Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Değişen Metafizik ve Edebiyat - Abdülhak Hâmid Tarhan Örneği

Din olgusu, Türk edebiyatına İslam öncesi dönemde olduğu gibi bu dinin kabulünden sonra da değişik yönleriyle kaynaklık etmiştir. Bunun sonucunda hemen her kamışın mürekkebinde tevhîdi esas alan duygu, düşünce ve estetik zevk meydana gelmiştir. Farklı dönem, tasnif ya da isimlerle ele alınsa da genel itibarla Tanzimat'a kadar bu durum böyle süregelmiştir. Keskin bir hat olarak ise Tanzimat'tan sonra siyasi, askeri, sosyal, ekonomik değişikliklerin edebiyata da yansımasıyla din-edebiyat ilişkisi ve her olay ve olguda tevhîdi esas alan anlayış, yerini yüzünü Batı'ya dönen seküler zihniyet ve akımlara bırakmıştır. Tanıtıp değerlendirmeye çalışacağımız eser, özellikle din ve felsefenin ilgi alanına giren “metafizik paradigmalar” ve bu konuda Batı yönünde kırılış gösteren zihinlerin durumunu, edebiyat bağlamında ve şahıs merkezli ele almıştır.

___

  • Kenan Mermer, Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Değişen Metafizik ve Edebiyat - Abdülhak Hâmid Tarhan Örneği,