Esin ÇAMLIBEL, Aslı TUTUCU

4731

1/95 Sayılı ortaklık konseyi kararının AB Hukukunda doğrudan uygulanabilirliği ve içerdiği rekabet hükümlerinin doğrudan etkisine ilişkin bir inceleme

Bu makalede Türkiye 'nin bir rekabet soruşturması sürecinde AB Komisyonu ve bazı AB ülkelerinden işbirliği talebine ilişkin bir deneyimi üzerinden Gümrük Birliği'nin rekabet hükümlerinin etkinliği değerlendirilmiştir. Bu soruşturma kapsamındaki teşebbüsler 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun 'a tabi olup bazılarının merkezi AB ülkelerinde bulunmaktadır. Rekabet Kurumu 1/95 sayılı Kararın rekabete ilişkin hükümlerine dayanarak ilgili rekabet otoritelerinden işbirliği talep etmiştir. Ancak, işbirliği talebi reddedilmiştir. Bunun gerekçeleri olarak, 1/95 sayılı kararın rekabet kurallarına ilişkin uygulama kurallarının bulunmadığı, gizliliğe ilişkin hususlar ve 43. maddenin talep edilen işbirliğinin çerçevesi bakımından yetersizliği gösterilmiştir. Aşağıda, AB Komisyonu 'nun red gerekçeleri ışığında Gümrük Birliği çerçevesinde 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı ile kabul edilen rekabet kurallarının niteliği, geçerliliği ve taraflar üzerindeki bağlayıcılığına ilişkin sorular cevaplanmaya çalışılmıştır. Bu sorular yanıtlanırken ilgili hükümlerin doğrudan etkili olduğu görüşüne yakın durulmuştur. Bununla birlikte, bu hükümlerin doğrudan etkili olduğu sonucuna varılmış olması, bu sonucun 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı'nin rekabet kurallarının pratik olarak hayata geçirilebileceğini göstermemektedir. AB ve Türkiye arasında gizli bilgilerin ve kişisel verilerin korunmasına ilişkin uyum yasalarının çıkarılmamış olması, Taraflar arasında tebligatın nasıl yapılacağına ve rekabet otoritelerinin kararlarının ne şekilde icraya konulacağına ilişkin düzenlemelerin bulunmaması, rekabet kurallarının uygulanması bakımından önemli sorunlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte, uygulamaya ilişkin engellerin sadece hukuki araçların yokluğundan veya eksikliğinden doğduğunu varsaymak bir yanılsama olacaktır.

An assessment on direct applicability of decision 1/95 in eu law and direct effect of its competition rules

This article is an attempt to assess effectiveness of competition rules of Customs Union with EU at a through experience of Turkey in requesting and receiving cooperation from some of EU countries competition authorities and EU Commission in the process of a competition investigation. The undertakings under the investigation were subject to the Act on the Protection of Competition, the head offices of some of these undertakings were situated in EU countries. The Turkish Competition Authority requested cooperation from the relevant authorities based on the competition rules of Decision 1/95. No cooperation was achieved. The objection raised to the request were the lack of implementation rules for competition rules of Decisionl/95, concerns on confidentiality issues and insufficiency of article 43 for providing the required framework for cooperation. In view of the foregoing objections, it has been tried to answer the questions regarding naturei validity and binding effect of competition provisions on the parties. While answering the said questions, it has been adopted in principle that the relevant articles of Decision No 1/95 have direct effect. However, such conclusion does not mean that competition rules in Decision No 1/95 can be applicable to a case in practice. Lack of harmonisation betwen EU law and Turkish law regarding data protection and servicing of notices and enforcement of decision are another problems which restrict the applicability of the competition rules. It should be noted that even though there are problems restricting applicability of such rules, we are of the opinion that supposing of barriers for enforcement emerge from only lack or deficiency of legal instruments is an illustration.
PDF

