Rhodos’tan Agonistik Yazıtlar

Yazar, makaleyi iki bölüme ayırmaktadır. İlk bölüm Kleophanes oğlu Pythion isimli bir sporcuyu onur­­­­landıran Hellenistik bir yazıt (SEG 58, 816) ile ilişkilidir. Sporcunun, aynı oyunlarda kazan­dığı peş peşe zaferler ve yine aynı festivalde güreş, boks, pankration gibi farklı disiplinlerde ka­zan­­dı­ğı zaferlerle ol­dukça görkemli bir kariyere sahip olduğu görülmektedir. Boiotia’da düzen­le­nen fes­­­ti­valler İ.Ö. 171 yılı öncesine tarihlenmektedir ve buna göre Pythion’un kariyeri olasılıkla İ.Ö. 185–175 yıllarında gerçek­leşmiştir. Makalenin ikinci bölümü ise Rhodos’lu bir atletin oldukça uzun olan zafer listesine ayrıl­mış­tır (SER 66 ve 66A). Metin oldukça eksik olmasına rağmen, aynı za­­man­­da bir Roma vatandaşı olan T. Flavius [Ap]ollin[arios]?)’un Domitianus Dönemi’nin sonun­da ya da ondan kısa bir süre sonra Ro­ma’daki Kapetolia, Nikopolis’teki Aktia ve Neapolis’teki Se­bas­ta şenlik­le­­rin­de zaferler kazandığı anla­şıl­maktadır. Yazar, atletin dördüncü bir şenlikte de zafer ka­zanmış ola­bileceği ihtimalini belirtmekte, ancak ilgili kıs­ım tamamen kayıp olduğu için bu hu­sus­ta kesin bir şey söylenemeyeceğini vurgu­lamaktadır.

Inscriptions agonistiques de Rhodes

The first part of the article deals with an Hellenistic Rhodian inscription honouring Pythion son of Kleophanes (SEG 58 816). His career is remarkable for the multiple con­se­cutive victories won in the same games and also for the victories won in several disciplines (boxing, wrestling, pankration) in the same celebration. The festivals held ἐμ Βοιωτοῖς date the text before 171 B.C.; the champion’s career was probably held in the decade 185–175. The second part of the article is devoted to the very long record of the victories of a Rhodian runner (SER 66 and 66A). Although the text is badly damaged, we must see in this Roman citizen (T. Fla­vius [Ap]olli­n[arios]?) a winner not only in the Kapetolia of Rome but also in the Aktia of Nico­polis and the Sebasta of Naples at the end of Domitian’s reign or shortly after; it is not ex­clud­ed that the inventory continued on a fourth side completely lost.

