Küçük Hafiyeler ve Göl Çocukları romanları üzerine karşılaştırmalı bir inceleme

Çocuk edebiyatı çocukların büyüme ve gelişmelerine, onların bilişsel gelişimine, hayal güçlerini geliştirmelerine, ilgi ve zevklerine hitap ederek eğlenmelerine katkı sağlayan çocuksu bir edebiyattır. Çocuk romanları da bu alanda yazılan eserlerdendir. Çocuk romanlarında çocuğun kendisini kahramanların yerine koyarak gerçek ya da fantastik bir dünyada kurgulanmış olaylar yoluyla dünyayı anlaması beklenir. Çocuk, romanda anlatılan konular yoluyla kendi yaşamındaki tecrübelerini karşılaştırır ve bu da çocukta bir farkındalık yaratır. Genelde bu eserlerde ana karakterler çocuktur. Ayrıca çocuk romanlarının dil ve anlatım bakımından da çocuk için anlaşılır olması önemlidir. İncelememize konu olan romanlardan ilki Alman edebiyatının önemli çocuk edebiyatı yazarlarından olan Erich Kästner’in ‘’Küçük Hafiyeler’’ romanıdır. Diğeri ise Türk edebiyatının önemli çocuk yazarlarından İbrahim Örs’ün, daha önce MEB tavsiyeli 100 Temel Eser’e dahil olmuş ‘’Göl Çocukları’’ adlı romanıdır. Bu çalışmada, yarım yüzyılı aşkın arayla yazılmış bu iki romanın konu ve içerik bakımından bir karşılaştırması yapılmıştır. İncelemede karşılaştırmalı edebiyat metodu olan ve eserleri bir metin olarak görüp, eserin içeriğini, anlattığı konuları ve öze inerek eserlerde yer alan ortak motifleri karşılaştırmayı hedefleyen metne bağlı inceleme yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntemle iki eserde özellikle konu olan dedektiflik motifi ile bu motifin etrafında gelişen, çocuklar arasındaki arkadaşlık, iş birliği, yardımlaşma, dayanışma, cesaret ve çocukların yetişkinler gibi hareket etmesi gibi ortak içerikler ele alınmıştır. Aynı zamanda yazarların bu konuları nasıl işlediği, seçtikleri çocuk ve yetişkin karakterlerin özellikleri ve romanların dil ve üslup olarak karşılaştırılmasına da değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Çocuk edebiyatı, Göl Çocukları, Küçük Hafiyeler, karşılaştırmalı edebiyat

PDF

___

Acaroğlu, M. Türker, “Çocuk Edebiyatı Meselesi”, Türk Dili, Ocak 1954, c. III, sy. 28, s.207-210.
Asutay, Hikmet, “The Development of the Concept of Child and Young Literature Researches”, International Journal of Languages’ Education and Teaching, Volume 6, Issue 3, September 2018, p. 227-236
Aytaç, Gürsel. (2021) .Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi. Ankara: Tarcan Matbaacılık, 2021.
Başbay, Sevgi Nigar, “Çocuk Eğitiminde Çocuk Hikâyelerinin Yeri ve Önemi”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1986.
Can, Özber, “Türk Çocuk ve Gençlik Edebiyatı ile Alman Çocuk ve Gençlik Edebiyatı’ın Dünü ve Bugünü”, Ankara Üniversitesi Dil Dergisi Sayı: 95, Eylül 2000, (M.31 -48)
Derman, Serdar-Acele,Murat, “İbrahim Örs’ün Çocuklara Yönelik Eserlerinin Eğitsel İletiler Açısından İncelenmesi”,Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, Cilt 15, Sayı 25, 2020.
Kästner, Erich(1992).Küçük Hafiyeler. Emil ve Dedektifler. Çev. Serap Sezgin. İstanbul: Can Sanat Yayınları
Kästner, Erich. (1969). Emil und die Dedektive. Kopenhagen: Gedruckt in Danemark von Grafisk Institut A/S
Keleş Kurtoğlu, Aslıhan, “1950 Sonrası Çocuk Romanlarına Bilişsel Bir Yaklaşım”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı, Yeni Türk Edebiyatı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018
Örs, İbrahim(2013). Göl Çocukları. İstanbul: Şimşek Yayınları
Sandin, Malin, “„Emil” und die Weltmetropole -Das Großstadtmotiv in Erich Kästners Roman „Emil und die Detektive”, Stockholms Universitet, Institutionen för baltiska språk, finska och tyska Avdelningen för tyska, Handledare: Ulrich Krellner Inlämning: 2007-04-10 / vt07
Sınar, Alev, “Türkiye’de Çocuk Edebiyatı Çalışmaları”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 4, Sayı 7, 2006, 175-225
TDK. (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK.
Yakar, Yasin Mahmut, “Crime in Turkish Children’s Literature: Historical Artifact Smuggling”Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 19, Sayı 3, 2017
Yıldız, Derya, ”Popüler Çeviri Çocuk Romanlarının İçerik Bakımından İncelenmesi”, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Türkçe Eğitimi Bölümü, SEFAD,2016 (36): 435-466
Zengin, Erkan, “Türk- Alman Edebiyatına Tarihsel Bir Bakış ve Bu Edebiyata İlişkin Kavramlar”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2010 Bahar (12).