___

  • ARNDT, H.W. ve C. FİSCHER (2008), Europarecht, 9.Aufl., Heidelberg-München-Landsberg-Berlin.
  • ASLAN, Y. (2005), Rekabet Hukuku, 3.bası, Ankara.
  • BADUR, E. (2001), Türk Rekabet Hukukunda Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşmalar (Uyumlu Eylem ve Kararlar), Yüksek Lisans Tezi.
  • BAŞLAR, K. (2004), Gümrük Birliği Antlaşması'nm (1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı'nın) Hukuksal Niteliği, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, C:4, No: 1, Güz:2004, s.151-198.
  • BEBR, G. (1983), Agreements Concluded by the Community and their Possible Direct Effect: From International Fruit Company to Kupferberg, 20 Common Market Law Review.
  • BERMANN, G.A., R.J. GOEBEL, W.J. DAVEY ve E.M. FOX (2004), "Cases and Materials on European Union Law", İkinci Bası.
  • BLECKMANN, A. (1990), Europarecht, 5.Aufl., Köln-Berlin-Bonn-München.
  • BORCHARD, K.D. (2006), Die Rechtlichen Grundlagen der Europâischen Union, 3. Aufl., Heidelberg-München-Landsberg-Berlin.
  • BOURGEOIS, J. (1984), "Effects of International Agreements in EC Law: Are the Dice Cast?" Michigan Law Review, V.82, No.5/6.
  • CAN, H. (2002), Assoziationsverhâltnis zwischen der Europâischen Gemeinschaft und der Türkei, Frankfurt am Main.
  • CAN, H. ve Ç. ÖZEN (2005), Türkiye-Avrupa Topluluğu Ortaklık Hukuku, Ankara.
  • DOĞU, U. (2004), Avrupa Birliği Hukukunun Doğrudan Uygulanma Özelliği ve Ulusal Hukuklara Etkisi, http://www.akader.info/KHUICA/2004 evlul/lO.htm, Erişim Tarihi: 22.02.2010.
  • EMMERICH, V. (2001), Kartellrecht, 9.Aufl. München.
  • EROL, K. (2000), "Rekabet Hukukunun Ülke Dışı Uygulaması" Rekabet Kurumu, Lisansüstü Tez serisi No.l, Ankara
  • FIDLER, D.P. (1992), "Competition Law and Interrnational Relations", The International and Comparative Law Quarterly, Sayı 41, No.3, s.563 vd.
  • GOYDER, D. (2003), EC Competition Law, 4. B. Oxford University Pres.
  • GÖZLER, K. (2001), Uluslararası Andlaşmaları Akdetme ve Onaylama Yetkisi, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt:56, No:2, Nisan-Haziran http://www.politics.ankara.edu.tr/dergi/pdf/56/2/4 kemal gozler.pdf. Erişim Tarihi: 22.02.2010.
  • GROEBEN, H., J. THffiSING ve C.D. EHLERMANN (1999), Kommentar zum EU-/EG-Vertrag, Vorbemerkung zu den Artikeln 85 bis 89, Baden-Baden.
  • GÜNUĞUR, H. (1996), Avrupa Topluluğu Hukuku, 3. B., Ankara.
  • GÜMRÜKÇÜ, H. (2003), Küreselleşme ve Türkiye, Avrupa Türkiye Araştırmaları Enstitüsü, Hamburg/İstanbul, s. 17-58.
  • HEKİMOGLU, M.M. (2002), Das Verhâltnis zwischen EG-Rechtsordnung und Völkerrecht, "Yönetim ve Ekonomi", Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C:9, Sayı: 1-2, s. 173-185.
  • HELİSKOSKİ, J. (2001), "Mixed Agreements as a Technique for Organizing the International Relations of the European Community and its Member States", Kluwer Law International, Boston.
  • HERDEGEN, M. (2009), Europarecht, 11 .Aufl. München.
  • HERRMANN, C. (2001), Grundzüge der Welthandelsordnung- Institutionen, Strukturen und Bezüge zum Europâischen Gemeinschaftrecht, ZEuS, Jahrgang:4, Heft:3, s.453-497, Saarbrücker Bibliothek, http://www.iura.uni-sb.de/proiekte/Bibliothek/text.php?id=136. Erişim Tarihi: 22.02.2010.
