Organizational Flexibility of Turkish Universities: Evaluations in the Institutional Reports of European University Association
Bu araştırmanın amacı, Türk üniversitelerinin örgütsel esneklik düzeylerinin incelenmesidir. Veri kaynağı olarak, Avrupa Üniversiteler Birliği'nin (AÜB) Türk üniversitelerine ilişkin kurumsal değerlendirme raporları kullanılmıştır. Bulundukları bölge ve değerlendirme raporlarının tarihleri göz önüne alınarak 14 üniversiteye ait AÜB'nin kurumsal değerlendirme raporları seçilmiştir. Ardından; araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması desenine uygun olarak yürütülmüştür. AÜB raporlarının analizi ise betimsel tematik analiz tekniğiyle gerçekleştirilmiştir. Bulgulara göre; AÜB tarafından hesaplanan üniversitelerin kurumsal özerlik çıktılarıyla benzer şekilde, Türk devlet üniversitelerinin örgütsel esneklik düzeyinin yüksek olmadığı söylenebilir. Finansal özerkliğin, üniversitelerde strateji esnekliğinin oluşumunu kolaylaştırdığı ve uyumlu ulusal yükseköğretim kanunları ile düzenlemelerinin, kural ve yönetsel esnekliğe zemin hazırladığı görülmüştür. Güçlü örgütsel esnekliğinin ise finansal, yönetsel, işgücü ve akademik açılardan daha geniş bir üniversite özerkliği sağladığı ifade edilebilir. Bu sonuçlara dayalı olarak, Türkiye'deki yükseköğretim politika yapıcılarına ve üniversite yöneticilerine yönelik bazı öneriler sunulmuştur
Türk Üniversitelerinin Örgütsel Esnekliği: Avrupa Üniversiteler Birliği’nin Kurum Raporlarındaki Değerlendirmeler
The purpose of this research is to examine the level of organizational flexibility in Turkish universities. The institutional evaluation reports of the European University Association (EUA) related to Turkish universities were used as the data sources. The EUA’s reports of 14 universities were selected by taking the locations and dates of their reports into consideration. The research was then designed in a case study pattern, as a qualitative inquiry. During the analysis of the EUA’s reports, descriptive thematic analysis was carried out. According to the findings, it can be said that the general level of organizational flexibility in Turkish public universities is not high, as in their institutional autonomy level calculated by the EUA. It seems that financial autonomy initiates the formation of strategy flexibility in universities, and conformable rules and regulations of national higher education provide room to universities for precept and managerial flexibility. The stronger organizational flexibility will then provide a greater university autonomy in terms of financial, managerial, employment, and academic autonomy. Based on these results, several recommendations are proposed to higher education policy makers, as well as to university managers in Turkey
___
- Adonisi, M., & van Wyk, R. (2012). The influence of market orientation, flexibility and job satisfaction on corporate entrepreneurship. International Business & Economics Research Journal, 11 (5), 477-486.
- Akgeyik, T. (2013). Ulusal ve uluslararası karşılaştırmalarla öğretim üyeliği maaşı. Ankara: SETA Report.
- Aktan, C. C. (2007). Yüksek öğretimde değişim: Global trendler ve yeni yaklaşımlar. In C. C. Aktan (Ed.), Değişim çağında yüksek öğretim (pp. 1-43). İzmir: Yaşar Üniversitesi Yayını.
- Aypay, A. (Ed.). (2015). Türkiye’de yükseköğretim: Alanı, kapsamı ve politikaları. Ankara: Pegem.
- Barblan, A., Ergüder, Ü., & Gürüz, K. (2008). Higher education in Turkey: Institutional autonomy and responsibility in a modernising society. Bologna: Bononia University Press.
- Boonstra, J. J. (2004). Dynamics of organizational change and learning: An introduction. In. J. J. Boonstra (Ed.), Dynamics of organizational change and learning: Wiley Handbooks in the Psychology of Management in Organizations (pp. 1-42). Chichester: Wiley Publishers.
- Ceylan, C. (2001). Örgütler için esneklik performans modeli oluşturulması ve örgütlerin esneklik analizi. Unpublished doctoral dissertation, İstanbul Technical University, İstanbul, Turkey.
- Chan, R. Y. (2012). The limits of organizational change: Developing and embracing institutional change and flexibility in higher education organizations. Unpublished paper, Lynch Graduate School of Education, Boston College, USA.
