ET-TENBÎH ÂLÂ MÜŞKİLATİ’L-HİDÂYE ADLI ESER ÇERÇEVESİNDE HANEFÎ FIKHINDA EL-HİDÂYE METNİNE YÖNELİK ELEŞTİRİLE İLGİLİ GENEL BİR DEĞERLENDİRME

Kuşkusuz Hanefî fıkhında Mergînânî’nin (v.593/1197), el-Hidâye adlı eseri ayrıcalıklı bir yere sahiptir. Bu eser, yazıldığı dönemden itibaren büyük ilgi görmüş, üzerinde şerh, haşiye, ihtisar tarzında pek çok çalışma yapılmıştır. Hicrî 8.yüzyılda Şam bölgesinde yaşamış olan İbn Ebü’l-İz el-Hanefî (v.731/792) Hanefî bir aileye mensup olup ataları Şam’da kadılık görevi yürütmüştür. Başta İbn Teymiye olmak üzere mezhep dışındaki âlimlerin görüşlerinden de etkilenen İbn ebü’l-İz, taklide karşı çıkıp ictihadî yaklaşımı benimsemiş bir âlimdir. “Et-Tembih Âlâ Müşkilâti’l-Hidâye” adlı eserinde kimi zaman doğrudan esere yönelik kimi zamanda Hanefî mezhebine ait görüşe yönelik çeşitli eleştiriler serdetmektedir. Bu makalede bu eleştiriler sistematik bir bütünlük içinde genel olarak ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Mergînânî, el-Hidâye, İbn Ebü’l-İz, Et-Tenbih Âlâ Müşkilâti’l-Hidâye

Work at the “Al-Tanbih ala Muskilat al-Hidaya” an over all Assessment Related Criticized on the text of the Hanafi Jurisprudence al-Hidaya

Certainly Mergînânî's “Hidaya” work has a privileged location in Hanafi jurisprudence. This work received great attention from the period written on and the commentary, Postscript, many studies have been conducted in the style of summary. Ibn Abu al-Iz al-Hanafi (731-792) who lived in the 8th Hijri century in Damascus, is part of a Hanafi family, whose ancestors served as judge in DamascuIbn Abu'l -Iz, particularly affected by the opinions of scholars, inc-luding Ibn Taymiyyah and he is a scholar of the adopted approach to the case-law go against imitation. In his work of “AL -TANBIH MUSKILATI'L – HIDAYA”, he makes various criticisms, sometimes directly to the work and sometimes to some view of the recent Hanafi sect. This article will address these criticisms in general in a systematic coherence

Keywords:

Mergînânî, el-Hidâye, İbn Ebü’l-İz, Al-Tanbih ala Muskilati’l-Hidâye,

PDF

___

AHMED B. HANBEL (v.241/855) Müsned, I-VI, Çağrı yayınları, İs-tanbul, 1982. ABDÜRREZZÂK, Ebû Bekir b. Hemmâm es-San’ânî (v.211/826), el- Musannef (thk. Habîbu’r-Rahmân el- A’zamî), I-XI, 2.Baskı, Mek-tebü’l-İslâmî, Beyrut, 1403. BUHÂRÎ, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail (v.256/870), Sahîhu’l- Buhârî, Mektebetü’l-Asriyye, Beyrut, 2007. DÖNDÜREN, Hamdi, Delilleriyle Ticaret ve İktisat İlmihali, Erkam Yayınları, İstanbul, 2005. EBÛ DÂVÛD, Süleyman b. Eş’as es-Sicistânî (v.275/888), Sünen, I-V, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1981. ERDOĞAN, Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, Ensar Neşriyat, İstan-bul, 2005. İBN EBÜ’L-İZ, Sadruddîn Ali b. Ali (v.731/792) et- Tenbîh Âlâ Müş-kilâti’l-Hidâye, (thk.Abdülhakim b. Muhammed Şakir), I-V, 1.Baskı, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad, 2003. İBNÜ’L-HÜMÂM, Kemâleddîn Muhammed b. Abdulvâhid (v.861/1457), Fethu’l-Kadîr (thk. Abdürrezzâk Gâlib el- Mehdi), I-X, 2.baskı, Daru’l-Kütübü’l-İlmiye, Beyrut, 2009. İBN EBÎ ŞEYBE, Ebû Bekir Abdullah b. Muhammed (v.235/849), el-Musannef fi’l- Ehâdîs ve’l-Âsâr ( thk. Kemal Yusuf el-Hut), VII, 1.Baskı, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad, 1409. KALLEK, Cengiz, “ el- Hidâye”, DİA, XVII, 471-473. KOCA, Ferhat, “ el- Mergînânî ”, DİA, XXIX, 182-183. MERGÎNÂNÎ, Burhâneddin Ebu’l-Hasen Ali b. Ebu Bekr (v.593/1197, el-Hidâye şerhu Bidâyeti’l-mübtedî (thk. Muhammed Adnan Verviseh) ,I-IV, Şirketü Dari’l-Erkam b. Ebi’l-Erkam, Bey-rut, ts.