ROMAN VE TARİH: ANLATI VE KAYNAK “GÂDET REŞÎD” ALÎ CÂRİM ÖRNEĞİ

Roman ve tarih arasındaki ilişki, Aristo ve kategorilerinden beri tarihin derinliklerinde mevcuttur. Tarih, müstakil bir ilim dalı olmadan önce anlatılan hikayeler mecmuasından ibaretti ve tarihin kullandığı kelimeler bu gün olduğu gibi romanda kullanılan kelimeleri çağrıştırmaktaydı. Zaten bu iki alan arasındaki etkileşim noktaları çoktur. Diğer taraftan roman, beklentilere cevap verecek oranda doyurucu ve sağlıklı tarihi bilgi içermez. Bu çalışmada şair ve edebiyatçı Alî el-Cârim’in Gâdet Reşîd adlı romanı çerçevesinde tarih ve kurgu arasındaki ilişkinin yönlerini, tarihi gerçekliğin ve yazarın edebi üslubunun metin içerisindeki tezahürlerini, modern tarzla ilişkili ifadelerden uzak, klasik edebi unsurlardan istifade eden anlatı uslubunun romanın tarih sunuşuna nasıl yansıdığını inceledik.

Anahtar Kelimeler:

roman, tarih, anlatı, kaynak, kurgu

Novel and the history: Narration and Reference "Ghada Rashid" "The tender pretty girl of Rosetta" a model novel written by Ali Al Jarem

The link of novel with history seems to be deep- rooted in history since the time of Aristotle and his subdivisions , but before the history was a science , it was a collection of stories which are told , and at the same time it required a lot of the vocabulary used in the novel ( such as narrated , told , recited ….etc .) Therefore , there were some points of adjacency between them . The history can not be reflected in novel , as far as it presents answers to the questions of the present.In this study , we stand on the aspects of connection between the historical and the imagined through the narration of «Ghada Rashid» by Ali Al Jarem , the great poet and scholar , depicting the manifestations of literary discourse and the referential reality within the text , and how the text could the text present history in a narrative discourse highlights classical aesthetics neglected by the discourses related to the modernist horizons.

Keywords:

novel, history, narrative, source, fiction,

PDF

___

المصادر: علي الجارم : غادة رشيد ، دار المعارف ، طبعة وزارة التربية والتعليم 1989. المراجع : أحمد علي الجارم : " علي الجارم .. وفصل الخطاب " ، الدار المصرية اللبنانية للكتاب ، القاهرة ، 2009 ، ص 8. جابر عصفور : " زمن الرواية " ، مكتبة الأسرة ، الهيئة المصرية العامة للكتاب ، القاهرة 1999، ص 38. جورج لوكاتش : " الرواية التاريخية " ، ترجمة " صالح جواد الكاظم " ، المجلس الأعلى للثقافة ، القاهرة 2005 ، ص، 22. حلمي محمد القاعود : " الرواية التاريخية في أدبنا العربي الحديث " ، الهيئة العامة لقصور الثقافة ، كتابات نقدية عدد 139 ، القاهرة ، 2003، ص 59. سامية أسعد : " عندما يكتب الروائي التاريخ ؟ " ، مجلة فصول ، يناير / مارس 1982، ص 69. سعد محمد رحيم : " السارد والتاريخ " ، مجلة دبي الثقافية ، مؤسسة الصدى للدعاية والإعلان ، عدد ( 43) ديسمبر 2008 ، ص92. عاصم الدسوقي : " فن الرواية وعلم التاريخ : إشكالية الجدل بين المتناقضات " ، " الرواية وقضايا وآفاق " ، كتاب دوري يعنى بالإبداع الروائي المحلي والعالمي " ، الهيئة المصرية العامة للكتاب ، القاهرة ، عدد 2 ، 2009 ، ص 280 . عبد المحسن طه بدر : " تطور الرواية العربية الحديثة في مصر " ، دار المعارف ، ط خامسة ، القاهرة ، 1993 ،ص 73.