- Chapman, D. W., & Austin, A. E. (2002). The changing context of higher education in the developing world. In D. W. Chapman & A. E. Austin (Eds.), Higher education in developing world: Changing contexts and institutional responses (pp. 3-22). Boston College: The Center for Higher Education and the Program in Higher Education.
- Clark, B. R. (1998). Creating entrepreneurial universities: Organizational pathways of transformation. Oxford: Pergamon.
- Clark, B. (2001). The entrepreneurial university: New foundations for collegiality, autonomy, and achievement. Higher Education Management, 13 (2), 9-24.
- Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
- Çalık, T., & Bumin-Süzen, Z. (2013) Avrupa Üniversiteler Birliği kurumsal değerlendirme raporlarında yer alan tespitler ve öğretim üyelerinin iyileştirme önerilerine katılım düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19 (3), 355-390.
- Çelik, Z., & Gür, B. S. (2014). Yükseköğretim sistemlerinin yönetimi ve üniversite özerkliği: Küresel eğilimler ve Türkiye örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 4 (1), 18-27. doi:10.5961/jhes.2014.085
- Çetinsaya, G. (2014). Büyüme, kalite, uluslararasılaşma: Türkiye Yükseköğretimi için bir yol haritası. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basımevi.
- Çınar, F., & Ağcakaya, S. (2016). Yükseköğretimin finansmanında alternatif stratejiler: Dünyadaki uygulamalar ve Türkiye’de mevcut durum üzerinden karşılaştırmalı bir analiz. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23 (1), 269-289.
- Efe, I., & Ozer, O. (2015). A corpus-based discourse analysis of the vision and mission statements of universities in Turkey. Higher Education Research & Development, 34 (6), 1110-1122. doi:10.1080/07294360.2015.1070127
- Erdem, A. R. (2013). Üniversite özerkliği: Mali, akademik ve yönetsel açıdan yaklaşım. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3 (2), 97-107. doi:10.5961/jhes.2013.064
- Erkan, S. (2011). Change in higher education and a core value: Academic freedom. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17 (3), 349-376.
- EUA. (2015a). Institutional Evaluation Programme. Retrieved January 27, 2015, from http://www.eua.be/activities-services/institutional-evaluation-programme.aspx
- EUA. (2015b). Who has participated in IEP. http://www.eua.be/activities-services/institutional-evaluation-programme/who-has-participated/ iep-evaluation-reports.aspx Retrieved February 21, 2015, from
- EUA. (2015c). University autonomy in Europe. Retrieved March 13, 2015, from http://www.university- autonomy.eu/
- EUA. (2015d). EUA Members Directory. Retrieved July 17, 2015, from http://www.eua.be/about/members-directory?country=212
- Gündeğer, C., Soysal, S., & Yağcı, E. (2012). ÖYP araştırma görevlilerinin yurt içi ve yurt dışı dil eğitimlerine ilişkin görüşleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2 (4), 55-70.
- Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2015). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (S. Turan (Ed.), Trans. from 7th Ed.). Ankara: Nobel. (Original work published 2005)
- Kohtamäki, V., & Lyytinen, A. (2004). Financial autonomy and challenges to being a regionally responsive higher education institution. Tertiary Education and Management, 10 (4), 319-338. doi:10.1080/13583883.2004.9967135
- Kondakci, Y., & van den Broeck, H. (2009). Institutional imperatives versus emergent dynamics: A case study on continuous change in higher education. Higher Education, 58 (4), 439-464. doi:10.1007/s10734-009-9204-2
- Kurt, T., & Gümüş, S. (2015). Dünyada yükseköğretimin finansmanına ilişkin eğilimler ve Türkiye için öneriler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5 (1), 14-26. doi:10.5961/jhes.2015.105
- Lewis, D. R., Hendel, D. D., & Kallsen, L. (2007). Performance indicators as a foundation of institutional autonomy: Implications for higher education institutions in Europe. Tertiary Education and Management, 13 (3), 203-226. doi:10.1080/13583880701502158
- Maldonado, C. M. (2003). Flexibility and change: Creating an organizational structure to support transformation at the University of California, Santa Cruz. Unpublished master’s thesis, California State University, Long Beach, USA.
