Sezer Er Güneri, Oya Kavlak, Ege Nazan Tavmergen Göker

İnfertil Kadınlarda Umut ve Umutsuzluk:Fenomenolojik Çalıma

Bu çalışmanın amacı, infertil kadınların umut ve umutsuzluklarını Seligman’ın öğrenilmiş çaresizlik teorisi kullanarak incelemektir. Çalışma, fenomenolojik araştırma yöntemi ile yürütülmüştür. Olumsuz tedavi deneyimi olan 15 kadın amaçlı yöntem ile seçilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Görüşmeler, harfi harfine yazılmış ve yorumlayıcı içerik analizi ile analiz edilmiştir. Umudun ana temaları, bireysel ve sosyal/çevresel; umutsuzluğun ana temaları bireysel, sosyal/çevresel ve tedavi süreci ile bunların alt temaları oluşturulmuştur. İnfertilite tedavisi sürecinde kadınların değişen duygular yaşadıkları; olumsuz tedavi deneyimlerinin umutsuzluk ve çaresizlik duygularının yaşanmasına yol açtığı belirlenmiştir. Olumsuz tedavi sonucu deneyimlenen umutsuzluk, infertil kadınların tedavide ve hayatta başarıya ulaşamayacağını düşündürerek çaresizliğe yol açmaktadır. Bu hisler, kadınların tedaviyi bırakmalarına neden olmaktadır. Sağlık profesyonellerinin infertil kadınların psikolojik ihtiyaçlarını kişisel duygu ve değerleri göz önüne alarak incelemeleri gerekir.

Hope and Hopelessness in Infertile Women: Phenomenological Study

The aim of this study was to investigate hope and hopelessness in infertile women by using Seligman’s theory of “learned helplessness”. The study was conducted using a phenomenological research design. Fifteen infertile women whose treatment had failed were purposively selected. Data were collected via a semi-structured interview technique. Interviews were transcribed verbatim and were analyzed using interpretative phenomenological analysis. The main themes relating to hope were individual and social/environmental factors; the main themes relating to hopelessness were individual and social/environmental factors, and the treatment processes. The infertile women made more statements expressing their sense of hopelessness than hope. Women experienced fluctuating feelings during treatment and that unsuccessful treatment resulted in a sense of hopelessness and helplessness. Hopelessness experienced as a result of negative unsuccessful experiences of treatment leads to feelings of helplessness by suggesting to infertile women that their treatment will fail and that they will not be able to live a successful life. These feelings cause women to cease treatment. Health professionals need to take infertile women’s psychological needs into account and consider their personal feelings and values.

