1980-2017 Arası Telif ve Tercüme Matbu Türkçe Kur’ân Meâlleri Bibliyografyası

Türkiye’de 1980-2017 yılları arasında çok sayıda ve muhtelif özellikte meâl yazılmıştır. Meâl satışlarına ve meâllerin sayısal çokluğuna bakıldığında Türkiye’de Kur’ân meâllerine karşı büyük bir ilginin olduğu söylenebilir. 1980’den sonra meâl sayısının artış kaydetmesinde çeşitli sebeplerden bahsetmek mümkündür.  Söz konusu sebepler arasında; hazırlanan meâllerdeki yetersizlikler, Türkçe’nin sürekli değişimi,  meâllere yönelik çeşitli tenkitler ile meâller vasıtasıyla Kur’ân’ı anlama arzusu sayılabilir. Meâl yazarlarının profiline bakıldığında ilahiyatçı akademisyenlerin meâl yazımında daha başarılı oldukları iddia edilebilir. Meâl kitaplarının isimlerine “tefsirli”, “izahlı”, “gerekçeli”, “açıklamalı” gibi ifadelerin eklenmesi dikkat çekmektedir. Bu tür ifadelerin eklenmesi bir bakıma salt Kur’ân tercümelerinin kifayetsizliğine işaret etmektedir. Bu makalede meâl literatürüne bir katkı olarak, 1980-2017 yılları arasında telif ve tercüme matbu Türkçe Kur’ân meâlleri listelenmeye çalışılmıştır. Bibliyografyaya alınan eserler, yazım tarzlarına ve müelliflerin isimlerine göre alfabetik olarak kategorize edilmiş, açıklama ihtiyacı hissedilen yerlerde gerekli bilgiler dipnot şeklinde verilmiştir. Ayrıca meâl bibliyografyası hazırlamanın bazı problemlerine değinilmiş ve bu problemlerin aşılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Bibliography of Written and Translated Turkish Qur’anic Translations That Published in the Years Between 1980-2017

In Turkey, a number of Qur’anic translations with various features were written between 1980&2017.  Considering the sales of Qur’anic translations and the number of the translations, it can be said that there is a great interest in the Qur’anic translations in Turkey. There are various reasons for the increase in the number of Qur’anic translations after 1980.  The inadequacies in the prepared Qur’anic translation, the continuous change of Turkish, the various criticisms towards the Qur’anic translations and the desire to understand the Qur’an by means of Qur’anic translations are some of these reasons. When we look at the profile of the writers of Qur’anic translations, it can be claimed that the theologian academics were more successful in writing them.  The addition of expressions such as “interpretative” “explanatory”, “reasoned”, “annotated” to the names of the books of Qur’anic translations draws attention.  The addition of such expressions shows the inadequacy of the Qur’an’s direct translations. In this article, as a contribution to the literature of the Qur’anic translation, it was attempted to list the written and translated Qur’anic translations that were published in Turkey between 1980 and 2017. The works in the bibliography were categorized alphabetically according to the styles of writing and names of authors. Other information is given in the form of footnotes if necessary. In addition, some problems of preparation of Qur’anic translation bibliography were addressed and possible suggestions for these problems were made.

___

  • Abay, Muhammet. “Türkçedeki Kur’an Meallerinin Tarihi ve Kronolojik Bibliyografyası”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 10/19-20 (2012): 231-301.Akdemir, Salih. Cumhuriyet Dönemi Kur’an Tercümeleri (Eleştirel Bir Yaklaşım). Ankara: Akid Yayıncılık, 1989.Aydar, Hidayet. “Türklerde Kur’an Çalışmaları”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/1 (1999): 159-235.Cündioğlu, Dücane. “Matbu Türkçe Kur’an Çevirileri ve Kur’an Çevirilerinde Yöntem Sorunu”. 2. Kur’an Sempozyumu. 157-237. Ankara: Bilgi Vakfı, 1996. Durmuş, Zülfikar. “Muhammed Hamidullah’ın Aziz Kur'an Adlı Meali Üzerine Tetkikler”, Kur’an Mealleri Sempozyumu. 2 Cilt. 2:69-85. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.http://katalog.istanbul.edu.tr (24. 08. 2017).http://ktp.isam.org.tr/ (07. 09. 2017).http://kutuphane.ilahiyat.omu.edu.tr/(23. 08. 2017).http://www.kibo.com.tr/kibokatalog (24. 08. 2017).http://www.kitapyurdu.com/ (01. 07. 2017)https://kasif.mkutup.gov.tr/ (22. 08. 2017).https://www.nadirkitap.com/ (07. 09. 2017).Özkan, Mustafa. “Eski Anadolu Türkçesi Döneminde Yapılmış Kur’an Tercümeleri”, Tarihten Günümüze Kur'an'a Yaklaşımlar. Ed. Bilal Gökkır vd. 517-558. İstanbul: İlim Yayma Vakfı, 2010. Öztürk, Abdülvehhab. Satır Arası Kelime Kelime Kur’an-ı Kerim Meali. 2 Cilt. İstanbul: Kahraman Yayınları, 2006.Şahin, Osman. v.dğr., Meal Seslendiren: Ay, Mehmet Emin. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2008. 4 DVD; 12 cm çap + 1 kitapçık.Uysal, Halil. “Cumhuriyet Dönemi Kur’an Araştırmaları”, makâlât 1 (1999): 199-263.