- Mensah, Y. M, & Werner, R. (2003). Cost efficiency and financial flexibility in institutions of higher education. Journal of Accounting and Public Policy, 22 (4), 293-323. doi:10.1016/S0278- 4254(03)00036-X
- Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
- Miles, M. B., Huberman, A. M., & Saldana, J. (2014). Qualitative data analysis: A methods sourcebook (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
- Özcan, D., & Çakır, H. (2016). Üniversite-toplum, devlet, piyasa/sermaye ilişkileri bağlamında üniversite özerkliği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6 (1), 31-40. doi:10.5961/jhes.2016.140
- Özden, Y. (2005). Egitimde yeni degerler (6th ed.). Ankara: Pegem.
- Özkan, M., & Gedikoğlu, T. (2014). Türk yükseköğretim finansmanına ilişkin görüşler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 4 (2), 99-111. doi:10.5961/jhes.2014.093
- Özoğlu, M., Gür, B. S., & Gümüs, S. (2016). Rapid expansion of higher education in Turkey: The challenges of recently established public universities (2006–2013). Higher Education Policy, 29 (1), 21-39. doi:10.1057/hep.2015.7
- Öztürk, S. (2006). Üniversite özerkliği göstergeleri üzerine bir değerlendirme. Eğitim Bilim Toplum, 16 (4), 114-145.
- Rosa, M. J., Cardoso, S., Dias, D., & Amaral, A. (2011). The EUA Institutional Evaluation Programme: An account of institutional best practices. Quality in Higher Education, 17 (3), 369-386. doi:10.1080/13538322.2011.625207
- Skorstad, E. J., & Ramsdal, H. (2009). Flexible organizations and the new working life: A European perspective. Surrey: Ashgate.
- Stefani, L. (2008). Change management and a model of distributed leadership in the context of academic development. Educational Developments, 9 (3), 19-22.
- Süngü, H. (2013). Akademisyen ücretlerine ilişkin karşılaştırmalı bir analiz. Turkish Studies, 8 (8), 1187- 1205.
- Uslu, B. (2015). Communication, climate and managerial flexibility regarding scholarly practices in universities, and faculty’s academic intellectual leadership: A structural equation modelling. Unpublished doctoral dissertation, Canakkale Onsekiz Mart University, Canakkale, Turkey.
- Uslu, B. (2016a). Managerial flexibility regarding scholarly practices scale: Validity and reliability studies in university environment. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22 (1), 109-131. doi:10.14527/kuey.2016.005
- Uslu, B. (2016b). Üniversitelerde bilimsel-sosyal uygulamalara ilişkin yönetsel esneklik: Öğretim üyelerinin algılarındaki farklılıklar. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6 (2), 220-230. doi:10.5961/jhes.2016.158
- Uslu, B., & Arslan, H. (2015). Faculty’s academic intellectual leadership: Predictive relations with several organizational characteristics of universities. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5 (2), 125-135. doi:10.5961/jhes.2015.115
- Visakorpi, J., Stankovic, F., Pedrosa, J., & Rozsnyai, C. (2008). Higher education in Turkey: Trends, challenges, opportunities – Observations and recommended actions on the higher education system based on seventeen institutional evaluation reports of Turkish universities. İstanbul: TÜSİAD.
- Yamaç, K. (2009). Bilgi toplumu ve üniversiteler. Ankara: Eflatun.
- YÖK. (2016a). Yükseköğretim istatistikleri. Retrieved June 09, 2016, from https://istatistik.yok.gov.tr/
- YÖK. (2016b). Mevlana Değişim Programı. Retrieved June 09, 2016, from http://www.yok.gov.tr/web/mevlana
- YÖK. (2016c). Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması Projesi. Retrieved December 30, 2016, from http://www.yok.gov.tr/web/guest/ihtisaslasma-ve-bolgesel-kalkinma- belirlenen-5-universite
- YÖK. (2016d). Yükseköğretim Kurulu ilgili mevzuatı. Retrieved December 30, 2016, from http://www.yok.gov.tr/web/guest/mevzuat;jsessionid=A02538A73DFF771B5E1CF2F8857218E2
- YKK. (2016). Yükseköğretim Kalite Kurulu ilgili mevzuatı. Retrieved December 30, 2016, from http://www.yok.gov.tr/web/kalitekurulu
- ISSN: 2146-0655
- Başlangıç: 2011
- Yayıncı: Pegem Akademi Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.