development and measurement properties. Int J Obes (Lond) 2009;33(8):913-922.doi: 10.1038/ijo.2009.107.
Hayzaran M. Üniversite Öğrencilerinin Hedonik Açlık Durumlarının Farklı Ölçekler ile Belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara:Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü;2018.
Öner N, Caferoğlu Z, Korkmaz S. Üniversite öğrencilerinde düzenli kahvaltı tüketimi ile antropometrik ölçümler arasındaki ilişki. Sağlık Bilimleri Dergisi 2017;26(2):153-158.
İlyasoğlu H, Saçtı T, Gödek Ş, Koç G, Gözün M. Hedonic hunger level of health science students: Cross-sectional research. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 2022;7(2):299-306.doi: 10.5336/healthsci.2021-84387.
Akçil Ok M, Hayzaran M. Validation of the Turkish version power of the food scale (PFS) for determining hedonic hunger status and correlate between PFS and body massindex. Malays J Nutr 2020;26(3):369-377.doi: 10.31246/mjn-2019-0129.
Lipsky L, Nansel T, Haynie D, Liu D, Eisenberg MH, Simons-Morton B. Power of food scale in association with weight out comes and dieting in a nationally representative cohort of US young adults. Appetite 2016;105:385-391.doi: 10.1016/j.appet.2016.06.012.
Coşkunsu S. Üniversite Öğrencilerinin Hedonik Açlık Durumları ile Antropometrik Ölçümleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü;2020.
Ely AV, Howard J, Lowe MR. Delayed discounting and hedonic hunger in the prediction of lab-based eating behavior. Eat Behav 2015;19:72-75.doi: 10.1016/j.eatbeh.2015.06.015.
Berthoud HR. Metabolic and hedonic drives in the neural control of appetite: who is the boss?. Curr Opin Neurobiol 2011;21(6):888-896.doi:10.1016/j.conb.2011.09.004.
Yu YH, Vasselli JR, Zhang Y,Mechanick JI, KornerJ, Peterli R. Metabolic vs. hedonic obesity: a conceptual distinction and its clinical implications. Obes Rev 2015;16(3):234-247. doi: 10.1111/obr.12246234.
Stice E, Spoor S, Bohon C, Veldhuizen MG, Small DM. Relation of reward from food intake and anticipated food intake to obesity: a functional magnetic resonance imaging study. J Abnorm Psychol2008;117(4): 924-935.doi: 10.1037/a0013600.
Batterink L, Yokum S, Stice E. Body masscor relates inversely with inhibitory control in response to food among adolescent girls:an fMRI study. Neuroimage 2010;52(4):1696-1703.doi: 10.1016/j.neuroimage.2010.05.059.