Tarihte Din Olgusu: Türk-İslam Kentlerine Yansıması

İnsanlık tarihi kadar eski dönemlere uzanan din olgusu, günümüz insanı için, en az tarihte olduğu gibi hayatın tamda merkezine yerleşmiş, yaşamın şekillenmesinde etkin rol oynayan faktörlerden biri olmuş ve olmaktadır. İnsanın kendi ve çevresiyle yaptığı varoluşsal arayışın bir sonucu olarak da, önemli motivasyon kaynağıdır. Dini inançlar, ibadetler, dini kurumlar ve bunların sosyal yaşama etkileri gibi konular üzerinde bugüne kadar pek çok araştırma yapılmıştır. Bu çalışmada da kent kimliğinde dini faktörlerin önemi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Eski dönemde dini bir referansı olmayan kentlerin, cazibe merkezi olmadığı görülmüş, bu husus araştırmanın temel hareket noktasını oluşturmuştur. Dine dayalı büyük medeniyetler ise, içlerine aldıkları çeşitli milletlerin kültürlerini az çok müşterek bir hüviyete kavuşturmuşlardır.Dini yapılar, kentlerin en önemli işlevsel, sembolik anıtları ve odak noktaları olmuştur. Çalışma konusu olan, İslam Medeniyeti de bunun en karakteristik örneklerinden biridir

Anahtar Kelimeler:

Din, Kimlik, Kent, İslam

The Phenomenon Of Religion In History: Reflection On TurkishIslamic Cities

The phenomenon of religion, which dates back to ancient times as human history, has been and is one of the factors that have played an active role in shaping life, as it is today, at the very center of life as it was at least in history. It is the only source of motivation, as a result of the existential search of man and his environment. Much research has been done so far on topics such as religious beliefs, worship, religious institutions and their effects on social life. In this study, the importance of religious factors in urban identity has been tried to be put forward. It was seen that the cities, which had no religious reference in the old period, were not centers of attraction. The great civilizations based on religion brought the cultures of the various nations, which they took into a little, into a common identity.Religious buildings were the most important functional, symbolic monuments and focal points of cities.Islamic Civilization is one of the most characteristic examples of this

Keywords:

Religion, Identity, City, Islam,

PDF

___

Abuzar C.,(2017) Din-Toplum Etkileşimi ve Eğitim Harran Maarif Dergisİ Harran Education Journal, 2017 2(2), 50-58 https://dx.doi.org/10.22596/2017.0202.50.58.
Adıyaman., (2008) Kentleşme Sürecinde Türkiye Ve Kent Kimliġi Yüksek Lisans Tezi Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı
Akın, A, (2016).Tarihi süreç içinde cami ve fonksiyonları üzerine bir deneme Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2016/1, c. 15, sayı: 29, ss. 177-209
Altan, M.,(2011) .Kent Dindarlığı Timaş Yayınları, 207 sayfa. İstanbul.
Avcı İ., (2008) Barok Döneminde Din http://www.ilgilibirbilgi.com/barok-donemindedin adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 01.11.2018)
Biçakcı H., Yıldırım C., (2018). İslam Uygarlığında Kent ve Kentleşme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt: 7 Sayı:2 Aralık 2018 ss. 541-561
Can, İ. (2012), İslam Şehrine Dair Sosyolojik Okumalar, OPUS, sayı 3, s. 6-27. ISBN: 2146- 5177
Cansever, T. (2006). İslam’da Şehir ve Mimari. Timaş Yayıncılık, İstanbul. ISBN975-263- 416-8
Çelik,C. (2006) .Kentsel Dindarlık -Kendilik Tecrübelerinde Farklılaşan Dindarlıklar Dindarlığın Sosyo-Psikolojisi Karahan Kitabevi 975-6447-48-6
Çelik, C. (2012). İslam Şehri’nden Şehir İslamı’na: Tarihsel Tecrübeden Sosyolojik Pratiğe Şehrin Medeniyet Kodları. Milel Ve Nihal inanç, kültür ve mitoloji araştırmaları dergisi cilt 9 sayı 3. Eylül-Aralık 2012.
Demirci, M. (2003) İslam’da Şehir Ve Şehrin Sosyal Dinamikleri İstem, Yıl:1, Sayı:2, s.129- 146, İstanbul
Efendioğlu,T. (2014) Eski Mezopotamya Dinlerine Giriş. Tanrılar, Ritüel, Tapınak. Tarih Okulu Dergisi (TOD) Haziran, Yıl 7, Sayı XVIII, ss. 771-778. ISBN:978-975-6336-İstanbul.
Erşahin. S. (2007). Türk İslam Şehirleri Üzerine Bir İnceleme https://www.frmtr.com/tarihve-inkilap-tarihi/1348821-turk-islam-sehirleri-uzerine-bir-inceleme-prof-dr-seyfettinersahin.html adresinden erişildi. (Erişim Tarihi 12.12.2018)
Giddens, A. (2000). Sosyoloji, (Hüseyin Özel, Cemal Güzel çev.), Ay-raç Yayınları. Ankara.
Güneş A., (2014). Sosyolojik Olarak Din Ve Toplum İlişkileri Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 24, Sayı: 1, Sayfa: 153-164, Elazığ-2014 .
Hungtinton,S.P.,(2008). Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden Kurulması,( Mehmet Turhan, Y.Z. Cem Soydemir çev.), Okuyan Us Yayınları, İstanbul.
İnan , (2012). Din ve Uygarlık. Eğitim-Bir-Sen Yayınları. ISBN: 975-6153-04-0, Ankara.
İnalcık, H. (1995)‚İstanbul: Bir İslam Şehri‛, İslam Tetkikleri Dergisi, IX, s: 243-268, İstanbul
Kejanlı (2010), Anadolu'da Selçuklu Ve Osmanlı Dönemlerinde Kent Sistemi, Kale Ve Merkez-Çarşı Gelişimi Cilt 5, Sayı 3, Sayfa 287 – 302 NWSA Social Journal of New World Sciences Academy Sciences
Özer ve Ayten, (2005). Kamusal Odak Olarak Kent Meydanları Planlama 2005/3. 96-103 Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
Solak Güleç S., (2016) Mekân Ve Mimari Üzerinden Bir Medeniyet Okuması” Gelenekten Geleceğe -3 Aylık Fikir-Kültür-SanatDergisi-Issn2147-5539 Kazım Özalp Mah. Rabat Sok. Nu:27/2 Gop / Çankaya , Ankara.
Şentürk H.,(2018). Küreselleşme Çağında İnsan, Din Ve Medeniyet SDÜ İlahiyat Fakültesi http://www.eskieserler.com/dosyalar/m1861nrl. (Erişim Tarihi 18.10. 2018).
Taşçı H.(2012 ). Kent Akademisi Kent Kültürü ve Yönetimi Hakemli Elektronik Dergi Cilt: 5 Sayı: 2, Rewieved Journal of Urban Culture and Management İstanbul ISSN: 2146-9229
Taşdelen, V. (2009). Antik Kentlere Doğru”, Hece Der., Sa: 150-151-152, Ankara
Tatlılıoğlu, D. (2006). Kültür Ve Din İlişkisi. Somuncu baba 70.Sayı, Kültür-Sanat Dergisi Nasihat yayınları, Malatya.
Tümer, (2007). İnsanlar, Kentler ve Meydanlar. Mimarlık 334,YKY, İstanbul.
Yıldırım M.,(2014) Kutsal Mekân algısı Bağlamında Şehir Kimliği Ve Din Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 23, Sayı 1, 2014, Sayfa 133-142