  • HERRNFELD, H.H. (2009), EU-Kommentar, 2. Aufl. Baden Baden
  • HIGGINS, R. (1984), "The legal Bases of Jurisdiction" in Olmstead Extraterritorial Application of Laws and Responses Thereto.
  • HORNA, P.M. ve B.Ö. KAYALI (2007), National Implementation of Competition -Related Provisions in Bilateral and Regional Trade Agreements, Implementing Competition-Related Provisions in Regional Trade Agreements: is it possible to obtain development gains?, United Nations Conference on Trade and Development, New York -Cenevre.
  • JENNİNG, R.Y. (1957), "Extraterritorial Jurisdiction and the United States Antitrust Laws", 33; British Yearbook of International Law.
  • KAPTEYN, P.J.G. ve P.VERLOREN VAN THEMAAT (1989), Introduction to the Law of the European Communities, 3.Bası, Londra.
  • KOCH, (GRABITZ, E. ve M. HILF) (1999), Kommentar zur Europâischen Union, München, Art. 85, Nr.l 1.
  • KUYPER, P.J. (1984), European Community law and Extraterritoriality: Some Trends and New Developments, ICLQ, Vol.33, Ekim.
  • LASOK, K.P.E. ve D. LASOK (1994), Law and Institutions of the European Union, Butterworths.
  • LAVRANOS, N. (2004), Legal Interaction between Decisions of International Organizations and European Law, University of Amsterdam.
  • LENAERTS, K. ve E. SMİJTER (1999/2000), The European Union as an Actor under International Law, Yearbook of European Law, s.19 vd.
  • LOWE, A.V. (1984), Public International Law and Conflict of laws: The European Response to the United States Export Administration Regulations, ICLQ, V.33, No.3.
  • MARSDEN, P. (2006), "Promoting Cooperation in Enforcement Agencies" Yeditepe Üniversitesi, İstanbul, 31 Temmuz-1 Ağustos 2006.
  • MÖBELE, R. (RUDOLF STREİNZ) (2003), EUV/EGV Vertrag über die Europâische Union und Vertrag zur Gründung der Europâischen Gemeinschaft, München.
  • OPPERMANN, T., C.D. CLASSEN ve M. NETTESHEİM (2009), Europarecht, 4.Aufl. München.
  • ÖZKAN, I. (2005-2006), "Avrupa Topluluğu (Birliği) Hukuku ile Üye Devletler Ulusal Hukukları Arasındaki İlişkiler", Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Y.25-26/S. 1-2/2005-2006 Prof.Dr. Aslan Gündüz'ün Anısına Armağan.
  • PAZARCI, H. (2007),Uluslararası Hukuk, 5.B Ankara.
  • REÇBER, K. (2002), Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerine Genel bir Bakış, Cilt:4,Sayı:2,Sıra: 1 No:57, www.isgucdergi.org/?cilt=4&sayi=2&vear=2002, Erişim Tarihi: 22.02.2010.
  • PESCATORE, P. (1983), The Doctrine of "Direct Effect" An Infant Disease of Community Law, ELR 8.
  • RICHTER, S. (1993), Die Assozierung Osteuropâischer Staaten durch die Europâischen Gemeinschaften: Eine Untersuchung der Rechtlichen Grundlagen der Vertragsgestaltung Zwischen den Europâischen Gemeinschaften und Polen,Ungarn und der Tschekoslowakei, Recht der Europâisçhen Gemeinschaften und GATT.
  • ROSENBERG, B. (2007), Competition Law and Policy Provisions In International Agreements: Assessing the Low Level of International Implementation, Implementing Competition-Related Provisions in Regional Trade Agreements: is it possible to obtain development gains?, United Nations Conference on Trade and Development, New York -Cenevre.