PDF

___

Abbey A, Andrews FM, Halman LJ (1992) Infertility and subjective well-being: The mediating roles of self-esteem, internal control, and interpersonal conflict. J Marriage Fam, 54:408-417.
Akyüz A, Sever N (2009) Reasons for infertile couples to discontinue in vitro fertilization (IVF) treatment. J Reprod Infant Psychol, 27:258–268.
Baş T, Akturan U (2008) Araştırma Yöntemleri NVivo 7.0 ile Nitel Veri Analizi. Ankara, Seçkin Printing.
Behboodi Moghadam Z, Salsali M, Eftekhar-Ardabilty H, Vaismorad, M, Ramezanzadeh F (2013) Experiences of infertility through the lens of Iranian infertile women: A qualitative study. Jpn J Nurs Sci, 10:41-46.
Bell AV, Hetterly E (2014) There's a higher power, but He gave us a free will: Socioeconomic status and the intersection of agency and fatalism in infertility. Soc Sci Med, 114:66-72.
Bergart AM (2000) The experience of women in unsuccessful infertility treatment: what do patients need when medical intervention fails?. Soc Work Health Care, 30:45-69.
Bhatti LI, Fikre FY, Khan A (1999) The quest of infertile women in squatter settlements of Karachi, Pakistan: A qualitative study. Soc Sci Med, 49:637-649.
Cetişli NE, Ören EDT, Kaba F (2018) İnfertil çiftlerde çift uyumu ve umutsuzluk. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, doi: 10.31067/0.2018.81.
Çoban TK, Dinç A (2013) İnfertilitenin cinsel yaşam üzerine etkisinin incelenmesi. Uluslararası Klinik Araştırmalar Dergisi, 1(2):46-53.
Dağ H, Yiğitoğlu S, Aksakal BI, Kavlak O (2015) The association between coping method and distress in infertile woman: A crosssectional study from Turkey. Pak J Med Sci, 31:1457-1462.
Drosdzol A, Skrzypulec V (2009) Depression and anxiety among polish infertile couples: An evaluative prevalence study. J Psychosom Obstet Gynecol, 30:11–20.
Durat G, Özdemir K, Çulhacık GH (2018) Dyadic adjustment and hopelessness levels among infertile women. Cukurova Medical Journal, 43(Suppl 1):1-6.
Filetto J, Makuch M (2005) Long-term follow-up of women and man after unsuccessful IVF. Reprod Biomed Online, 11:458-463.
Franco JG, Baruffi RLR, Mauri AL, Petersen CG, Felipe V, Garbellini E (2002) Psychological evaluation test for infertile couples. J Assist Reprod Genet, 19:269-273.
Gökkaya VB (2015) Çaresizliği öğrenen kadın: Öğrenilmiş çaresizlik. Turkish Studies, 10(14):53-70.
Hammarberg K (2003) Stress in assisted reproductive technology: implications for nursing practice. Hum Fertil (Camb), 6:30-33.
Hammarberg K, Astbury J, Baker HWG (2001) Women’s experience of IVF: A follow up study. Hum Reprod, 16:374–383.
Hasanpoor-Azghdy SB, Simbar M, Vedadhir A (2014) The emotional-psychological consequences of infertility among infertile women seeking treatment: Results ofa qualitative study. Iran J Reprod Med., 12:131-138.
Hoşgör H, Akyüz I, Cengiz E (2017) Infertil hastalarin tüp bebek tedavisini birakmasinda etkili olan faktörlerin öncelik sirasinin belirlenmesi: bir ahp uygulamasi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19):64-84.
Imeson M, McMurray A (1996) Couples' experiences of infertility: A phenomenological study. J Adv Nurs, 24:1014-1022.
Kargın M, Ünal S (2011) İnfertil bireylerde umutsuzluğun belirlenmesi. Yeni Symposium, 49:54-60.
Kavlak O, Saruhan A (2002) İnfertil kadınlarda yalnızlık düzeyi ve bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi, Ege Tıp Dergisi, 41:229–232.
Keskin G, Gümüş AB (2014) İnfertilite: Umutsuzluk perspektifinden bir inceleme. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 5(1):9-16.
Kırca N, Pasinlioğlu T (2013) İnfertilite tedavisinde karşılaşılan psikososyal sorunlar. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5:162-178.
Kraaij V, Garnefski N, Schroevers MJ (2009) Coping, goal adjustment, and positive and negative affect in definitive infertility. J Health Psychol, 14:18-26.
