Yüksek Yargı Kararları Işığında İşletme Yönetiminde Nepotizm, Favoritizm ve Kronizm Davranışlarının Hukuki Boyutları

Günümüzde ve geçmişte toplumların daima aradıkları ve tam olarak uygulanması için çaba gösterdikleri kavramlar arasında yer alan hak ve adalet kavramları, toplumsal düzenin sağlanması açısından büyük önem arz etmektedir. Çalışma hayatının da vazgeçilmezleri arasında yer alan hak ve adalet kavramlarının ihmal edilmesi, birçok problemi beraberinde getirebilmektedir. Çalışma hayatında ortaya çıkabilen bu problemler arasında nepotizm, favorizm ve kronizme ilişkin davranışlar da yer almaktadır. Çalışma hayatında liyakatin ve eşitliğin önemi literatürdeki çalışmalarda sıklıkla vurgulanmaktadır. Öyle ki bu hususta meydana gelen ihmal ve kayırmacı davranışlar, işletmede çalışanların performansını olumsuz yönde etkileyebilmekte, bu durum çalışanların işten ayrılmasına dahi sebebiyet verebilmektedir. Nepotizm, favorizm ve kronizm kavramları da söz konusu kayırmacı davranışların çeşitli görünümleri olarak literatürde yer alan kavramlardır. Söz konusu kavramlar yalnızca sosyal ve ekonomik yönleriyle değil hukuki açıdan da bir takım problemlere sebep olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı işletme yönetiminde nepotizm, favorizm ve kronizme yönelik davranışların hukuki boyutlarının araştırılması ve Yüksek Yargı Kararları ışığında konunun öneminin vurgulanmasıdır. Çalışma kapsamında öncelikle nepotizm, favorizm ve kronizm kavramları açıklanacak, ardından Yüksek Yargı Kararları ışığında konunun hukuki boyutları üzerine değerlendirmelerde bulunulacaktır

Anahtar Kelimeler:

Nepotizm, Favorizm, Kronizm, Çalışma Hayatı, Hukuk

Legal Aspects of Nepotism, Favoritism And Cronyism Behaviors

The concepts of rights and justice which are among the concepts that societies have always sought is very important to ensure social order. Neglecting the concepts of rights and justice, which are among the indispensables of working life, also can bring many problems. Among the problems that may occur in working life are nepotism, favoritism and cronyism behaviors. The importance of merit and equality in working life is emphasized in the literature. Such negligence and favoritism can negatively affect the performance of the employees and this may cause the employees to quit their jobs. The concepts of nepotism, favoritism and cronyism are also concepts in the literature as various types of preferential treatment. These concepts can cause not only social and economic aspects but also some legal problems. The aim of this study is to investigate the legal aspects of behaviors related to nepotism, favoritism and cronyism in business management and to emphasize the importance of the issue in the light of The High Court Decisions. Within the scope of the study, firstly the concepts of nepotism, favoritism and cronyism will be explained and then the legal dimensions of the subject will be evaluated in the light of The High Court Decisions

Keywords:

Nepotism, Favoritism, Cronyism, Preferential Treatment, Law,

PDF

___

Ak, M. & Sezer, Ö. (2018). Kamu personel sisteminde çalışanların görevde yükselmesinde kayırmacılık sorunu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.23, Geybulla Ramazanoğlu Özel Sayısı, 739-757.
Aktay, N., Arıcı, K. & Kaplan, E. (2009). İş hukuku. Ankara: Seçkin Yay.
Araslı, H. & Tümer, M. (2008). Nepotism, Favoritism And Cronyism: A Study Of Their Effects On Job Stress And Job Satisfaction İn The Banking İndustry Of North Cyprus. Social Behavior And Personality: An International Journal, 36(9), 1237-1250.
Büte, M. (2011). Kayırmacılığın Çalışanlar Üzerine Etkileri İle İnsan Kaynakları Uygulamaları İlişkisi: Türk Kamu Bankalarına Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 383-404.
Dağli, A., & Akyol, Z. (2019). The Relationship between Favouritism Behaviours of Secondary School Administrators and Organizational Commitment of the Teachers. Journal of Education and Training Studies, 7(7), 35-49.
Ford, R. & McLaughlin, F. (1985). Nepotism. Personnel Journal, 64(9), 57–60.
Fu, I. (2015). Favoritism: “Ethical Dilemmas Viewed Through Multiple Paradigms”. The Journal of Values-Based Leadership, 8(1), 6.
DANIŞTAY. (2019). http://emsal.danistay.uyap.gov.tr/BilgiBankasiIstemciWeb/ TDK.
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5c9a29d dc013f9.36933108 (2019). YARGITAY. https://karararama.yargitay.gov.tr/YargitayBilgiBankasiIstemciWeb/pf/sorgula.xhtml
(2019). Kavasoğlu, İ., Özer, U. & Yenel, F. (2016). Sporda Favoritizm: Mücadele Sporları Üzerine Bir İnceleme, Ankara Üniv. Spor Bil. Fak.,14(2), 199-211.
Khatri, N. & Tsang, E. W. K. (2003). Antecedents and Consequences of Cronyism in Organizations, Journal of Business Ethics Vol. 43, No: 4.
Kiechel, W. (1984). How to Relate to Nepotism. Fortune, February, 143-144.
Koca, F. (2015). Ahmet Fırat, Torosların Ehmeti. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 14 (27), 251-256.
Kolb, B., & Cioe, J. (1998). Absence of recovery or dendritic reorganization after neonatal posterior parietal lesions. Psychobiology, 26, 134-142.
Nadeem, M., Ahmad, R., Ahmad, N., Batool, S. R., & Shafique, N. (2015). Favoritism, Nepotism And Cronyism As Predictors Of Job Satisfaction: Evidences From Pakistan. Journal of Business and Management Research, 8, 224-228.
Padgett, M. Y., Padgett, R. J., & Morris, K. A. (2019). Reactions to nepotism in the hiring process: The role of family member qualifications. Journal of Organizational Psychology, 19(4).
Pearce, J. L. (2015). Cronyism and nepotism are bad for everyone: The research evidence. Industrial and Organizational Psychology, 8(1), 41-44.
Teixeira da Silva, J. A., Katavić, V., Dobránszki, J., Al-Khatib, A., & Bornemann-Cimenti, H. (2019). Establishing Rules for Ethicists and Ethics Organizations in Academic Publishing to Avoid Conflicts of Interest, Favoritism, Cronyism and Nepotism. KOME: AN INTERNATIONAL JOURNAL OF PURE COMMUNICATION INQUIRY.
Ulucan, D., (2014). Eşitlik İlkesi ve Pozitif Ayrımcılık. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15 (Özel Sayı), 369-383.