İRAN VE ERMENİSTAN: SEMBİYOTİK BİR İLİŞKİ

Bu makalenin amacı kültürel ve ekonomik farklılıklarına rağmen aslındaErmenistan ve İran’ın siyasi sebeplerle partner ülkeler olduğu gerçeğiniortaya koymaktır. İran ve Ermenistan enerji ve ekonomik çıkarlar etrafındaşekillenen bir simbiyotik bir ilişki gibi görünürken aslında basitçe siyasimenfaatlerden kaynaklanmaktadır. İran din temelli devlet yapısına rağmensadece Müslüman milletlerle değil aynı zamanda Hristiyan devletler ile de iyiilişkilere sahiptir ve Ermenistan da buna dâhildir. Ermenistan’ın içindebulunduğu kapalı coğrafyasının dışına çıkabilmek için kendisi ile işbirliğiyapmaya hazır tüm dostlarına ihtiyacı olduğu doğrudur. Azerbaycan’ınDağlık Karabağ çatışmasından bu yana uzun süreli bir düşman olması,Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri’nin de Azeri görüşünü desteklemesi,Ermenistan’ı bölgede izole etmektedir. Rusya bir ebeveyn ve askeri müttefikolarak Ermenistan’a en büyük desteği vermektedir. İran ise nükleer kapasitesibulunan bölgesel bir müttefik konumundadır. İran ile karşılaştırıldığındaErmenistan’ın bir devlet olarak İran’a önerebileceği bir şey bulunmazkenİran’daki Azeri ayaklanması tehdidine karşı bir siper görevi görmektedir.Aralarındaki ilişki simbiyotik ve işlevsel görünse de izole edilmiş birErmenistan ve nüfusunun %18’ini oluşturan Azeri nüfusu kendisine bir tehditolarak gören İran birbirleriyle anlaşmak durumundadır. Öncelikle ikiliilişkilerin tarihi kısaca incelenecektir. İkinci olarak İran ve dış politikasınadeğinilecektir. Üçüncü olarak Ermenistan dış politikası değerlendirilecektir.Dördüncü olarak ikili ilişkiler açısından en önem taşıyan konular olan enerji,ekonomi ve Dağlık Karabağ sorunları tartışılacak, beşinci olarak İran veErmenistan’ın aralarındaki farklılıklara rağmen neden müttefik kalmayadevam edecekleri betimlenecektir. Temel argüman İran gibi bölgesel birgücün Ermenistan gibi küçük bir ülkeye neden müttefik olarak ihtiyacı olduğufikri çerçevesinde incelenecektir. Ermenistan’ın İran’a ne sunabileceği gibisorular cevaplanacaktır. Son olarak, bölgesel güç ve küçük güç farklılıklarınadeğinilerek makalenin genel bir değerlendirmesi sunulacaktır

IRAN AND ARMENIA: A SYMBIOTIC RELATIONSHIP

The aim of this paper is to portray the fact that Armenia andIran are partners despite their cultural and economic differencesbecause of political considerations. Iran and Azerbaijan posses asymbiotic relationship that appears to be centered upon energy andeconomic benefits but it is simply political self-interest. Iran despite itsreligious form of government, has good relations with not only theMuslim nations but also the Christian states as well, Armenia is noexception. It is true that Armenia needs all the friends that are willing tocooperate in order to free itself from the landlocked geography.Azerbaijan, being a long time foe since the Nagorno Karabagh conflict,Turkey and the United States supporting the Azeri view, has left anisolated Armenia in the region. Russia being a foster parent and amilitary ally to Armenia has provided the greatest support. Iran, on theother hand is a regional power with nuclear capabilities. Armeniacompared to Iran as a state has nothing to offer to Iran but Armenia is abulwark against Azeri insurgency in Iran. Their relationship may appearto be symbiotic and functional but an isolated Armenia and an Iran thatfeels threatened by an Azeri population that is 18% of its total populationneed to abide by each other. First, a brief history of the relations will beprovided. Second Iran and its foreign policy is dwelled upon. Third,Armenian foreign policy will be evaluated. Fourth, the issues that aremost important to the relationship, energy, economics, NagornoKarabagh conflict will be discussed. Fifth, why Iran and Armenia willcontinue to be allies despite their dissimilarities will be presented. Theargument will be centered upon why a regional power like Iran needs asmall power like Armenia as a partner. Questions like, what doesArmenia have to offer Iran will be posed and answered. Finally, anoverview of the paper will be presented accentuating on regional powersmall power differences