Kümbetoğlu B (2008) Niteliksel Araştırmalarda Analiz ve Yorumlama, Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. İstanbul, Bağlam Yayıncılık.
Mascarenhas MN, Flaxman SR, Boerma T, Vanderpoel S, Stevens GA (2012) National, regional, and global trends in infertility prevalence since 1990: A systematic analysis of 277 health surveys. PLoS Med, 9:e1001356.
Mohanty A, Pradhan RK, Jena LK (2015) Learned helplessness and socialization: A reflective analysis. Psychology, 6:885-895.
Monga M, Alexandrescu B, Katz SE, Stein M, Ganitas T (2004) Impact of infertility on quality of life, marital adjustment and sexual function. Urology, 63(1):126-130.
Mosalanejad L, Parandavar N, Gholami M, Abdollahifard S (2014) Increasing and decreasing factors of hope in infertile women with failure in infertility treatment: A phenomenology study. Iran J Reprod Med., 12:117-124.
Nuvvula S (2016) Learned helplessness. Contemp Clin Dent, 7:426-427.
Oskay ÜY, Bayram GO, Dişsiz M (2009) İnfertilitenin psikososyal ve psikoseksüel etkileri. In İnfertilite Hemşireliği (Ed. NK Beji):177- 196. Istanbul, Acar Basım.
Öz F(2010) Sağlık Alanında Temel Kavramlar,2. basım. Ankara, Mattek Basım.
Ozan YD, Okumuş H (2013) Experiences of Turkish women about infertility treatment: A qualitative study. International Journal of Basic and Clinical Studies, 2(2):56-64.
Pedro A (2015) Coping with infertility: An explorative study of South African women’s experiences. Open J Obstet Gynecol, 5:49-59.
Rajkhowa M, Mcconnell A, Thomas GE (2006) Reasons for discontinuation of IVF treatment: A questionnaire study. Hum Reprod, 21:358–363.
Robinson GE, Stewart DE (2005) Infertility and new reproductive technologies. In Review of Psychiatry (Eds JM Oldham, MB Riba). Washington, American Psychiatric Press.
Seligman MEP (2007) Öğrenilmiş İyimserlik (Çeviri Ed. SK Akbaş) Ankara, HYB Basım.
Şen S, Sevil Ü (2016) Stigma experiences of infertile women: a qualitative study in Turkey. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Ana Çocuk Sağlığı Dergisi, 6:63-82.
Smith JA (2004) Reflecting on the development of interpretative phenomenological analysis and its contribution to qualitative research in psychology. Qual Res Psychol, 1:39-54.
Smith JA (2011) Evaluating the contribution of interpretative phenomenological analysis. Health Psychol Rev, 5(1):9-27.
Tanyaş B (2014) Nitel araştırma yöntemlerine giriş: Genel ilkeler ve psikolojideki uygulamaları. Eleştirel Psikoloji Bülteni,5:25-38.
Taşçı E, Bolsoy N, Kavlak O, Yücesoy F (2008) İnfertil kadınlarda evlilik uyumu. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi (TJOD Derg), 5:105-110.
Resmi Gazete (2013) Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği, 24.03.2013. Ankara, Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü.
Upkong D, Orji E (2006) Nijerya’daki infertil kadınlarda ruh sağlığı. Turk Psikiyatri Derg, 17:259-265.
van Rooij FB, van Balen F, Hermanns JM (2009) The experiences of involuntarily childless Turkish immigrants in the Netherlands. Qual Health Res, 19:621-632.
Verhaak CM, Smeenk JMJ, Evers AWM, Kremer JA, Kraaimaat FW, Braat DD (2007) Women’s emotional adjustment to IVF: A systematic review of 25 years of research. Hum Reprod Update, 13:27–36.
Vural PI, Beji NK (2014) İnfertilite sorununun psikoseksüel etkileri. Androloji Bülteni, 57:135-138.
Yanıkkerem E, Kavlak O, Sevil Ü (2008) İnfertil çiftlerin yaşadıkları sorunlar ve hemşirelik yaklaşımı, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11:112-121.
Yıldırım A, Şimşek H (2005) Nitel Araştırma Yöntemleri. 5. Basım. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz SD, Beji NK, Serdaroğlu H (2016) Levels of hopelessness and depression in infertile women. Turkiye Klinikleri J Obstet Womens Health Dis Nurs-Special Topics, 2(3):46-50.
Yılmaz T, Oskay ÜY (2015) İnfertilite stresi ile başa çıkma yöntemleri ve hemşirelik yaklaşımları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2(1):100-112.