Osmanlı’yı Müslümanlaştırmak, Kitle Siyaseti, Toplumsal Sınıflar, Boykotlar ve Milli İktisat (1909-1914)

Osmanlı Devleti’nin son dönemini üç tarz-ı siyasetin rekabetinde gelişen ve sonunda İttihat Terakki öncülüğünde Türkçülüğün kazandığı bir “fikirler muharebesi” devri olarak görmek, ilgili literatürde yaygın kabul gören bir kanıdır. Ayrıca yine üç tarz-ı siyasetin devlet tarafından “zamanı geldiğinde” topluma ve toplumsal hayata doğrultulan silahlar olarak görmek eğilimi de oldukça güçlüdür. Bu fikirlerin ve siyasetlerin toplumsal tabanı ve gelişimi üzerine çalışmalar ise oldukça azdır ya da tarihsel belgelerle pek desteklenmemiştir. Çetinkaya’nın çalışması böylesi bir açığı kapatmak üzere hazırlanmış ciddi bir aşağıdan tarih araştırması olarak ele alınabilir. Yazar bu eserde Osmanlı’da 1909-1914 yılları arasında beş yıl boyunca süren Yunan ve Rum boykotlarını incelemektedir. Bu boykotların beş yıllık süreç içinde değişen amaçları, kapsamları ve yöntemlerinin anlaşılması Birinci Dünya Savaşı’na doğru giden Osmanlı Devleti’nin toplumsal ortamının daha net anlaşılabilmesi için önemli veriler sunmaktadır.

___

  • The Young Turks and the Boycott Movement Nationalism, Protest and the Working Classes in the Formation of Modern Turkey, Y. Doğan Çetinkaya, İletisim Publishing, 2015.