Alman karikatürlerinde Türklere karşı sosyopolitik söylem

Türk ve Alman toplumları arasındaki uzun yıllara dayanan ilişkiler sonucunda doğal olarak olumlu ya da olumsuz önyargılar oluşmuştur. Bu önyargılar, bir özelliği de bir insanın veya bir olayın bazı özelliklerinin kısa, düşündürücü ve özlü bir fikir vermek amacıyla genellikle hiciv-komedi özelliğiyle birlikte çarpıcı şekilde resmedilme sanatı olan karikatür ile aktarılmaktadır. Bu çalışmada arşiv tarama tekniği ile derlenen 2015-2018 yılları arasında yayımlanmış Alman karikatüristlere ait örnekler hem olumlu hem de olumsuz önyargılara göre sınıflandırılarak göze çarpan oryantalist bakış açısına dayalı özellikler yorumlama yöntemiyle incelenmiştir. Ayrıca, Türklerin ritüelleri veya geleneklerine Almanların bakış açıları da değerlendirilerek, Türklerin hangi yönleriyle alay edildiği ya da hangi yönlerinin övüldüğü sorularına imgebilimsel açıdan yanıt aranmıştır. Ayrıca bu dönem yayımlanan karikatürlerde, daha çok siyasi söylemlerin gerçekleştirildiği tespit edilmiş, bu karikatürler onur kırıcı olsa da grafik imge türüne giren karikatürler grafik imge yorumlama tekniklerinden yararlanılarak aktarılmaya çalışılmıştır. Bu inceleme öncesinde, genel anlamda gösterge ve imge kavramlarının tanım karmaşasına da değinilmiş, imge ve gösterge kavramlarının yer yer benzerlik gösterseler de aslında farklı kavramlar oldukları ve farklı bilimler doğrultusunda inceleme alanlarına sahip oldukları saptanmıştır. Bu bağlamda, imgeleri inceleyen bilim dalı olan imgebilim kavramı da farklı kuramcılar doğrultusunda değerlendirilmiş ve bu bilim dalı için yeni bir tanım geliştirilerek çalışmaya geniş bir bütünce oluşturulmuştur. Elde edilen imge, grafik imge ve imgebilim kavramları iki ülke arasındaki tarihi ardalan da göz önünde bulundurularak ortaya konmaya ve analiz edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Karikatür, Alman karikatürleri, imge, Türk imgesi, Alman karikatürlerinde Türk imgesi

The sociopolitical discourse against the Turks in German cartoons

Positive or negative prejudices have naturally occurred as a consequence of the relations of many years between Turkish and German societies. These prejudices are effectually represented through caricatures, which, with their humorous and satirical content, strikingly portray some aspects of a person or an event in order to present a brief, puzzling and concise opinion on them. In this paper, samples of German caricatures, which were published between 2015-2018 and compiled with archive research, are classified according to positive and negative prejudices and their notable qualities based on orientalist point of view are going to be analysed with the method of interpretation. Besides, German people’s views on Turkish rituals and traditions are evaluated and the ways in which the Turks are humiliated or praised are elaborated. It was determined that political discourses were realized in the cartoons published in this period; Although these cartoons are degrading, cartoons that fall under the graphic image type have been tried to be transferred by using graphic image interpretation techniques. Before the examination, the definition complexity of the signs and images in general terms were also mentioned. Although the images and signs showed similarities in places, they were in fact different concepts and they had research areas in the direction of different sciences. In this context, the concept of imagology, which is a science that examines images, has been evaluated in line with different theorists and a new definition has been developed for this field and the study has been formed as a whole. The obtained image, graphic image and imagology concepts are tried to be put forward and analyzed by considering the historical background between two countries.

Keywords:

Caricature, German caricatures, image, image of Turks, image of Turks in German caricatures,

PDF

___

Altıntaş, Y. Z. (2013). Prusya’dan Alman İmparatorluğu’na: Osmanlı ile İlişkiler, Perspektif, (218), 46-50. Best, O. F. (1980). Handbuchliterarischer Fachbegriffe: Definitionen und Beispiele, Frankfurt am Main: Fischer TaschenbuchVerlag. Büyüktopçu, M. B. (2014). Alman Karikatürlerinde Türk İmgesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Coşan, L. (2009). Tanrım Bizi Türklerden Koru, İstanbul: Yeditepe Yayınevi. Gombrich, E. H. (1992), Sanat ve Yanılsama: Resim Yoluyla Betimlemenin Psikolojisi, İstanbul: Remzi Kitabevi. Issiana, A. (2010). The Image of the Turk in Europe from the Declaration of the Republic in 1923 to the 1990s, İstanbul: IsisPress. Lammel, G. (1995). Deutsche Karikaturen, Stuttgart: Metzler Verlag. Logvinov, M. I. (2003). Studia Imagologica: zwei methodologische Ansätze zur komparatistischen Imagologie, Germanistisches Jahrbuch GUS „Das Wort“, s. 203-220. Mitchell, J. W. T. (2008). Bildtheorie, Berlin: Suhrkamp Verlag. Ortaylı, İ. (2015). Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu, İstanbul: Timaş Yayınları. Preston, M. J. (2006). Cartoons, University of Michigan Library: Scholarly Publishing Office. Rose, G. (2001). Visual Methodologies: An Introduction to the Interpretation of Visual Materials, Sage. Ulağlı, S. (2006). İmgebilim Ötekinin Bilimine Giriş, Ankara: Sinemis Yayınları. Yıldırmaz, S. (2019). Almanlar Yenildiği için Biz de Yenik Sayıldık: Bir Mitin İzini Sürmek, Toplumsal Tarih, (302), S.56-62. Yılmaz, V. (1993). Birinci Dünya Harbi’nde Türk-Alman İttifakı ve Askeri Yardımlar, İstanbul: Cem Ofset Matbaacılık.
Karikatürler için Kaynakça Karikatür-1https://www.rnz.de/cms_media/module_img/277/138520_1_slidergallerydetail_image_7f5d07f9cb272445f90849f132a1d7ba.jpg ErişimTarihi: 11.09.2019 Karikatür-2 https://www.rnz.de/cms_media/module_img/347/173891_1_slidergallerydetail_image_d2ca60b5f1e16c715536a2765e741eca.jpg ErişimTarihi: 11.09.2019 Karikatür-3: https://www.rnz.de/cms_media/module_img/539/269550_1_slidergallerydetail_image_1b3307de018d6ec.jpg ErişimTarihi: 11.09.2019 Karikatür-4: https://www.rnz.de/cms_media/module_img/452/226174_1_org_image_971a589fa17ccd524ab642986381c79c.jpg ErişimTarihi: 11.09.2019 Karikatür-5: http://www.schwarwel.de/wp-content/uploads/2017/02/170228presse-col1000-karikatur-schwarwel.jpg ErişimTarihi: 11.09.2019