EMİLE ZOLA'NIN GERÇEK VE REŞAT NURİ GÜNTEKİN'İN YEŞİL GECE ADLI ROMANLARINDA RAHİP/HOCA VE ÖĞRETMEN TİPLERİ

Zolanın Gerçek ve Güntekinnin Yeşil Gece romanları toplumda önemli söz sahibi olan öğretmen ve dinadamı karakterleri üzerine kurulmuştur. Her iki romanda da toplumda kötülük ve haksızlık yapan geneldedin adamları iken, haksızlığa maruz kalan veya haksızlığa uğrayanlar için mücadele verenler öğretmenlerdir.Bununla birlikte Zola, ahlaksız, yobaz, hoşgörü ve gelişme karşıtı rahipleri sunarken, aynı zamanda vicdansahibi, diğer insanlara, farklı inanç ve fikirlere saygılı, adalet yanlısı olma gibi değerlere sahip örnek dinadamlarına da romanında yer vermektedir. Güntekin ise hoca ları sunarken böyle bir yaklaşım sergilemeyipaşağı yukarı tüm din görevlilerini ahlaksız, yobaz veya gelişme karşıtı olarak tanıttığı görülmektedir. Ayrıcayazarlar, bir yandan görevinin gerektirdiği doğrultuda hareket ederek özgür düşünceli, hoşgörülü, dürüst,bilimsel gerçeklere açık ve adalet yanlısı nesiller yetiştirmeye çalışan idealist öğretmenlerden övgüylesöz ederken, diğer yandan görevinin gerektirdiği gibi davranmayıp kişisel çıkarları uğruna çeşitli güçlerinistekleri doğrultusunda davranışlar sergileyen ve sorumluluğunun bilincinde olmayan bencil öğretmenlerieleştirmektedirler.

PRIEST/HODJA AND TEACHER TYPES IN THE NOVELS GERÇEK (TRUTH) BY EMILE ZOLA AND YEŞİL GECE (GREEN NIGHT) BY REŞAT NURİ GÜNTEKİN

Truth by Zola and Green Night by Güntekin are novels based on teachers and clergymen, who have an im- portant role in the society. In both novels, characters that give harm and are unfair are usually clergymen,while teachers fight for people who are exposed to and suffer from unfair treatment. In addition, as oppo- sed to corrupted, intolerant, nonprogressive priests, Zola also describes conscientious clergymen who havevalues, with respect to different beliefs and ideas. But, Güntekin adopts a dissimilar approach and introdu- ces all clergymen as corrupted, intolerant and nonprogressive. On one hand, they praise idealist teacherswho make an effort to raise freethinking, tolerant, honest generations that are open to scientific facts andare fair. On the other hand, they criticize selfish teachers who do not act as their job requires, are driven bythe demands of certain powers to achieve personal benefits and are unaware of their responsibilities.

___

  • Achard-Bayle, G. (2001). "Faits de langue, faits de texte… effets de fiction: des désignations dans les “dispositifs fictionnels”, Revue Fabula, http://www.fabula.org/effet (15.07.2006).
  • Çonoğlu, S. (2011). «Cumhuriyet Devri Türk Romanında Beden Yapısı, Bedensel Davranışlar ve Kişilik İlişkileri Üzerine Bir Çözümleme (-Halide Edip Adıvar “Sinekli Bakkal”-Yakup Kadri Karosmanoğlu “Yaban”- Reşat Nuri Güntekin “Yeşil Gece”)”, Turkish Studies, 6/4, 475-496.
  • Darcos, X, Agard, B. ve Boireau, M.-F. (1986). XIXe Sciècle En Littérature, Hachette, Paris.
  • Emil, B. (1984). Reşat Nuri Güntekin’in Romanlarında Şahıslar Dünyası, İstanbul Üniversitesi Yay, İstanbul.
  • Erol, B.Y. (2012). «Reşat Nuri ve Yeşil Muamması», Kandil Kültür-Sanat ve Edebiyat Dergisi, 16, 1-3.
  • Gülendam, R. (2010). “Bazı Cumhuriyet Dönemi Romancılarının Dine ve Din Adamına Bakışı”, Uluslararası Samsun Sempozyum, Samsun 26-28 Kasım 2010.
  • Güntekin, R.N. (1990). Yeşil Gece,İnkılap Yayınevi, İstanbul.
  • Kaplan, R. (1997). Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Köy, 3. Baskı, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • Mitterand, H. (1990). Zola, L’histoire Et La Fiction, Puf, Paris.
  • Mitterand, H. (1995). Zola-La Vérité En Marche, Gallimard, Paris.
  • Naci, F. (1995). Reşat Nuri’nin Romancılığı, Oğlak Yayınları, İstanbul.
  • Oğuzhan B. ve Ülkü A. (2011). “Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Romanının Toplumsal Ve Siyasal İşlevi Üzerine Bir İnceleme: Yeşil Gece ve Yaban”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 32, 260-278.
  • Pages, A. (2008). Émile Zola-De J’accuse Au Panthéon, Editions Lucien Souny.
  • POLAT, F. E. (2009). YEŞIL GECE, WWW.DENEMEYAZILARI.COM/YESIL-GECE.HTML (11.07.2009).
  • Stendhal, H. B. (2011). Le Rouge Et Le Noir, Michel Lévy Frères.
  • Şeker, B. ve Durmuş, M. (2009). “Reşat Nuri Güntekin’in Romanlarında Fransız Edebiyatından İzler”, Turkish Studies, 4 /1, 561-590.
  • Şeker, B. (2006). “Yeşil Gece ve Gerçek”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 23/ 1, 243- 256.
  • Yalçın, A. (1992). Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı, 2. Baskı, Günce Yayınları, Ankara.
  • Yavuz, H. (2008). Edebiyat ve Sanat Üzerine Yazılar, 2. Baskı, YKY, İstanbul.
  • Zola, E. (2003). Gerçek. (Çev: E. Alkan), Bordo Siyah, İstanbul.
  • www.belgeler.com/Blg/Hpk/Edebi-Akimlar (03.03.2012).
  • www.yasamvesaglik.com/.../32976-Resat-Nuri-Guntekin-Edebi-Kisiligi... (5.10.2011