FİNANSAL SAĞLIĞI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BİREYİN FİNANSAL ÖZ YETERLİLİĞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN TESPİT EDİLMESİ

Öz yeterliliği, “ben yapabilirim” ifadesiyle anlatmak mümkündür. Bu ifade, kişilik özelliği, bilgi ve deneyim gibi birçok kavramı içerisinde barındırmaktadır. Finansal konularda, kişinin karar verici olarak, kendisi veya başkaları adına ekonomik kararlar alabilmesi, finansal öz yeterlilik olarak ifade edilmektedir. Yatırım, harcama, tasarruf gibi finansal davranışlarda atılan her bir doğru finansal adım, birey adına sağlıklı bir gelecek anlamına gelmektedir. Bireyin finansal sağlığı üzerinde etkili olan faktörleri, finansal sosyalizasyon, finansal eğitim, kredi kartı kullanımı, finansal stres ve endişe olarak dört gruba ayırmak mümkündür. Finansal sosyalizasyonu aile ile kredi kartı kullanımını finansal piyasalar ve ihtiyaçlar ile finansal eğitimi eğitim kurumlarımız ile ilişkilendirmek mümkündür. Her bir faktörün, var olup-olmaması, yeterli-yetersiz oluşu, bireyin finansal öz yeterliliğini olumlu ya da olumsuz etkilemektedir. Çalışmada, bu faktörlerin, bireyin finansal öz yeterliliği üzerinde olan etkileri belirlenerek, ailelerde özellikle de ebeveynler üzerinde, finansal piyasalarda özellikle bankacılık alanında, eğitim kurumlarında, bu alana yönelik farkındalığın artırılması amaçlanmıştır. Araştırmada, bireyin finansal öz yeterliliği üzerinde etkili olan, yukarıda ifade edilen değişkenler kullanılarak bir model oluşturulmuştur. Modelin değerlendirilebilmesi ve değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amacıyla, Gümüşhane Üniversitesi’nde eğitim alan 323 öğrenciye anket uygulanarak veriler elde edilmiştir. Yapılan değerlendirmelerde, öğrencilerin finansal öz yeterlik seviyeleri üzerinde, finansal sosyalizasyon, finansal bilgi ve eğitim, finansal stres ve endişe, borçlanma durumlarının etkili olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Finansal sağlık, , Finansal öz yeterlilik, Finansal sosyalizasyon, Finansal stres ve endişe

PDF

___

Andrews, B. ve Wilding, J. M. (2004) “The relation of depression and anxiety to life-stress and achievement in students”, British Journal of Psychology, 95, 509-521.
Ahn, S. Y. ve College, W. (2018) “Parental Financial Socialization and Financial Instability of Young Adults: The Mediating Role of Financial Capability Trajectory”, Consumer Interests Annual, 64, 1-7.
Asarta, C. J., Hill, A. T. ve Meszaros, B. T. (2014) “The features and effectiveness of the Keys to Financial Success curriculum”, International Review of Economics Education, 16, 39-50.
Bandura, Albert (1999) “A Social Cognitive Theory of Personality”, In L. Pervin & O. John (Ed.), Handbook of personality, 154-196.
Danes, S. M. (1994) “Parental perceptions of children’s ﬁnancial socialization. Financial Counseling and Planning”, 5, 127–149.
Hayhoe, C., Leach, L. ve Turner, P. R. (1999) “Discriminating the number of credit cards held by students using credit and money attitudes”, Journal of Economic Psychology, 20, 643-656.
Heckman, S., Lim, H. N. ve Montalto, C. (2014) “Factors related to financial stress among college students”, Journal of Financial Therapy, 5(1), 19–39.
Joo, S., Durband, D. B, ve Grable, J. (2008) “The academic impact of financial stress on college students”, Journal of College Student Retention, 10(3), 287-305.
Jorgensen, B. L., Rappleyea, D. L., Schweichler, J. T., Fang, X, ve Moran, M. E. (2017) “The financial behavior of emerging adults: A family financial socialization approach”, Journal of Family and Economic Issues, 38(1), 57-69.
Kalaycı, Ş. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara, 2014.
Lyons, A. C. (2008) “Risky credit card behavior of college students”, In Handbook of consumer finance research,185-207.
Micomonaco, J. P. (2003) “Borrowing Against the Future: Practices, attitudes and knowledge of financial management among college students”, (Doctoral dissertation, Virginia Tech).
Netemeyer, R. G., Warmath, D., Fernandes, D. ve Lynch, J. G. (2018) “How am I doing? Perceived financial well-being, its potential antecedents, and its relation to overall well-being”, Journal of Consumer Research, 45(1), 68–89. Pir, E. Ö. (2019) “Üniversite Öğrencilerinin Hedonistik Eğilimleri ve Duygusal İstikrarlılıklarının Alışveriş Bağımlılıklarına Etkisinde Finansal Öz Yetkinliklerinin Rolü”, OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 815-851.
Roberts, R., Golding, J., Towell, T., Reid, S., Woodford, S., Vetere, A. ve Weinreb, I. (2000) “Mental and physical health in students: the role of economic circumstances”, British Journal of Health Psychology, 5(3), 289-297
Roland-Le ´vy, C. (2002) “Economic socialization: How does one develop an understanding of the economic world? In M. Huchings, M. Fu ¨lo ¨p & A. M. Van den dries (Eds), Young people’s understanding of economic issues in Europe”, European issues in children’s identity and citizenship, 17–30.
Shapiro, G. K. ve Burchell, B. (2012) “Measuring financial anxiety. Journal of Neuroscience”, Psychology, and Economics, 5(2), 92–103.
Shim, S., Serido, J., Tang, C. ve Card, N. (2015) “Socialization processes and pathways to healthy financial development for emerging young adults”, Journal of Applied Developmental Psychology, 38, 29-38.
Okan, T. (2012) “Kurumsal Yönetimin Ve Kurumsal Mesafenin Gelişmekte Olan Ülke Kökenli Çokuluslu İşletmelerin Strateji Tercihleri Üzerindeki Etkileri”, Türkiye Örneği, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Taylor, M. (2011) “Measuring financial capability and its determinants using survey data”, Social Indicators Research, 102(2), 297-314.
Wagner, J. (2019) “Financial Education and Financial Literacy by Income and Education Groups”, Journal of Financial Counseling and Planning, 30(1), 132-141.