___

  • Amandry 1980 P. Amandry, Sur les concours argiens, in: Études argiennes, Paris 1980, 211–253 (BCH suppl. 6).
  • Aymard 1935 A. Aymard, Le Zeus fédéral Achaien Hamarios-Homarios, in: Mélanges offerts à M. Octave Navarre par ses élèves et ses amis, Toulouse 1935, 453–470.
  • Brélaz et al. 2007 C. Brélaz – A. Andreiomenou – P. Ducrey, Les premiers comptes du sanc-tuaire d’Apollon à Délion et le concours pan-béotien des Delia, BCH 131, 2007, 235–308.
  • Bruneau, Recherches Ph. Bruneau, Recherches sur les cultes de Délos à l’époque hellénistique et à l’époque impériale, Paris 1970 (BEFAR 217).
  • Brunet 1997 St. Brunet, The Date of the First Balbillea at Ephesos, ZPE 117, 1997, 137–138.
  • Cabanes 1988 P. Cabanes, Les concours des Naia de Dodone, Nikephoros 1, 1988, 49–84.
  • Caldelli, L’Agon Capitolinus M.-L. Caldelli, L’Agon Capitolinus. Storia e protagonisti dall’istituzione do-mi¬zianea al IV secolo, Rome 1993 (Studi pubblicati dall’Istituto italiano per la storia antica 54).
  • Campanile, Sacerdoti M. D. Campanile, I sacerdoti del Koinon d’Asia (I sec. a.C-III sec. d.C): con-tributo allo studio della romanizzazione delle élites provinciali nell’ Oriente greco, Pise 1994.
  • Charami 2011 A. Charami, Fêtes et concours au gymnase de Tanagra dans une inscription d’époque impériale trouvée à Délion (Béotie), CRAI 2011, 853–873.
  • Ebert 1982 J. Ebert, Zur “Olympischen Chronik” IG II/III² 2326, AfP 28, 1982, 5–14.
  • Ebert, Agonismata J. Ebert, Agonismata: Kleine philologische Schriften zur Literatur, Geschich¬te und Kultur der Antike, Stuttgart/Leipzig 1997.
  • Ebert, Epigramme J. Ebert, Griechische Epigramme auf Sieger an gymnischen und hippischen Ago¬nen, Berlin 1972.
  • Farrington, Isthmionikai A. Farrington, Isthmionikai. A Catalogue of Isthmian Victors, Hildesheim 2012 (Nikephoros Beihefte 21).
  • Frisch 1974 P. Frisch, Nemeseia und Barbilleia in Smyrna, ZPE 15, 1974, 162.
  • Habicht 1998 C. Habicht, Titus Flavius Metrobios, Periodonike aus Iasos, in: P. Kneissl – V. Losemann (edd.), Imperium Romanum. Studien zu Geschichte und Rezep¬tion. Festschrift für Karl Christ, Stuttgart 1998, 311–316.
  • Kantiréa, Dieux Augustes M. Kantiréa, Les dieux et les dieux augustes. Le culte impérial en Grèce sous les Julio-claudiens et les Flaviens. Études épigraphiques et archéologiques, Athènes 2007.
  • Kantzia 1989 C. Kantzia, ΑΔ 44 Β2, Χρονικά 1989 [1995], 480–482.
  • Knoepfler 2002 D. Knoepfler, Oropos et la Confédération béotienne à la lumière de quel¬ques inscriptions «revisitées», Chiron 32, 2002, 119–155.
  • Knoepfler 2008 D. Knoepfler, Louis Robert en sa forge: ébauche d’un mémoire resté inédit sur l’histoire controversée de deux concours grecs, les Trophônia et les Basi-leia à Lébadée, CRAI 152, 2008, 1421–1462.
  • Lämmer, Olympien M. Lämmer, Olympien und Hadrianeen im antiken Ephesos, Cologne 1967.
  • Lozano 2007 F. Lozano, Los agones de los Augustos en Atenas, in: Acta XII Congressus in¬ter¬nationalis epigraphiae graecae et latinae, Barcelona, September 2002, Bar¬celone 2007, 851–856.
  • Miranda 2010 E. Miranda, Consoli e altri elementi di datazione nei cataloghi agonistici di Nea¬polis, in: M. Silvestrini (éd.), Le tribù romane. Atti della XVIe rencontre sur l’épigraphie (Bari 8–10 ottobre 2009), Bari 2010, 417–422.
  • Moretti 1986/7 L. Moretti, Analecta epigraphica, RPAA 59, 1986/7, 193–204.
  • Moretti 1987 L. Moretti, Nuovo supplemento al catalogo degli olimpionikai, MGR 12, 1987, 67–91.
  • Moretti 1991 L. Moretti, Dagli Heraia all’Aspis di Argo, MGR 11, 1991, 179–189.