  • SANLI, K.C. (2000), Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun'da Öngörülen Yasaklayıcı Hükümler ve Bu Hükümlere Aykırı Sözleşme ve Teşebbüs Birliği Kararlarının Geçersizliği, Ankara.
  • SCHMALENBACH, K. (CHRISTIAN C. ve M. RUFFERT) (2002), Kommentar des Vertrages über die Europâische Union und des Vertrages zur Gründung der Europâisçhen Gemeinschaft-EUV/EGV, 2.Aufl., Neuwied-Kriftel.
  • SCHWEiTZER, M, W. HUMMER ve W. OBWEXER (2007), Europarecht, Das Recht der Europâisçhen Union, Wien.
  • STREİNZ, R. (2005), Die Türkei als Partner- Formen der Zugehörigkeit zur EU, Göttinger Online-Beitrâge zum Europarecht, Nr. 1.
  • SUR, M. (2006), Uluslararası Hukukun Esasları, 2.B. İstanbul.
  • TEKDEMİR, Y. (2006), Suggestions For Enhancing The Effectiveness of Cooperation On CLP Issues At Regional Level: Lessons From Turkey, International Seminar on "Competition Provisions in RTAs" Co-Organized By UNCTAD, Yeditepe University and IDRC, Istanbul.
  • TEKİNALP, Ü. (1996), Gümrük Birliğinin Türk Hukuku Üzerindeki Etkileri, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C:LV.
  • TİRYAKİOĞLU, B. (1997), Rekabet Hukuku'ndan Doğan Kanunlar İhtilafı, Ankara, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi yayını No: 515.
  • TOLUNER, S. (1995-1996), 6 Mart 1995 Tarihli Ortaklık Konseyi Kararı: Milletlerarası Hukuk Açısından Bir Değerlendirme, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C:LV, S. 1-2, s.3-26.
  • TOMUSCHAT, C. (1983), Zur Rechtswirkung der von der Europâisçhen Gemeinschaft abgeschlossenen Vertrâge in der Gemeinschaftrechtsordnung, in: Rechtsvergleichung, Europarecht und Staatenintegration. Gedâchtnisschrift fur Leontin-Jean Constantinesco, Köln, s.801-822.
  • USAL, Z. (2004), Avrupa Birliği ve Türkiye-AB İlişkileri Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar, İKV No: 178, no: 17.
  • VÖNEKY, S. (GRABITZ, E. ve M. HILF) (2009), Das Recht der Europâischen Union, Band:III, EUV/EGV, (38.Ergânzungslieferung - Stand April 2009), München.
  • WIEDEMANN, G. (1999), Handbuch des Kartellrecht, München.
  • WINTER, J.A. (1972), Direct Effect and Direct Applicability: Two Distinct and Different Concepts in Community Law, 9 Common Market Law Review.
  • WHISH, R. (2003), "Competition Law" 5. B., Suffolk.
  • ZÂCH, R. (1994), Wettbewerbsrecht der Europâischen Union, Praxis von Kommission und Gerichtshof, München.
Rekabet Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-552X
  • Yayın Aralığı: Yılda 5 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: Rekabet Kurumu
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

1/95 Sayılı ortaklık konseyi kararının AB Hukukunda doğrudan uygulanabilirliği ve içerdiği rekabet hükümlerinin doğrudan etkisine ilişkin bir inceleme

Esin ÇAMLIBEL, Aslı TUTUCU

Türkiye'de enerji sektörüne ilişkin 10 temel soru

AHMET FATİH ÖZKAN

Independence of regulatory authorities: the analysis of Turkey's case in telecommunications sector in a comparative perspective

Ayhan TÖZER

Exploring the ways to create a national broadband policy: A critical discussion on the main drawbacks and possible measures for Turkey

Bilal Mehmet ÜNVER