  • Moretti, Olympionikai L. Moretti, Olympionikai, i vincitori negli antichi agoni olimpici, MAL 8, 1959, 59–198.
  • Nafissi 2010 M. Nafissi, in: F. Berti – R. Fabiani – Z. Kızıltan – M. Nafissi (edd.), Marmi erranti: i marmi di Iasos presso i Musei archeologici di Istanbul (İstanbul Arkeoloji Müzeleri, 7.12.2010–4.7.2011), Istanbul 2010, 55–57.
  • Palagia 2002 O. Palagia, Ζευς Νάιος και Διώνη στην Ακρόπολη των Αθηνών, in: D. Da¬mas-kos (éd.), Αρχαία Ελληνική Γλυπτική. Αφιέρωμα στη μνήμη του γλύπτη Στέλιου Τριάντη. Μουσείο Μπενάκη. 1 Παράρτημα, Athènes 2002, 171–180.
  • Pavlogiannis et al. 2009 O. Pavlogiannis – E. Albanidis – M. Dimitriou, The Aktia of Nikopolis: New Approaches, Nikephoros 22, 2009, 79–102.
  • Quantin 2008 F. Quantin, Recherches sur l’histoire et l’archéologie du sanctuaire de Do¬do-ne. Les oikoi, Zeus Naios et les Naia, Kernos 21, 2008, 9–48.
  • Remijsen 2014 S. Remijsen, Appendix, in: The Oxyrhynchus Papyri, LXXIX, Londres 2014, 190–206.
  • Rigsby, Asylia K. J. Rigsby, Asylia: Territorial Inviolability in the Hellenistic World, Ber¬keley 1996 (Hellenistic Culture and Society XXII).
  • Rizakis 2013 A. D. Rizakis, États fédéraux et sanctuaires: Zeus Homarios et la construc-tion de l’identité achéenne, in: P. Funke – M. Haake (edd.), Greek Federal Sta¬¬tes and their Sanctuaries. Identity and Integration, Stuttgart 2013, 13–47.
  • Robert 1930 L. Robert, Notes d’épigraphie hellénistique, BCH 54, 1930, 332–338.
  • Robert 1966 L. Robert, Deux inscriptions agonistiques de Rhodes, AE 1966, 108–118.
  • Robert, Hellenica L. Robert, Hellenica VII, Paris 1949.
  • Robert, OMS L. Robert, Opera Minora Selecta I-VII, Amsterdam 1969–1990.
  • Roueché, Performers C. Roueché, Performers and Partisans at Aphrodisias in the Roman and Late Roman Periods, Londres 1992 (JRS Monographs 6).
  • Schwertheim – Petzl, Hadrian E. Schwertheim – G. Petzl, Hadrian und die dionysischen Künstler. Drei in Alexandria Troas neugefundene Briefe des Kaisers an die Künstler-Vereini-gung, Bonn 2006 (Asia Minor Studien 58).
  • Sève 1993 M. Sève, Les concours d’Épidaure, REG 106, 1993, 303–328.
  • Solin 1984 H. Solin, Analecta epigraphica LXXXVI-XCIII, Arctos 18, 1984, 113–148.
  • Strasser 2003 J.-Y. Strasser, La carrière du pancratiaste Markos Aurèlios Dèmostratos Da-mas, BCH 127, 2003, 251–299.
  • Strasser 2004 J.-Y. Strasser, Une inscription de Kéramos, le coureur Politès et la Carie ‘Trachée’, REA 106, 2004, 547–568.
  • Strasser 2004/5 J.-Y. Strasser, Les Olympia d’Alexandrie et le pancratiaste Asklèpiadès, BCH 128–129, 2004/5, 421–468.
  • Taşlıklıoğlu, Trakya Z. Taşlıklıoğlu, Trakya’da epigrafya araştırmaları II, Istanbul 1971.
  • Themelis 2011 P. Themelis, Μεσσήνιοι αθλητές, in: A. Delivorrias et al. (edd.), ΕΠΑΙΝΟΣ Luigi Beschi, Athènes 2011, 141–149.
  • Toussaint – Reinach 1896 V. Toussaint – Th. Reinach, Une épigramme funéraire de l’île de Rhodes, REG 9, 1896, 424–427.
  • Tsantsanoglou 2001 K.Tsantsanoglou, Πὰν Νάιος, Hellenika 51, 2001, 153–155.
  • Vonderstein, Zeuskult M. Vonderstein, Der Zeuskult bei den Westgriechen, Wiesbaden 2006.
  • Wallner 2001 C. Wallner, M. Ulpius Heliodoros und T. Flavius Archibios. Beobachtungen zu ihren Ehreninschriften (IG IV 591, I. Napoli I,51), Nikephoros 14, 2001, 96–108.
  • Wallner 2013 C. Wallner, T. Flavius Theodotos. Überlegungen zu einem Periodoniken, in: P. Mauritsch – C. Ulf (edd.), Kultur(en) – Formen des Alltäglichen in der An¬tike. Festschrift für Ingomar Weiler zum 75. Geburtstag, Graz 2013, 415–427.
  • Zimmer – Bairami, Ροδιακά G. Zimmer – K. Bairami, Ροδιακά εργαστήρια χαλκοπλαστικής, Athènes 2008.